Kostiantyna Małyćka

Kostiantyna Iwaniwna Małyćka (ps. Wira Lebedowa, Czajka Dnistrowa; ur. 30 maja 1872 w Kropywnyku, zm. 17 września 1947 we Lwowie) – ukraińska poetka, pisarka, tłumaczka, redaktorka, nauczycielka, działaczka kulturalno-oświatowa

Kostiantyna Małyćka
Костянтина Іванівна Малицька
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 maja 1872
Kropywnyk

Data i miejsce śmierci

17 września 1947
Lwów

Zawód, zajęcie

poetka, pisarka, tłumaczka, redaktorka, nauczycielka

Życiorys edytuj

Ukończyła seminarium nauczycielskie we Lwowie. Uczyła w szkołach ludowych w Galicji, Łużanach na Bukowinie oraz w szkole ludowej Ukraińskiego Towarzystwa Pedagogicznego. W miejscach swojej pracy zakładała chóry i czytelnie Proswity (od 1925 członkini honorowa). Była współzałożycielką i sekretarzem jednego z wydziałów Wspólnoty Kobiet Bukowiny. Działała w towarzystwie Ridna szkoła (od 1937 członkini honorowa) oraz Krajowym Towarzystwie Ochrony Dzieci i Opieki nad Młodzieżą. W 1912 wraz z Marią Biłećką założyła wspierający Ukraińskich Strzelców Siczowych fundusz "Na potrzeby Ukrainy"[1]. W 1915 został wywieziona przez Rosjan do Pinczugi nad Angarą. Od 1917 uczyła w ukraińskiej szkole imienia Kotlarewskiego w Krasnojarsku[2]. W 1920 wróciła do Lwowa i podjęła pracę w szkole imienia Szewczenki. W latach 1923-24 była prezeską Związku Ukrainek we Lwowie. Po rozwiązaniu tej organizacji przez władze polskie w 1938 tworzyła Drużyny Księżnej Olgi. Była redaktorką pisma dla dzieci i młodzieży Dzwinok, współpracowała też w dziedzinie publicystyki pedagogicznej i społecznej m.in. z Mołodą Ukrainą, Switem dytyny i Zorią, almanachami Nowa chata, Uczitel, Żynocza dola, satyrycznym pismem Komar. Od lata do września 1941 kierowała założonym przez siebie stowarzyszeniem Kobieca Służba Ukrainy. W 1944 została starszą bibliotekarką w Bibliotece Naukowej imienia Wasyla Stefanyka. Jest pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

 
Grób Kostiantyny Małyćkoj na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie

Była autorką wielu wierszy, opowiadań i sztuk dla dzieci, m.in. opowiadań Mali heroi (Lwów 1899), Z trahedij ditoczych dusz (ukazały się w piśmie Promiń w 1905) i zbioru legend biblijnych Harfa Leili (wydany w Toronto w 1953), oraz pieśni siczowych (Czom, czom, czom, zemle moja do muzyki Denisa Siczynskiego[3], Sicz w pochodi, Wrohu prapor!, W Sicz stawaj!)[4]. Tłumaczyła dzieła Daniela Defoe, Selmy Lagerlöf, Aleksandra Puszkina i Michaiła Lermontowa.

Od 2002 jest patronką nagrody dla nauczycieli, której patronują rada miejska i rejonowa w Kałuszu[5].

Przypisy edytuj