Wikipedia

Kościół San Giovanni Evangelista w Wenecji

kościół w Wenecji

Kościół San Giovanni Evangelista (pl. kościół św. Jana Ewangelisty) – rzymskokatolicki kościół w Wenecji w dzielnicy (sestiere) San Polo. Administracyjnie należy do Patriarchatu Wenecji. Jest kościołem rektorskim na terenie parafii Santa Maria Gloriosa dei Frari[1]. Założony w 960 przez rodzinę Badoer, od 1301 roku związany (z przerwami) ze Scuolą Grande di San Giovanni Evangelista.

Kościół San Giovanni Evangelista w Wenecji
Chiesa di San Giovanni Evangelista a Venezia
Kościół rektorski
Ilustracja
Marmurowa przegroda na placyku przed Scuolą San Giovanni Evangelista oraz kampanila kościoła (z tyłu)
Państwo

 Włochy

Miejscowość

Wenecja

Adres

Campiello de la Scuola, 30125 Venezia VE, Italia

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół łaciński

Patriarchat Wenecji

Wezwanie

św. Jan Ewangelista

Wspomnienie liturgiczne

27 grudnia

Położenie na mapie Wenecji
Mapa konturowa Wenecji, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół San Giovanni Evangelista w Wenecji”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół San Giovanni Evangelista w Wenecji”
Położenie na mapie Wenecji Euganejskiej
Mapa konturowa Wenecji Euganejskiej, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół San Giovanni Evangelista w Wenecji”
Ziemia45°26′16,8″N 12°19′33,6″E/45,438000 12,326000
Multimedia w Wikimedia Commons

Wśród zgromadzonych w jego wnętrzu dzieł sztuki wyróżniają się obrazy: Ukrzyżowanie Domenica Tintoretta i Koronacja Najświętszej Maryi Panny Andrei Vicentina.

Historia edytuj

Kościół św. Jana Ewangelisty został założony w 960 roku przez rodzinę Badoer, która zachowała tytuł własności do niego oraz wyłączne prawo pochówku swoich członków[2]. W 1261 roku została założona Scuola di San Giovanni Evangelista. Miała ona siedzibę przy kościele Sant’Aponal, a 1301 roku przeniosła się do tutejszego kościoła i do budynku naprzeciwko niego, położonego również na gruntach rodziny Badoer[3]. Budynek scuoli został przebudowany w połowie XV wieku. W 1441 roku scuola przeznaczyła pieniądze na budowę kaplicy, która stała się obecnym prezbiterium, przekrytym sklepieniem żebrowym i ozdobionym dekoracjami w stylu rinceau[2]. W latach 1443–1475 został odrestaurowany kościół. Pod koniec XVI wieku dokonano pod kierunkiem Simone Sorelli jego ponownej restauracji[3]. Rozbudowano go wówczas wzdłuż osi wschód-zachód i wzniesiono kaplice boczne[2]. Kolejna restauracja miała miejsce w latach 1758–1759 pod kierunkiem Bernardina Maccaruzziego[3]. Jego dziełem jest monumentalna empora organowa[2]. W 1797 roku scuola została zniesiona przez Napoleona[3].

Na mocy dekretu napoleońskiego Królestwa Włoch z 5 czerwca 1805 roku (oraz kolejnych dekretów) zainicjowano w Wenecji proces kasat i przekształceń kościołów i klasztorów oraz zmian granic parafii[4]. Zgodnie z tym dekretem kościół w 1806 roku został przekazany na rzecz państwa i ponownie otwarty dopiero w 1822 roku[2]. Nowa Scuola Grande di San Giovanni Evangelista została założona w 1929 roku[3]. W 1931 roku kościół został przekazany jej na stałe zachowując nadal status kościoła konsekrowanego[2].

Architektura edytuj

Marmurowa przegroda edytuj

Marmurowa przegroda dzieląca placyk między kościołem a scuolą, ukończona około 1485 roku, przypisywana jest zwykle Pietrowi Lombardo. Aż do momentu rozwiązania scuoli znajdowały się w niej drzwi. W półkolistym tympanonie widnieje orzeł, symbol św. Jana Chrzciciela[3].

Kampanila edytuj

Mająca 30 m wysokości kampanila została przebudowana przez Maccaruzziego w 1759 roku. Ma zestaw dzwonów uruchamianych ręcznie[3].

  •  
    Wnętrze kościoła – widok na prezbiterium
  •  
    Kaplica Marii Panny
  •  
    Kampanila

Wnętrze edytuj

Obecnie kościół ma pojedynczą, niemal kwadratową nawę, z płaskim stropem i prezbiterium zamkniętym wieloboczną apsydą i flankowanym dwiema kaplicami. Po stronie południowej znajdują się dwie główne kaplice, św. Donata (po lewej) oraz Matki Bożej z Lourdes (po prawej). Z kaplicy św. Donata prowadzi wejście do zakrystii. Na ścianie zachodniej, po przeciwnej stronie apsydy, znajdują się organy, zbudowane w 1760 roku przez Giovanniego Battistę Piaggię oraz portal, prowadzący do przylegającego, byłego cmentarza, obecnie nazywanego Spazio espositivo Badoer (Przestrzeń Wystawowa Badoer)[2].

Dzieła sztuki edytuj

Wśród dzieł sztuki zdobiących wnętrze kościoła są obrazy:

Rzeźbę reprezentują:

  • gotycka płaskorzeźba przedstawiająca dwóch współbraci i relikwiarz (na filarze przy prawej ścianie prezbiterium)[2],
  • pomniki nagrobne Giovanniego Andrei i Angela Badoera dłuta Danese Cattaneo[3].

Uwagi edytuj

  1. ↑ Dotyczy ostatniej przebudowy.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Le Chiese delle Diocesi Italiane: Chiesa di San Giovanni Evangelista. www.chieseitaliane.chiesacattolica.it. [dostęp 2019-10-20]. (wł.).
  2. ↑ a b c d e f g h i j Scuola Grande San Giovanni Evangelista di Venezia: Arte e architettura. www.scuolasangiovanni.it. [dostęp 2019-10-20]. (wł.).
  3. ↑ a b c d e f g h i j k Jeff Cotton: San Giovanni Evangelista. www.churchesofvenice.co.uk. [dostęp 2019-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-18)]. (ang.).
  4. ↑ Emma Filipponi: Città e attrezzature pubbliche nella Venezia di Napoleone e degli Asburgo: le rappresentazioni cartografiche. virgo.unive.it. [dostęp 2019-10-20]. (wł.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_San_Giovanni_Evangelista_w_Wenecji&oldid=69336951”