Janusz Grodzicki

polski oficer żeglugi

Janusz Grodzicki (ur. 26 czerwca 1914 w Winnicy, zm. 16 lipca 2003 w Gdyni) – polski oficer marynarki handlowej, ekonomista, żeglarz, uczestnik kampanii wrześniowej i bitwy o Atlantyk, kawaler Orderu Virtuti Militari. Autor książki wspomnieniowej Pod szczęśliwą gwiazdą.

Janusz Grodzicki
Data i miejsce urodzenia

26 czerwca 1914
Winnica

Data i miejsce śmierci

16 lipca 2003
Gdynia

Zawód, zajęcie

kapitan żeglugi wielkiej

Alma Mater

Szkoła Główna Handlowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941)

Życiorys edytuj

Janusz Grodzicki ukończył humanistyczne Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta w Wilnie. Był członkiem Błękitnej Jedynki, żeglarskiej drużyny harcerskiej. W 1931 roku rozpoczął studia na Wydziale Nawigacyjnym Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni i odbył rejs kandydacki do Ameryki Południowej na „Darze Pomorza”. Rok później zrezygnował i kontynuował naukę w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie, gdzie w 1936 roku uzyskał dyplom magistra ekonomii i rozpoczął studia doktoranckie. W tym czasie uczestniczył w rejsach Zawiszy Czarnego, pełniąc między innymi funkcję zastępcy generała Mariusza Zaruskiego. W latach 1936–1937 odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Przed wybuchem II wojny światowej ukończył jeszcze w trybie eksternistycznym studia w Państwowej Szkole Morskiej.

Zmobilizowany w sierpniu 1939 roku, w wojnie obronnej służył w 30. Poleskim pułku artylerii lekkiej w składzie 30. Poleskiej Dywizji Piechoty w Armii „Łódź”. Walczył nad Wartą i w obronie Modlina, został ranny. Za wojenne zasługi awansował do stopnia podporucznika i został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari oraz Krzyżem Walecznych. Wzięty do niewoli niemieckiej i zwolniony pod koniec października 1939 roku, pod fałszywym nazwiskiem i dzięki wizie japońskiej uzyskanej od konsula Chiune Sugihary, przejechał Koleją Transsyberyjską do Władywostoku, stamtąd przez Japonię i Ocean Spokojny do Kanady, a następnie przez Ocean Atlantycki do Wielkiej Brytanii. Od 1941 roku pełnił służbę jako oficer na polskich statkach handlowych („Wilno”, „Wisła”, „Chorzów”, „Poznań”) pływających w alianckich konwojach.

Po zakończeniu wojny pozostał na emigracji. Był między innymi kapitanem żeglugi wielkiej amerykańskiej marynarki handlowej, pracował w kierownictwie amerykańskich i szwedzkich przedsiębiorstw branży transportu morskiego, był członkiem Instytutu Maklerów Okrętowych w Londynie i Society of Maritime Arbitrators w Nowym Jorku, tłumaczem podręczników morskich na język polski. Na emeryturę przeszedł w 1985 roku. Od lat 90. powracał do Polski. Swoje wspomnienia zawarł w książce Pod szczęśliwą gwiazdą. Zginął tragicznie w wypadku samochodowym na gdyńskiej ulicy 10 Lutego. Jego prochy zostały rozsypane na Bałtyku.

Bibliografia edytuj

  • Tomasz Falba: Kapitan spod szczęśliwej gwiazdy. „Nasze Morze”. 12/2011. ISSN 1895-4812.