Jaskinia z Makaronem

jaskinia w Polsce, na Wyżynie Częstochowskie

Jaskinia z Makaronemjaskinia na Wyżynie Częstochowskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Administracyjnie należy do wsi Siedlec w powiecie częstochowskim, w gminie Janów[1].

Jaskinia z Makaronem
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

Siedlec

Właściciel

Skarb Państwa
(Lasy Państwowe)

Długość

18 m

Deniwelacja

0

Wysokość otworów

365 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

15 m

Ekspozycja otworów

ku południu

Kod

J.Cz.II-02.38

Położenie na mapie gminy Janów
Mapa konturowa gminy Janów, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Jaskinia z Makaronem”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia z Makaronem”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia z Makaronem”
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego
Mapa konturowa powiatu częstochowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia z Makaronem”
Ziemia50°41′08″N 19°22′54″E/50,685417 19,381717
Strona internetowa

Opis jaskini edytuj

Jaskinia z Makaronem znajduje się w skale o wysokości 12 m z dużym głazem na szczycie[2]. Wspinacze skalni nadali jej nazwę Brama Brzegowa[3]. Jej główny otwór o wysokości 0,9 m i szerokości 0,7 m ma południową ekspozycję i znajduje się u podnóża[3]. Po jego prawej stronie prowadzi droga wspinaczkowa Nad makaronem. Nazwa jaskini pochodzi od makaronu – rodzaju cienkich stalaktytów[3].

Po lewej stronie głównego otworu za 1,5-metrowym prożkiem znajduje się drugi otwór o szerokości 0,2 m i wysokości 0,5 m. Od głównego otworu w głąb skały biegnie meandrujący korytarz o długości 8 m, szerokości 0,6–1 m i wysokości 0,5–1 m. Na jego końcu jest salka z rozwidleniem. Na lewo biegnie w dół niedostępna szczelina, ale na jej przedłużeniu jest ciasny, meandrujący korytarzyk o długości 2,5 m i średnicy 0,5 m. W salce na wysokości 1 m jest otwór, ale niemożliwy do przejścia. Ciągnie się za nim korytarzyk zakończony drugim otworem. Korytarzyk zaczyna się zaciskiem, ale dalej rozszerza się do 1 m i 1,3 m wysokości. Ma długość 7 m[2].

Jaskinia powstała na dwóch prostopadłych pęknięciach w gruboławicowych wapieniach późnojurajskich. Górny korytarz i końcowa część dolnego korytarzyka powstały w strefie saturacji. Niższe części jaskini powstały już w strefie wadycznej. W stropie na końcu dolnego korytarza znajduje się makaron. Namulisko jaskiniowe w początkowej jej części jest próchniczne, głębiej z domieszką lessu. Przy otworze jaskini rozwijają się mchy i porosty, głębsze części jaskini są ciemne i wilgotne. Liczne są pająki z rodzaju Meta, obserwowano także motyle szczerbówka ksieni i ślimaki pomrowy[2].

Jaskinię po raz pierwszy opisał M. Czepiel w 2009 r. Autorami planu są D. Lisoń i M. Czepiel[2].

W Bramie Brzegowej znajduje się jeszcze Schronisko obok Jaskini z Makaronem Pierwsze[4]. W położonej tuż po jej zachodniej stronie skale Dinozaur jest Schronisko obok Jaskini z Makaronem Drugie i Schronisko obok Jaskini z Makaronem Trzecie[5].

Przypisy edytuj

  1. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2022-06-01].
  2. a b c d Marian Czepiel, Jaskinia z Makaronem [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-06-01].
  3. a b c Darek Kaptur, Brama Brzegowa – Topo rejonu wspinaczkowego 2018 [online] [dostęp 2022-06-01].
  4. Marian Czepiel, Schronisko obok Jaskini z Makaronem I [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-06-01].
  5. Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-03-03].