Kaplica Mazarakich w kościele Mariackim w Krakowie

jedna z kaplic w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Krakowie

Kaplica pw. św. Wawrzyńca, zwana Mazarakich (inaczej również Gutteterowską lub Turzonowską) – jedna z kaplic w obrębie kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Krakowie, przylega do północnej nawy bocznej, pomiędzy kaplicą Bonerów a kruchtą północną.

Ołtarz w kaplicy św. Wawrzyńca z tablicami Mazarakich po bokach
Grobowiec Józefy z Girtlerów Mazarakowej, z lewej płyta Augusta Mazarakiego
Sklepienie kaplicy św. Wawrzyńca z widocznym witrażem herbowym Mazarakich w oknie

Kaplicę wybudowano w l. 14231441 z fundacji rajcy krakowskiego Marka Noldenfressera. Z tego okresu zachowało się gotyckie okno z maswerkiem oraz sklepienie, będące unikatowym przykładem tak skomplikowanego krzywobieżnego opracowania żeber w granicach ówczesnego Królestwa Polskiego. W późniejszym okresie jej kolatorami stały się bogate kupieckie rody Gutteterów i Turzów (Thurzonów) von Bethlemfalva. W latach 20. XIX w., w okresie Wolnego Miasta Krakowa, opiekę nad kaplicą przejął ziemianin i obywatel krakowski Karol Mazaraki (1782-1841), grzebiąc w znajdującej się pod nią kryptą swoją matkę Annę z Jelita Bielskich, żonę Józefę z Girtlerów oraz przedwcześnie zmarłe dzieci, a następnie przeznaczając ją również na miejsce swojego własnego pochówku. Od tej pory kaplica św. Wawrzyńca stała się mauzoleum rodowym Mazarakich herbu Newlin, a więc potomków Michała Mazarakiego (elektora Augusta II Mocnego z województwa ruskiego), którego synowie zapoczątkowali kilka linii tego rodu. Pod koniec XIX w. ściany kaplicy zostały pokryte polichromią pędzla Jana Bukowskiego. Z tego okresu pochodzi też zapewne witraż z herbem Newlin, znajdujący się w zwieńczeniu gotyckiego okna.

Kaplicę zamyka trójosiowa brama z r. 1736, wykonana z czarnego marmuru dębnickiego i inkrustowana marmurem paczółtowickim.

Członkowie rodu Mazarakich herbu Newlin upamiętnieni tablicami w kaplicy św. Wawrzyńca

edytuj

Linia lwowska

  • Michał Mazaraki (1660-1723), syn Jana (pierwszego z polskich Mazarakich, indygenowanego w r. 1658)
  • Stanisław Mazaraki (1710-1792), syn Michała

Linia kijowska

  • Ludwik Mazaraki (1755-1827), syn Stanisława
  • Jan Mazaraki (1797-1857), syn Ludwika
  • Olimpia z Trzeciaków, żona Jana
  • Wincenty Mazaraki (1799-1874), syn Ludwika
  • Maria z Meleniewskich, żona Wincentego
  • August Mazaraki (1846-1881), syn Jana i Olimpii
  • Wacław Mazaraki (1842-1907), syn Jana i Olimpii
  • Stanisława ze Światopełk Czetwertyńskich, żona Wacława
  • Edward Mazaraki (1868-1911), syn Wacława i Stanisławy
  • Julia z Potockich (1880-1956), żona Edwarda, wnuczka Walerii z Mazarakich
  • Stanisław Mazaraki (1898-1909), syn Edwarda i Julii

Linia krakowska

  • Anna z Bielskich, żona Stanisława, wnuka Michała
  • Karol Mazaraki (1782-1841), syn Stanisława i Anny, prawnuk Michała
  • Józefa z Girtlerów, żona Karola
  • Henryk Aleksander Mazaraki (zm. przed 1822), syn Karola i Józefy
  • Eleonora Mazaraki (zm. przed 1822), córka Karola i Józefy
  • Jan Mazaraki (1840-1922), praprawnuk Michała, syn stryjecznego brata Karola
  • Michalina z Reklewskich, żona Jana
  • Aleksander Mazaraki (1901-1964), syn Jana i Michaliny
  • Maria z Czarnków, żona Aleksandra
  • August Mazaraki (1856-1913), praprawnuk Michała, brat Jana i syn stryjecznego brata Karola
  • Daniela z Wyganowskich, żona Augusta
  • Stanisław Jan Mazaraki (1888-1935), syn Augusta i Danieli
  • Halina z Bekiesz-Mroczkiewiczów (1902-1970), żona Stanisława, córka Aleksandry z Mazarakich
  • Alina z Obrąckiewiczów, żona Andrzeja, syna Stanisława i Haliny

Linia warszawska/sandomierska

Linia rzeszowska

  • Henryk Mazaraki (1832-1910), praprawnuk Michała
  • Maria z Korczyńskich, żona Henryka

Oprócz nagrobków Mazarakich, w kaplicy znajduje się jeszcze kilka innych płyt i pomników z okresu przed przejęciem opieki nad kaplicą przez Karola Mazarakiego - wśród upamiętnionych jest m.in. Eliasz Wodzicki.

Bibliografia

edytuj
  • K. Bąkowski, Kościół N. P. Maryi Panny w Krakowie, Kraków 1913, s. 64.
  • N. de Missery, La famille des Mazaraky et son histoire, Tsarskoie Sielo 1916, passim.
  • M. Rożek, Przewodnik po zabytkach i kulturze Krakowa, Kraków 1993, s. 216.