Jaskinia nad Kapliczką

Jaskinia nad Kapliczkąjaskinia we wsi Suliszowice w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Żarki. Znajduje się w wapiennej skale po zachodniej stronie kapliczki i w pobliżu masztu przekaźnika telekomunikacyjnego[1]. Przez wspinaczy skalnych skała ta nazwana została Masztową[2]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Częstochowskiej wchodzący w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[3].

Jaskinia nad Kapliczką
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

Suliszowice, Masztowa

Właściciel

prywatny

Długość

27 m

Głębokość

5,50 m

Deniwelacja

7,50 m

Wysokość otworów

380 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

10 m

Ekspozycja otworów

ku NW, E, SE

Kod

J.Cz.II-02.02

Położenie na mapie gminy Żarki
Mapa konturowa gminy Żarki, u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia nad Kapliczką”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia nad Kapliczką”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia nad Kapliczką”
Położenie na mapie powiatu myszkowskiego
Mapa konturowa powiatu myszkowskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia nad Kapliczką”
Ziemia50°40′21″N 19°21′21″E/50,672556 19,355833
Strona internetowa

Opis obiektu edytuj

Jaskinia ma 6 otworów. Od strony kapliczki widoczny jest najniżej położony, wschodni. Znajduje się on na szczelinie o wysokości do 3,5 m i szerokości do 0,8 m. W odległości 5 m od niego i wyżej znajduje się półkolisty otwór południowo-wschodni o średnicy 1 m. Po jego prawej stronie biegnie w górę szczelina o szerokości 20 cm. Zaraz przy otworze południowo-wschodnim biegnie szczelina o wysokości 4 m i szerokości 0,7 m. Po drugiej stronie skały nad skalnym, jednometrowej wysokości progiem wychodzi ona północno-zachodnim otworem o wysokości 2,5 m i szerokości 0,6 m. Na północnym wschodzie skały jest otwór o trójkątnym kształcie, wysokości 0,7 m i szerokości 1 m przy podstawie. Po jego lewej stronie jest niedostępne okno skalne, które w głębi skały łączy się z jaskinią. Na północno-wschodniej stronie skały, powyżej progu o wysokości 1,7 m jest jeszcze jeden soczewkowaty otwór o wysokości 2,2 m i maksymalnej średnicy 0,4 m[1].

Od wschodniego otworu wznosi się korytarz o szerokości 1 m, kończący się w zawalisku. Powyżej zawaliska znajduje się północny otwór jaskini. Po pokonaniu 2-metrowej zagradzającej go skały, można przejść do korytarza górnego. Na niższym piętrze jaskini z zawaliska tego pomiędzy otworem środkowym i południowo-wschodnim biegnie środkowy korytarzyk o długości 7 m, szerokości 0,5–1,3 m i wysokości 0,5–1,5 m[1].

Jaskinia powstała na kilku równoległych pęknięciach w późnojurajskich twardych wapieniach skalistych. Zostały one rozmyte przez przepływ wód głównie w strefie wadycznej, chociaż występujące w niektórych miejscach anastomozy i kolisty przekrój wschodniego korytarzyka świadczą o działaniu wód pod ciśnieniem. Niewielkie nacieki grzybkowe znajdują się na pięterku jaskini, poza tym brak nacieków. Namulisko składa się z drobnego gruzu wapiennego i większych skalnych odłamków. Jaskinia jest w całości widna i sucha. Z powodu dużej ilości otworów nie ma własnego mikroklimatu. Nie obserwowano w niej żadnych zwierząt, z roślin występują tylko naskalne mchy i porosty[1].

Historia poznania i dokumentacji edytuj

Jaskinia znana była od dawna i często jest odwiedzana. Pierwszy jej opis i plan sporządził M. Bednarek w listopadzie 1968 r. pod nazwą „Schronisko w Suliszowicach”. Dokumentację jaskini wraz z planem opracował M. Czepiel w listopadzie 2006 r.[1].

Obok Jaskini nad Kapliczką jest jeszcze niewielkie Schronisko obok Jaskini nad Kapliczką[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Marian Czepiel, Jaskinia nad Kapliczką, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2021-07-26].
  2. Masztowa (Suliszowice) – Topo rejonu wspinaczkowego 2020 [online] [dostęp 2021-07-26].
  3. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
  4. Marian Czepiel, Schronisko obok Jaskini nad Kapliczką, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2021-07-26].