Adam Szwarcfuks pseud. Janek, Biały Janek (zm. 2 września 1943 w Krawcowiźnie) – żydowski działacz ruchu oporu podczas II wojny światowej, uczestnik powstania w getcie warszawskim, partyzant oddziału Gwardii Ludowej im. Mordechaja Anielewicza.

Adam Szwarcfuks
Janek, Biały Janek
Data urodzenia

?

Data i miejsce śmierci

2 września 1943
Krawcowizna

Przebieg służby
Stanowiska

partyzant oddziału Gwardii Ludowej im. Mordechaja Anielewicza

Główne wojny i bitwy

Powstanie w getcie warszawskim

Grób Janka Szwarcfusa i jego towarzyszy broni na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie

Życiorys edytuj

10 maja 1943 wraz z grupą żydowskich bojowców przedostał się kanałami na ulicę Prostą.

W nocy z 31 sierpnia na 1 września 1943 jego drużyna GL wysadziła kolejowy transport wojskowy pod Urlami, koło miejscowości Dębie Duże. 2 września, na skutek donosu miejscowego leśniczego, gwardziści zostali otoczeni przez Niemców w gajówce Krawcowizna. Zginęli m.in. Piotr Borkowski[1], Tadeusz Maciejewski, Michał Rozenfeld, Adek Jankielewicz i 15 innych gwardzistów. Tylko dwaj zdołali wydostać się z okrążenia. Straty niemieckie wyniosły 2 zabitych i 3 rannych.

Adam Szwarcfuks został pochowany w zbiorowym grobie partyzantów GL na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 31, rząd 3, grób 5)[2][3].

Upamiętnienie edytuj

Przypisy edytuj

  1. "Warszawa Prawa Podmiejska 1942-1944, Z walk PPR, GL-AL" praca zbiorowa redakcją Benona Dymka, Wyd. MON Warszawa 1973 s. 797
  2. Grób Janka Szwarcfuksa w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
  3. Cmentarze m. st. Warszawy. Cmentarze żydowskie. Warszawa: Rokart, 2003. ISBN 83-916419-3-7.

Bibliografia edytuj

  • Józef Bolesław Garas, Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942-1945, Warszawa 1971.
  • Jan Jagielski: Przewodnik po cmentarzu żydowskim w Warszawie przy ul. Okopowej 49/51. Z. 1, Kwatery przy Alei Głównej. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami. Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej w Polsce, 1996, s. 52. ISBN 83-90-66296-5.