Kazimiera Majchrzak

Kazimiera Majchrzak (ur. 1879, zm. 30 marca 1955 w Warszawie[1][2]) – warszawianka, znana jako „karmicielka gołębi”. Wraz z siedmioma rodzinami, była jedną z pierwszych osób, które powróciły do ruin warszawskiego Starego Miasta, po wkroczeniu do stolicy wojsk radzieckich w 1945 roku. Jej mężem był prawdopodobnie Jan Majchrzak[3].

Życie przed wojną edytuj

Przed wojną Kazimiera Majchrzak pracowała jako urzędniczka w PKO. Według relacji mieszkańców, Majchrzak codziennie po pracy kupowała 5 kg ziarna i karmiła ptaki na Placu Zamkowym. Była osobą rozpoznawalną wśród warszawian. Jej pasji nie przerwał nawet wybuch II wojny światowej, choć by kupić karmę dla gołębi, Majchrzak musiała zacząć wyprzedawać wszystkie kosztowniejsze przedmioty ze swojego domu oraz wydać wszystkie oszczędności.

Życie po wojnie edytuj

 
Grób Kazimiery Majchrzak na Cmentarzu Bródnowskim.

Zaraz po wkroczeniu wojsk radzieckich w 1945 roku, Majchrzak zamieszkała w ruinie domu przy ulicy Piwnej. Od początku była obrończynią ptaków. Wydawała całą swoją emeryturę na pokarm dla gołębi. O fundusze na dożywianie ptactwa zabiegała m.in. w miejskim magistracie. Pieniądze zbierała do miseczki, przy której stała tabliczka z napisem: „Ofiary na pokarm dla gołębi Starego Miasta”. Zdjęcia Majchrzak ukazywały się w różnych albumach. Jej postać została także przedstawiona w Polskiej Kronice Filmowej. Kazimiera Majchrzak zmarła w wieku 76 lat. Jej pogrzeb odbył się na Cmentarzu Bródnowskim 5 kwietnia 1955 roku w kwaterze 69H-1-20[4].

Odniesienia w kulturze edytuj

Kazimierę Majchrzakową w wierszu „Na ulicy Piwnej” opisał Tadeusz Chudy:

Na Piwnej
na ulicy Piwnej ponad bramą gołębie zaczarowane
w kamieniu czekaj
... może uchyli się okno ... może zaskrzypią drzwi
i pani Majchrzakowa stanąwszy w nich
nie głośno powie:
– Dzieci obiad
i wnet – jak dawniej ze wszech stron szaro-srebrne gruchacze otoczą ją
potem znów się poderwą nad dachami wzlecą
wciąż wyżej i wyżej
tam gdzie Babcia nie pozwala bo zimno i niebezpieczno...
błękitem zakołują
w słońcu się rozświetlą
aż raptem trzepotliwym wiatrem w środek Rynku spadną
i rozgwarzy się zaraz całe Stare Miasto od dachów po bruk

Przypisy edytuj

  1. Urzędniczka pracująca w kartotece byłych mieszkańców Warszawy nie zdołała wyszukać żadnych informacji na temat Kazimiery Majchrzak. Natomiast siostra zakonna z kancelarii Katedry Św. Jana na Starym Mieście podała fakty, które mogły dotyczyć pani Majchrzakowej: Maria Majchrzak, wdowa, zamieszkała na Krakowskim Przedmieściu pod numerem 52 (gdzie się znajduje kościół seminaryjny Wniebowzięcia NMP i Św. Józefa Oblubieńca) zmarła 15 sierpnia 1947 roku i została pochowana w Łodzi. Czy chodziło o tę samą osobę? Wiele przemawia za tym, że tak. Maria Majchrzak urodziła się w Łodzi w 1873. W roku 1947 miała więc 74 lata. Edward Kucharski napisał, że babcia Majchrzakowa była już bardzo stara. Zdjęcia Majchrzakowej z 1945 i 1946 roku wskazują, że mogła mieć wtedy około siedemdziesięciu lat. Zawsze pozostanie jednak cień niepewności, który rozwiać mogłyby dalsze poszukiwania. W Archiwum Państwowym w Łodzi przypuszczalnie znajduje się metryka urodzenia Marii Majchrzak w księgach parafii kościoła pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny.
  2. Joanna Rolińska, "Pod skrzydłami" Ciotki Majchrzak [online], varsavianista.pl [dostęp 2023-02-20].
  3. Gdyby informacje z kancelarii Katedry Św. Jana na Starym Mieście rzeczywiście okazały się danymi Pani Kazimiery, byłoby to pewne na 100%.
  4. Kazimiera Majchrzak [hasło w wyszukiwarce cmentarnej] [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2023-02-20].

Linki zewnętrzne edytuj