Jan Uczciwek (ur. 30 grudnia 1892 w Goleńsku, zm. 1973) – polski rolnik, kawaler Orderu Virtuti Militari, osadnik wojskowy, plutonowy Wojska Polskiego.

Jan Uczciwek
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 grudnia 1892
Goleńsko

Data śmierci

1973

Zawód, zajęcie

rolnik

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari

Życiorys edytuj

Urodził się 30 grudnia 1892 we wsi Goleńsko, w ówczesnym powiecie łowickim guberni warszawskiej, w rodzinie Józefa i Walerii z Ilonów[1]. Nie uczęszczał do szkół, posiadał elementarne wykształcenie w zakresie pisania i czytania[2]. W 1913 został powołany do armii rosyjskiej, a w następnym roku wysłany na front niemiecki[3]. 1 września 1919 dostał się do niemieckiej niewoli i przebywał w niej do 1 marca 1919[3].

1 kwietnia 1919 jako ochotnik wstąpił do Wojska Polskiego[4]. Został przydzielony do Batalionu Zapasowego 30 Pułku Strzelców Kaniowskich, w charakterze instruktora[5]. 1 stycznia 1920, w stopniu kaprala, został odkomenderowany na trzy miesiące do szkoły podoficerskiej[5]. W kwietniu tego roku, po ukończeniu kursu, został wysłany do 30 Pułku Strzelców Kaniowskich na front litewsko-białoruski[5]. Na początku czerwca został ranny w rękę lewą i płuco[2]. Do końca miesiąca leczył się w szpitalu, w lipcu został odesłany do kompanii ozdrowieńców w Batalionie Zapasowym, a następnie na front[5]. Wyróżnił się męstwem 31 lipca 1920 pod wsią Łupianka Stara dowodząc II plutonem 3. kompanii macierzystego pułku[6]. 23 października dowódca 3. kompanii porucznik Jan Kożełowski sporządził wniosek na odznaczenie plutonowego Uczciwka Orderem Virtuti Militari[7].

W październiku, po zawieszeniu broni, plutonowy Uczciwek został odkomenderowany do szkoły podoficerskiej w Brześciu, w charakterze instruktora[5]. W grudniu 1920 został zwolniony z wojska[5].

W marcu 1922, w ramach osadnictwa wojskowego, otrzymał 16 ha ziemi we wsi Zacierzewo, w powiecie stołpeckim (poczta Świerżeń Nowy)[8]. Był członkiem zarządu Związku Osadników w Świerżeniu Nowym[9]. W 1930 został wybrany członkiem Rady Gminy Świerżeń, a dwa lata później zastępcą wójta tejże gminy[5].

Był żonaty, miał czworo dzieci: Eugeniusza (ur. 17 kwietnia 1923), Emilię (ur. 11 listopada 1924), Emila (ur. 15 marca 1926) i Annę (ur. 30 października 1930)[10]. Synowie Eugeniusz i Emil (Emilian) od 1 grudnia 1942 do 1 kwietnia 1945 pracowali przymusowo w firmie H. Pancke Schiffswertt w Hamburgu[11].

Jan zmarł w 1973 i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Strykowie[12]. W tym samym grobie pochowana została jego żona Józefa (1900–1994) i córka Emilia (1924–1943)[12].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Kolekcja ↓, s. 1, 11, 13.
  2. a b Kolekcja ↓, s. 2, 4.
  3. a b Kolekcja ↓, s. 3, 4.
  4. Kolekcja ↓, s. 5.
  5. a b c d e f g Kolekcja ↓, s. 4.
  6. Kolekcja ↓, s. 6.
  7. Kolekcja ↓, s. 5–8.
  8. Kolekcja ↓, s. 1, 2, 18.
  9. Kolekcja ↓, s. 3.
  10. Kolekcja ↓, s. 2.
  11. Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2023-02-11].
  12. a b Jan Uczciwek. BlowHD Technology. [dostęp 2023-02-11].
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 26 marca 1921, s. 536.
  14. Kolekcja ↓, s. 1, 10, 14.
  15. Makowski 1928 ↓, s. 30.
  16. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-02-10]..

Bibliografia edytuj