Kacper Warcab (łac. Caspar Warcab Radomiensis alias Cylindrinus; ur. 10 stycznia 1559 w Radomiu, zm. 1625) – polski duchowny katolicki, wykładowca wydziału filozoficznego Akademii Krakowskiej.

Kacper Warcab
Data i miejsce urodzenia

10 stycznia 1559
Radom

Data śmierci

1625

Członek Collegium Maius Akademii Krakowskiej
Okres sprawowania

1578–1614

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

20 grudnia 1603

Pochodził z rodziny mieszczan radomskich. Był synem Wojciecha Warcaba z Radomia oraz bratem Jakuba Warcaba (Jakub zapisał się na Akademię Krakowską w 1586 roku).

Kacper Warcab zwany Cylindrynusem zapisał się na Akademię Krakowską w roku 1573, w 1575 uzyskał stopień bakałarza sztuk wyzwolonych. W 1577 roku uzyskał tytuł magistra[1]. W latach 1578–1614 był członkiem Kolegium Większego Akademii Krakowskiej. W tym czasie uzyskał święcenia subdiakona (25 marca 1595 r.), diakona (24 maja 1603 r.), a następnie prezbitera (20 grudnia 1603 r.) Kościoła Katolickiego[2]. Został plebanem we wsi Łętkowice, był również prowizorem księdza Jana Strusia, tamtejszego wikarego[3], a następnie, od 1602 roku, proboszczem parafii w Starym Korczynie (senat Akademii Krakowskiej miał w tym czasie prawo obsady probostwa w parafii Św. Mikołaja w Starym Korczynie, nadane przez króla Zygmunta Augusta).

Jako członek Kolegium Większego Akademii Krakowskiej w 1599 Kacper Warcab był posiadaczem 2. kanonii Collegium Maius (kanonii pw. Piotra i Pawła Apostołów, zwanej „fundi Szefler”) z patronatem Kolegium Większego Akademii Krakowskiej[4]. Natomiast jako altarysta Ołtarza Św. Bartłomieja w Kaplicy Szafrańców Katedry Krakowskiej na Wawelu, która to altaria stanowiła uposażenie katedry astrologii (łac. Professio Astrologica) w ramach wydziału filozoficznego (łac. Facultatis Philosophicae), sprzedał w 1602 roku dochody z tej altarii i uzyskane środki lokował na dwóch kamienicach krakowskich[5][6]. Darczyńca inkunabułów na rzecz Akademii Krakowskiej[7].

Kacpra Cylindrynusa (wraz z jego pracą Mathematicae et historiae cognitione clarus) wymienia Bartosz Paprocki wśród „ludzi znacznych”, którzy z Akademii Krakowskiej „roztropnie rzeczpospolitą opatrywali”[8]. Inkunabuły z pracami Cylindynusa przechowywane są w zbiorach krakowskich[9].

Przypisy

edytuj
  1. Biogram Kacpra Cylindrinusa w Consortium of European Research Libraries, 15 października 2009.
  2. Zdzisław Pietrzyk, Księgi egzaminów do święceń w diecezji krakowskiej z lat 1573–1614, Kraków 1991, s. 154.
  3. Zdzisław Pietrzyk, Wykształceni synowie chłopscy w Małopolsce w okresie późnego Odrodzenia, Uniwersytet Jagielloński, 1993, s. 93.
  4. Bogumił Szady, Prałatury i kanonie Kolegiaty Wszystkich Świętych w Krakowie w II połowie XVIII wieku, Lublin 2006, s. 340.
  5. Jan Leniek, Ks. Hugona Kołłątaja Raport z wizytacji akademii krakowskiej, odbytej w r. 1777”, [w:] Archiwum do dziejów literatury i oświaty w Polsce, Tom 13, Polska Akademia Umiejętności, Kraków 1914, s. 220.
  6. Codex diplomaticus Universitatis studii generalis cracoviensis: continet privilegia et documenta quae res gestas academiae eiusque beneficia illustrant, Tom 5.
  7. Sprawozdanie z posiedzenia Wydziału historyczno-Filozoficznego z dnia 17 czerwca 1895, [w:] Sprawozdania z Posiedzeń, Wydział historyczno-filozoficzny. Rok 1895, Akademia Umiejętności, Kraków 1896, s. 15.
  8. Bartosz Paprocki, Herby rycerstwa polskiego, Kraków 1858, s. 767.
  9. Władysław Wisłocki, Incunabula typographica bibliothecae Universitatis Jagellonicae Cracoviensis inde ab inventa arte imprimendi usque ad a. 1500, Kraków 1900, s. 457.