Konkatedra Świętego Aleksandra w Kijowie
Katedra Świętego Aleksandra[1] (ukr. Костел Святого Олександра, Kosteł Swiatoho Ołeksandra) – rzymskokatolicka świątynia w Kijowie, zbudowana w latach 1817–1842 na planie krzyża, z kopułą na skrzyżowaniu naw w stylu klasycystycznym. Kościół znajduje się na terenie dawnego kwartału polskiej gminy kupieckiej na Lackiej Słobodzie (Woli Polskiej), vis-à-vis placu Niepodległości i Bramy Lackiej, przy ulicy Kościelnej 17.
| kościół parafialny | |||||||||||||||||
 Kościół św. Aleksandra. Znajduje się w centrum Kijowa na terenie dawnej Lackiej Słobody w dzielnicy Stare Miasto | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Adres |
Kościelna 17 | ||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Katedra |
od | ||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
3 maja | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Kijowa  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Kijowa i obwodu kijowskiego  | |||||||||||||||||
 50°27′11,71″N 30°31′29,54″E/50,453253 30,524872
| |||||||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||||||
Budowa edytuj
Dla upamiętnienia wizyty cara Aleksandra I w Kijowie ziemianie polscy z Antonim Sawickim na czele zbudowali za jego zgodą kościół katolicki pod wezwaniem św. Aleksandra. Budowano go w latach 1817–1842 pod kierunkiem Vincenza Berettiego[2]. Wcześniej w Kijowie funkcjonował drewniany kościół rzymskokatolicki Zwiastowania NMP, benedykowany w 1798 przez archidiakona Stanisława Steckiego, katedra św. Zofii w Kijowie oraz nieistniejące już wtedy: kościół NMP zakonu benedyktynów, kościół św. Jacka zakonu dominikanów i jezuitów.
W 1801 do Kijowa przybyła połowa dominikanów z klasztoru w Czarnobylu, którzy mieli tu „szczupły” drewniany klasztor. Kościół ten spłonął w 1823, a nabożeństwo odprawiano w kaplicy klasztornej. W 1823 władze carskie klasztor skasowały, a dominikanów usunięto z Kijowa w 1832, na skutek represji popowstaniowych. Nowy kościół murowany wybudowano 1817–1842 na placu w środku dawnej Słobody Lackiej, pomiędzy Kreszczatykiem a Starym Kijowem św. Aleksandra. Kaplica cmentarna tegoż kościoła znajdowała się na starym cmentarzu na górze Batyja[3]
Architektura edytuj
Do wnętrza świątyni wchodzi się po paradnych schodach i przez monumentalny portyk z czterema kolumnami toskańskimi nakrytymi frontonem. Po obu jego stronach zbudowano dwie okrągło zakończone niewielkie dzwonnice. Kościół był miejscem polskich manifestacji patriotycznych przed wybuchem Powstania styczniowego. W 1879 roku w tym kościele został ochrzczony przyszły malarz Kazimierz Malewicz[4]. Lepsze czasy dla świątyni nastały po 1905, kiedy zelżał nacisk caratu na religie inne niż prawosławna. W czasach sowieckich w kościele urządzono planetarium. Obecnie świątynia po koniecznym remoncie znów jest konkatedrą diecezji kijowsko-żytomierskiej. Jest jednym z czterech kościołów rzymskokatolickich w Kijowie. Mieści się przy zbiegu ulic Kostelnej i Triochswiatytelśkiej.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Polski egzonim przyjęty na 121. posiedzeniu KSNG.
- ↑ Podhorodecki. Dzieje Kijowa. 1982
- ↑ Jan Skarbek. Źródła do dziejów rozgraniczenia diecezji łacińskich w Cesarstwie Rosyjskim w połowie XIX wieku: cz. 1. Diecezja kamieniecka. Diecezja łucko-żytomierska. 2000. str. 116
- ↑ Александровский костёл — Костел Святого Александра [online], oldkyiv.org.ua [dostęp 2019-09-07] [zarchiwizowane z adresu 2013-09-25] (ros.).
Bibliografia edytuj
- O. Aleksejczuk, Kijów i okolice, Pascal, Bielsko-Biała, 2006, ISBN 83-7304-546-5
- A. Strojny. Kijów. Miasto złotych kopuł, Bezdroża.