Kościół Matki Bożej Wspomożycielki w Lublanie
Kościół Matki Bożej Wspomożycielki[1] (słoweń. Cerkev Device Marije pomočnice, Križevniška cerkev) – dawny kościół rzymskokatolicki znajdujący się w Lublanie, obecnie część kompleksu kulturalnego Križanke.
| dawny kościół | |||||||||||||||
 Kościół Najświętszej Maryi Panny Wspomożycielki | |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Słowenii  | |||||||||||||||
| 46,047°N 14,504°E/46,046801 14,503568 | |||||||||||||||
Historia edytuj
W 1268 na miejscu obecnego kościoła stał kościół wczesnogotycki należący do zakonu Krzyżaków. W 1700 Guido von Starhemberg polecił architektowi Domenico Martinelliemu opracowanie projektu zespołu budynków, gdzie pośrodku miał znajdować się kościół (model gipsowy kościoła znajduje się obecnie w Muzeum Miejskim w Lublanie). Prace rozbiórkowe gotyckiego kościoła zaplanowano na 1709, jednakże Domenico Martinelli wrócił wcześniej do Włoch (1705)[2].
Po zawarciu pokoju utrechckiego Guido von Starhemberg powrócił do Lublany. W 1714 zatrudnił kolejnego architekta Domenico Rossiego z Wenecji, który przerobił projekt Martinellego. Rossi zaprojektował na nowo fasadę kościoła na wzór weneckiego kościoła San Cassiano. Budowę nowej świątyni prowadził lublański architekt Carlo Martinuzzi i budowniczy Gregor Maček. Budowę ukończono w 1715 roku[2].
W 1949 cały kompleks klasztorny wraz z kościołem został znacjonalizowany. W latach 1952-1956 roku architekt Jože Plečnik o przekształcił klasztor wraz z kościołem na miejsce wydarzeń kulturalnych[1].
Wyposażenie edytuj
Trzy późnobarokowe ołtarze to dzieło wiedeńskiego stolarza Marco Prodiego[2]
Ołtarz główny, ufundowany przez cesarzową Elżbietę, wykonany w latach 1715-1716, uszkodzony na skutek pożaru w 1857, obecnie znajduje się w nim obraz wiedeńskiego malarza Hansa Canona z 1859 roku[2].
Ołtarze boczne z lat 1715-1716. Po prawej ołtarz z obrazem Św. Jerzy walczący ze smokiem autorstwa Martina Altomonte, po lewej obraz Elżbieta Węgierska rozdaje biednym jałmużnę dzieło Antona Schoonjansa[2].
W kościele zachowały się również barokowe ławki, balustrada chóru zdobiona intarsjami i kredens w zakrystii. W bocznej kaplicy znajduje się epitafium zmarłego w 1714 roku hrabiego Augusta Wildensteina, dowódcy Lublany[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Paweł Pomykalski, Beata Pomykalska, Słowenia : przewodnik krajoznawczy, Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2019, s. 80, ISBN 978-83-8122-022-4, OCLC 1111740134.
- ↑ a b c d e f Helena Seražin, “Cerkev Device Marije pomočnice (Križanke)”, Pot po baročni Ljubljani, virtualna razstava sakralnih spomenikov [online], barok.zrc-sazu.si, 2012 [dostęp 2021-04-07].