Kamień runiczny z Krogsty
Kamień runiczny z Krogsty (U 1125) – datowany na VI wiek[1] kamień runiczny znajdujący się w Krogsta w parafii Tune w gminie Uppsala w szwedzkiej prowincji Uppland[2]. Jeden z zabytków fuþarku starszego[3].
Granitowy głaz, zwężający się u góry w formę trójkąta, ma 1,5 m wysokości, 1,3 m szerokości u podstawy i grubość 0,7 m[2]. Znajduje się na terenie wczesnośredniowiecznego cmentarzyska megalitycznego[2] i jest jednym z nielicznych zabytków z tego okresu wciąż stojących w miejscu pierwotnego wystawienia[4]. Po raz pierwszy wzmiankowany jest w relacji Johannesa Bureusa z 1594 roku[5].
Na frontowej stronie kamienia znajduje się wizerunek człowieka w postawie modlitewnej lub obronnej[3], z uniesionymi rękoma i rozłożonymi palcami[5]. Gest postaci ma najprawdopodobniej znaczenie magiczne[1] i miał chronić miejsce spoczynku zmarłego przed działaniem złych mocy. Obok postaci wyryty został napis mwsïeij, którego znaczenie pozostaje niejasne[5]. Z tylnej strony głazu znajduje się natomiast napis o treści sïainaz. Runa ï została w nim podstawiona pod runę t i tekst należy odszyfrować jako stainaz „kamień”[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Mindy MacLeod and Bernard Mees: Runic Amulets and Magic Objects. Woodbridge: Boydell Press, 2006, s. 110. ISBN 1-84383-205-4.
- ↑ a b c RAÄ-nummer Tuna 31:1. fmis.raa.se. [dostęp 2014-12-23]. (szw.).
- ↑ a b Paulina Horbowicz, Gert Kreutzer, Witold Maciejewski, Dominika Skrzypek: Runy. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2011, s. 137. ISBN 978-83-7436-259-7.
- ↑ U1125 Krogsta. kmb.raa.se. [dostęp 2014-12-23]. (szw.).
- ↑ a b c d U 1125 – Krogsta. geschichte-skandinavien.de. [dostęp 2014-12-23]. (niem.).