Kościół św. Marii Panny w Jüterbogu

zabytkowy kościół w Jüterbogu w Niemczech

Kościół św. Marii Pannyromański kościół w Jüterbogu w Niemczech, w kraju związkowym Brandenburgia, zbudowany w XII w. w klasztorze cystersów Zinna, po sekularyzacji klasztoru w XVI w. protestancki, pełniący funkcję kościoła parafialnego.

kościół św. Marii Panny
kościół parafialny
Ilustracja
Widok na kościół od południowego wschodu
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Brandenburgia

Miejscowość

Jüterbog

Adres

Markt 12

Wyznanie

protestanckie

Kościół

Ewangelicki Berlina, Brandenburgii i śląskich Górnych Łużyc

Imię

św. Marii Panny

Położenie na mapie Brandenburgii
Mapa konturowa Brandenburgii, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „kościół św. Marii Panny”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „kościół św. Marii Panny”
Ziemia52°01′32,7″N 13°06′05,6″E/52,025750 13,101556
Strona internetowa
Prezbiterium kościoła

Historia

edytuj

Budowę kościoła rozpoczęto w drugiej połowie XII w[1]. Stanowił kościół klasztorny w klasztorze cystersów Zinna, założonym przez arcybiskupa Magdeburga Wichaman z Seeburga w 1170[2][3]. Już w 1179 klasztor został zniszczony podczas powstania Słowian, jednak potem kontynuowano założenie. Kościół konsekrowano w 1226 lub 1227[4][5], być może jeszcze nieukończony (na jego ukończenie po 1230 wskazuje połączenie stylu późnoromańskiego i wczesnogotyckiego)[5]. Klasztor intensywnie się rozwijał do XV w., jednak w kolejnym stuleciu został zlikwidowany wskutek reformacji w 1553[6][3].

W 1752 kościół został uszkodzony w wyniku uderzenia pioruna[7]. Restaurowany był w końcu XIX w. (do czego przyczyniła się finansowo cesarzowa niemiecka Augusta Wiktoria), a następnie na początku XXI w. Obecnie służy jako protestancki kościół parafialny, odbywają się tu także koncerty[8].

Kościół zbudowany jest z granitu, w stylu późnoromańskim, w formie bazyliki[1][9]. Po obu stronach zakończonego apsydą prezbiterium znajdują się po dwie kaplice o tej samej długości i także zakończone apsydami, ze sklepieniami kolebkowymi[1] pochodzącymi z początku XIII w.[9] Siedmioprzęsłowy korpus nawowy ma sklepienie krzyżowo-żebrowe. Kościół jest niemal pozbawiony ozdób – jedynie w nawach bocznych znajdują się rzeźbione romańskie wsporniki[1]. Łuki arkad i obramienia okien korpusu nawowego wskazują już początek stylu gotyckiego[9]. Ze średniowiecznego wyposażenia kościoła zachowały się stalle w prezbiterium, z tego okresu pochodzą też witraże[3] przedstawiające św. Bernarda z Clairvaux i św. Benedykta z Nursji[9].

Organy kościelne pochodzą z połowy XIX w.[10] Wcześniejsze, wykonane krótko przed likwidacją klasztoru, na początku XVII w. zostały przeniesione do kościoła w Halle i tam wkrótce potem spłonęły[11][10].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Zu den Baulichkeiten des mittelalterlichen Klosters. [w:] Kloster Zinna [on-line]. Stadt Jüterbog - Museum Kloster Zinna. [dostęp 2018-09-19].
  2. Jung 1904 ↓, s. 6–9.
  3. a b c Zur Geschichte des mittelalterlichen Klosters. [w:] Kloster Zinna [on-line]. Stadt Jüterbog - Museum Kloster Zinna. [dostęp 2018-09-19].
  4. Jung 1904 ↓, s. 13–15.
  5. a b Brather 1996 ↓, s. 62–64.
  6. Schmidt 2001 ↓, s. 52, 66.
  7. Jung 1904 ↓, s. 27.
  8. Schmidt 2001 ↓, s. 74.
  9. a b c d Kirchenerkundung. [w:] Kirche Kloster Zinna [on-line]. Evangelische Kirchengemeinde Kloster Zinna. [dostęp 2018-09-20].
  10. a b Baer Orgel. [w:] Kirche Kloster Zinna [on-line]. Evangelische Kirchengemeinde Kloster Zinna. [dostęp 2018-09-20].
  11. Jung 1904 ↓, s. 17–18.

Bibliografia

edytuj