Kościołek lub Kościółek (słow. Kostolík, niem. Kapelle, węg. Kápolna[1], 2261 m n.p.m.) – odosobniona skalista turnia w górnej części Doliny Batyżowieckiej w słowackich Tatrach Wysokich. Na południe od ścian Batyżowieckiego Szczytu z dna doliny wypiętrza się krótki i początkowo szeroki grzbiet o kierunku prostopadłym do głównej grani Tatr. Jego kulminacją jest Kościołek z niewielkimi (nieco ponad 100 m wysokości), ale stromymi ścianami od strony zachodniej i południowej. Szeroka przełęcz oddzielająca Kościołek od Batyżowieckiego Szczytu to Pasternakowa Przehyba, stanowiąca północno-zachodnią część Wyżniej Batyżowieckiej Równi. Szczyt ma dwa wierzchołki, z których wyższy jest wschodni.

Kościołek
Kostolík
Ilustracja
Kościołek od strony Doliny Batyżowieckiej
Państwo

 Słowacja

Położenie

powiat Poprad

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

2261 m n.p.m.

Pierwsze wejście

29 lipca 1905
Janusz Chmielowski, Jędrzej Marusarz Jarząbek

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole nieco na prawo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kościołek”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kościołek”
Ziemia49°09′42″N 20°07′27″E/49,161667 20,124167

Pierwsze wejścia:

U stóp Kościółka 4 sierpnia 1933 r. w czasie startu do stosunkowo łatwej wspinaczki zginęli jeden z najbardziej znanych taterników w historii Wiesław Stanisławski (w wieku lat 24) i towarzyszący mu początkujący wspinacz Witold Wojnar. Wypadek ten wstrząsnął ówczesnym środowiskiem taternickim, nie wyjaśniono też wszystkich jego okoliczności. Do obiegu taternickiego weszło określenie tragedia pod Kościółkiem jako jedno z niezrozumiałych i pozornie drobnych zdarzeń czy błędów, przecinających życie nawet najlepszego wspinacza.

Nazwa pochodzi od kształtu turni. W języku polskim występują dwie oboczne nazwy, Kościołek (według przewodników Chmielowskiego i Świerza oraz 25-tomowego przewodnika Witolda Henryka Paryskiego i Wielkiej encyklopedii tatrzańskiej[1]) oraz Kościółek (według przewodników np. Józefa Nyki[2] oraz utrwalonej potocznej wymowy).

Przypisy

edytuj
  1. a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  2. Józef Nyka: Tatry Słowackie, Wydawnictwo Trawers, Latchorzew 2005, wyd. V, ISBN 83-60078-01-7, s. 182 (i wyd. poprzednie).

Bibliografia

edytuj
  • Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XI. Wschodni Szczyt Żelaznych Wrót – Batyżowieckie Czuby. Warszawa: Sklep Podróżnika, 1992, s. 144–149.