Kościół św. Michała Archanioła w Nowej Soli
Kościół pw. św. Michała Archanioła w Nowej Soli – rzymskokatolicki kościół położony w dekanacie Nowa Sól w diecezji zielonogórsko-gorzowskiej[1][2]. Jest to najstarszy, bo 400-letni zabytek sakralny w mieście, z bardzo cennym wystrojem barokowym wnętrza.
nr rej. 49 z dnia 10.05.1955 r. | |||||||||
kościół parafialny | |||||||||
Państwo | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||
Wyznanie | |||||||||
Kościół | |||||||||
Parafia | |||||||||
Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Nowej Soli | |||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||
Położenie na mapie województwa lubuskiego | |||||||||
Położenie na mapie powiatu nowosolskiego | |||||||||
51°48′13,02″N 15°43′12,05″E/51,803617 15,720014 |
Kościół wpisany jest do rejestru zabytków.
Historia
edytujPoczątkowo świątynia miała być przeznaczona dla ewangelików, pracujących w tutejszej – nieistniejącej już – warzelni soli. Kościół ewangelicki rozpoczęto budować 22 kwietnia 1591 roku, a budowę ukończono w 1597 roku. Poświęcenie świątyni nastąpiło 27 maja 1597 roku (w dzień Zielonych Świąt) przez pastora z Rakowa koło Smardzewa pod Świebodzinem i diakona Abrahama Cremerusa z Żubrowa. W 1654 roku kościół przejęli katolicy, którzy prawie sto lat później, w 1731, erygowali nową parafię[3].
Kościół pw. św. Michała Archanioła w Nowej Soli zawdzięcza swój wygląd zewnętrzny, jak i wewnętrzny Jerzemu Ernestowi de Holhring, który będąc przez długie lata najwyższym przedstawicielem władzy cesarskiej na Śląsku i dyrektorem solanek nowosolskich, własnym kosztem zbudował hełm na wieży kościelnej.
Architektura
edytujKościół pw. św. Michała Archanioła był pierwotnie jednonawowy. W 1688 roku dobudowano kaplicę, chór oraz nawy boczne nadając budowli kształt litery T. Kościół murowany z cegły i kamienia, posiada cechy stylowe renesansu i baroku. Wieża prezentowała się najwspanialej w XVII wieku w wysokim, barokowym hełmie. Odbudowana w skromniejszej formie po pożarze w roku 1736, w 1945 roku spłonęła po raz kolejny. Przy odbudowie w 1956 roku otrzymała dach wieżowy. W 1956 roku również odnowiono fasadę i absydę. W 1957 roku poprawiono dach.
Wystrój i wyposażenie
edytujWnętrze kościoła ma wystrój barokowy. Ołtarze oraz rzeźby pochodzą z XVIII wieku, chrzcielnica jest rokokowa. W XVIII wieku również zbudowano ołtarze dotychczas istniejące: główny św. Michała Archanioła i boczne: Matki Boskiej, św. Józefa, Pana Jezusa w Ogrójcu oraz wykonano rzeźby św. Anny i św. Jana Chrzciciela. W 1964 roku przerobiono ławki. W 1965 roku rozpoczęto malowanie wnętrza według projektu i pod kierownictwem prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego z Krakowa. Zakończono je jesienią 1966 roku. W tym samym czasie z okazji Milenium urządzono kaplicę Matki Bożej Częstochowskiej fundując kopię obrazu MBC pędzla prof. Jana Molgi z Warszawy oraz podest z marmuru. witraże w kościele wykonane są przez zakład witraży K. Paczki, według projektu prof. A. Stalony-Dobrzańskiego.
Otoczenie
edytujPrzykościelny cmentarz ogradzał mur z bramą od południowej strony, ozdobioną w okresie baroku rzeźbioną figurą św. Michała Archanioła.
Literatura
edytuj- Stanisław Kowalski, Zabytki województwa zielonogórskiego, Lubuskie Towarzystwo Naukowe, Zielona Góra, 1987.
Przypisy
edytuj- ↑ Strona kościoła pw. św. Michała Archanioła.. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-28)].
- ↑ Dekanat Nowa Sól. kuria.zg.pl. [dostęp 2016-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-25)].
- ↑ Tomasz Andrzejewski, Budowle sakralne powiatu nowosolskiego, Nowa Sól 2007