Wikipedia

Kompleks klasztorny Nekresi

kompleks klasztorny w Gruzji

Kompleks klasztorny Nekresi (gruz. ნეკრესის მონასტერი, nek'resis monast'eri) – zespół budynków klasztornych w Nekresi w regionie Kachetia we wschodniej Gruzji[1], założony między IV a VI wiekiem[2]. Znajduje się pod jurysdykcją Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego. Zbudowany na jednym ze szczytów Wielkiego Kaukazu, prawosławny klasztor jest główną częścią kompleksu Nekresi. Początki monastycyzmu w tym mieście sięgają czasów życia Abibosa, chrześcijańskiego biskupa i męczennika, znanego ze zwalczania zaratusztrianizmu. Klasztor został zamknięty wkrótce po przejęciu kościoła gruzińskiego przez cesarzy rosyjskich w 1811 roku. Po prawie dwóch wiekach przerwy klasztor ponownie zaczął funkcjonować w 2000 roku.

Kompleks klasztorny Nekresi
Ilustracja
Widok z lotu ptaka
Państwo

 Gruzja

Miejscowość

Nekresi

Kościół

Gruziński Kościół Prawosławny

Rodzaj klasztoru

prawosławny

Prowincja

Kachetia

Data budowy

IV–VI wiek

Położenie na mapie Gruzji
Mapa konturowa Gruzji, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kompleks klasztorny Nekresi”
Ziemia41°58′19″N 45°46′04″E/41,972003 45,767736

Klasztor Nekresi znajduje się na szczycie zalesionego wzgórza, zwanego Nazvrevi Gora (dosłownie „wzgórze dawnych winnic”)[3]. Częścią zabudowań klasztornych są między innymi: trójkościelna bazylika i mauzoleum, oraz Kościół Najświętszej Marii Panny[4][5][6].

Historia edytuj

Klasztor Nekresi został założony między IV a VI wiekiem. W tym okresie nastąpił rozkwit monastycyzmu we wschodniej Gruzji, spopularyzowany przez Trzynastu Ojców Syryjskich – grupę mnichów, którym średniowieczna gruzińska tradycja literacka przypisuje założenie kilku klasztorów w kraju[7]. Jeden z tych mnichów, św. Abibos z Nekresi, głosił chrześcijaństwo[5] na wschód od Aragwi i zwalczał wpływy zaratusztriańskie. Z tego powodu został w późniejszym czasie schwytany i ostatecznie zabity[4].

Chociaż znaczna część średniowiecznej historii Nekresi jest nieudokumentowana, wykopaliska archeologiczne i analizy architektoniczne świadczą o rozległej działalności budowlanej na terenie kompleksu klasztornego w IX wieku, nawet gdy miasto Nekresi chyliło się już ku upadkowi. Klasztor pełnił ponadto funkcję siedziby biskupa gruzińskiego. Św. Abibos jest uważany za pierwszego biskupa Nekresi; żaden inny miejscowy biskup nie był znany z imienia aż do 1556 roku.

Krótko po przejęciu gruzińskiego kościoła przez Imperium Rosyjskie w 1811 zlikwidowano diecezję Nekresi, po czym nastąpiła kasata samego klasztoru. Diecezję i klasztor przywrócono dopiero w niepodległej Gruzji, po upadku Związku Radzieckiego; dawne biskupstwo zostało przemianowane na eparchię Nekresi i włączone do Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego w 1995, klasztor zaś został ponownie zasiedlony przez mnichów w 2000 roku. Od 2008 roku cały kompleks był badany przez archeologów i gruntownie odnawiany[8].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Nekresi Monastery [online], visitarm.com [dostęp 2021-05-05] (ang.).
  2. ↑ Nekresi Monastery [online], archiqoo.com [dostęp 2021-05-05].
  3. ↑ Jimsher Chkhvimiani, Nodar Bakhtadze, AN ARCHAEOLOGICAL STUDY OF THE ANCIENT CHURCHES IN THE FORMER CITY OF NEKRESI [online], www.academia.edu, s. 13 [dostęp 2021-05-05] (ang.).
  4. ↑ a b Nekresi Monastery [online], Georgia About, 8 sierpnia 2013 [dostęp 2021-05-05] (ang.).
  5. ↑ a b Nekresi Monastery [online], My Geo [dostęp 2021-05-05] (ang.).
  6. ↑ Nodar Bakhtadze, Archeological Research upon One of the Earliest Georgian Christian Basilica [online], academia.edu, s. 65–73 [dostęp 2021-05-05] (ang.).
  7. ↑ Jarosław Charkiewicz, Gruzińscy święci, Warszawa: Warszawska Metropolia Prawosławna, 2005, ISBN 83-920093-7-1, OCLC 749745166 [dostęp 2021-05-05].
  8. ↑ Грузия для всех. Монастырь Некреси. [online], www.travelgeorgia.ru [dostęp 2021-05-05].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kompleks_klasztorny_Nekresi&oldid=72136877”