Jan Badowski (starszy Kozaków)
Jan Badowski (ur. 1539 prawdopodobnie w Sochaczewie, zm. 1575[1] lub 1608) — polski szlachcic, pierwszy „starszy” i sędzia Kozaków rejestrowych[2].
W związku z rekrutowaniem Kozaków do rejestru wojskowego mającego na celu obronę południowo-wschodnich ziem ruskich Korony przed najazdami Tatarów krymskich, 5 czerwca 1572 roku Zygmunt II August zaaprobował decyzję hetmana Jerzego Jazłowieckiego i wyznaczył polskiego szlachcica pochodzącego z Sochaczewa – Jana Badowskiego herbu Poraj – na dowódcę („starszego”) i sędziego Kozaków rejestrowych[3]. Jako „starszy” Jan Badowski sprawował władzę administracyjną i sądową nad Kozakami rejestrowymi, których na początku było około 300. Został również zwolniony z płacenia podatków od swoich dwóch domów w Białej Cerkwi i otrzymał prawo wyszynku. Sam podlegał bezpośrednio hetmanowi lub królowi, natomiast nie odpowiadał przed urzędami wojewodzińskimi ani starostami[4][5].
Przypisy edytuj
- ↑ ДМИТРО ДОРОШЕНКО, НАРИС ІСЇОРН УКРАЇНИ, t. 1, Kijów: ГЛОБУС, 1992, s. 155, ISBN 5-7707-1419-0 (ukr.).
- ↑ Бадовський, Ян [online], ВУЕ [dostęp 2024-01-06] (ukr.).
- ↑ Mykoła Kostomarow (red.), Akty, otnosjaščesja k’ istorìi Južnoj i Zapadnoj Rossìi. T. 2, 1599-1637 / sobrannye i izdannye Arheografičeskoû Kommisìeû. ; Акты относящиеся к истории Южной и Западной России. T.2, 1599-1637, t. 2, Sanktpeterburg 1865, s. 175–176 (ros.).
- ↑ Władysław A. Serczyk, Na dalekiej Ukrainie Dzieje Kozaczyzny do 1648 roku, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1984, s. 75, ISBN 83-08-01214-0.
- ↑ Karol Łopatecki, Geneza kozackiego prawa i sądownictwa wojskowego. Z badań nad artykułami wojskowymi w Rzeczypospolitej szlacheckiej, „Od Kijowa do Rzymu. Z dziejów stosunków Rzeczypospolitej ze Stolicą Apostolską i Ukrainą, pod red. M. R. Drozdowskiego, W. Walczaka, K. Wiszowatej-Walczak”, 2012, s. 167–181 [dostęp 2024-01-06] (pol.).