Kamienie runiczne w Uppsali
Kamienie runiczne w Uppsali występują głównie na terenie katedry oraz na terenie parku uniwersyteckiego. Pojedyncze obiekty można znaleźć także w należących do Uppsali Bälinge, Gamla Uppsala, Vaksala, Vedyxa oraz Viksta.
Kamienie te pochodzą z XI wieku i trafiły na teren katedry i parku głównie w wyniku tego, że Uppsala była jednym z najważniejszych centrów politycznych, religijnych, kulturowych i naukowych Szwecji. Wiele kamieni trafiło na teren katedry w wyniku tendencji do umieszczania ich w chrześcijańskich budowlach sakralnych, jaka miała miejsce po zakończeniu czasów kamieni runicznych. Kamienie te często stawały się materiałem budowlanym świątyń i obecnie są odkrywane w wyniku prac remontowych na terenie katedry i innych budowli sakralnych Uppsali. W wyniku tych procesów na niewielkim terenie (katedra i park uniwersytecki znajdują się niedaleko od siebie) zgromadzone zostało bardzo dużo tego typu zabytków.
Wybrane kamienie runiczne w Uppsali edytuj
W poniższej tabeli kamienie identyfikowane są zgodnie z Samnordisk runtextdatabas.
| Kamień | Lokalizacja | Napis |
|---|---|---|
| U 489 | park uniwersytecki | Gullög ufundował most za duszę swej córki Gillögs, którą za żonę miał Ulv. Rytował Öpir. |
| U 929 | katedra | ... ufundował kamień dla Vige, swojego ojca. Runy rytował Ingulv. |
| U 931 | katedra | ... zaś Jovurfast ufundował rytowany kamień dla swojego ojca... |
| U 932 | park uniwersytecki | Mule ... rytowanie tego kamienia dla Svarthövde, swego brata. Åsmund. Ingjald. Mule oraz ... ufundowali rytowanie tego kamienia dla Svarthövde (który mieszkał w) Söderby. |
| U 933 | katedra | Borga ufundował ten kamień dla Stynbjörna/Torkel dał (wyryć go) dla swojego brata. |
| U 934 | katedra | Tore i Rörik (?) i Karl, bracia... |
| U 935 | katedra | Tägn (i) Fasthed dało ... swego męża. |
| U 937 | park uniwersytecki | Tägn i Gunnar wyryli kamienie dla Vädera, sin broder./Persgatan i Klostergatan są na drodze do klasztoru franciszkanów. |
| U 938 | park uniwersytecki | Holmfast ufundował rytowanie tego kamienia dla Igulgera, swojego ojca, oraz Torbjörna. |
| U 939 | park uniwersytecki | Forkun i Brune kazali wykonać ten znak pamiątkowy dla Igulfasta, ich ojca. |
| U 940 | park uniwersytecki | Igu1 i Torger kazali wykonać ten kamień, aby upamiętnić Kättilfasta, ich ojca. Duszy jego pomoc. Gillög ####. Öpir radził runy. (#### – oznacza runy nieczytelne; rytownik był niewprawny) |
| U 943 | park uniwersytecki | Björn i ... kamień ... duszy. |
| U 956 | Danmark | Stenhilda ufundowała ten kamień dla/Vidbjörna podróżnika do Grecji, jej męża./Boże i Matko Boska pomóżcie jego duszy./Rytował Åsmund Kåresson |
| U 961 | Vaksala | ...ufundował ten kamień dla Kättilbjörna,/jej ojca sin, oraz Runfrida dla swego męża,/oraz Igulfasta opłakiwanego, ale rytował Öpir |
| U 978 | Gamla Uppsala | Sigvid Englandsfararen postawił ten kamień dla Vidjärva, [jego] ojca... |
| U 1011 | park uniwersytecki | Vigmund ufundował rycie tego kamienia na swoją własną pamiątkę,/najzdolniejszego z ludzi./Boże pomóż kapitańskiej duszy Vigmunda. -/Vigmund i Åfrid ryli ten pomnik, gdy on żył. |
| U 1061 | Viksta kyrka | (tekst nonsensowny) |
| U 1062 | Viksta socken | Gångulv(?) i Benvid ufundowali stawienie kamienia ku pamięci Ödbjörna, syna... |
| U 1072 | Bälinge | ... Torkel ... i Brandr... rytował Öpir |
| U 1077 | Bälinge | ... ku upamiętnieniu Räva. On... |
| Nowo znaleziony 1975 I | katedra | Ring (?) i Hulte (i) Fastger oni ufundowali/ (postawienie) kamienia dla Vigmara, ich ojca,/dobrego kapitana statku. Rytował Likbjörn. |
| Nowo znaleziony 1975 II | katedra | ... björn (?) i Brand ufundowali wystawienie tego kamienia dla/Karlunga, ich ojca, zaś Kättilbjörn dla/(swego) brata. Runy rytował Öpir. |