Kaponiera
rodzaj budowli fortyfikacyjnej
Kaponiera – przykryta budowla fortyfikacyjna o różnej konstrukcji, wykorzystywana do prowadzenia ostrzału skrzydłowego lub skośnego w dwóch różnych kierunkach.
.jpg)
OpisEdytuj
Kaponiery występują w różnych formach i posiadają różne przeznaczenie. Jest to:
- stosowana w fortyfikacji bastionowej budowla ziemna postawiona w poprzek rowu jako przejście zakończone na obu końcach wałami, służąca do prowadzenia ognia wzdłuż rowu fortecznego, a także do skrytego wyjścia na zewnątrz z twierdzy
- budowla drewniana, murowana lub betonowa ukryta w przeciwskarpie lub skarpie na załamaniach wału (fortu, bastionu)
- Prowadzono z niej ogień wzdłuż fosy w obu kierunkach. Kaponiera była połączona z wnętrzem obiektu (twierdzy, fortu) przejściem (poterną) pod wałem, w przypadku konstrukcji przeciwskarpowej także dnem rowu. Ponieważ kaponiera jest dziełem służącym do prowadzenia ognia w dwóch kierunkach, nieprawidłowe jest sformułowanie "podwójna kaponiera". Budowlę służącą do prowadzenia ognia wzdłuż rowów fortecznych lub międzypól w jednym kierunku nazywamy półkaponierą.
- budowla forteczna służąca do ostrzeliwania podejść, międzypól lub szyi dzieła, zazwyczaj przylegająca do wału twierdzy lub fortu (w tym znaczeniu nazwa była używana głównie w fortyfikacji rosyjskiej).
GaleriaEdytuj
- Kaponiery
Kaponiera przeciwskarpowa Fortu V Twierdzy Modlin
Kaponiera południowa Cytadeli Warszawskiej
Kaponiera wodna z XIX wieku - Fort Gerharda w Świnoujściu
Kaponiera 8813 w Przemyślu, obecnie muzeum
Kaponiera Fortu I Twierdzy Różan
Zobacz teżEdytuj
BibliografiaEdytuj
- Ryszard Henryk Bohenek: 1000 słów o inżynierii i fortyfikacjach. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1980. ISBN 83-11-06370-2.
- Marian Laprus [red.]: Leksykon wiedzy wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, s. 159. ISBN 83-11-06229-3.