Krystyn Strzelecki
Krystyn Józef Strzelecki pseudonim „Krzyżan” i „Zawał” (ur. 9 stycznia 1921 w Warszawie, zm. 16 marca 2008) – polski chirurg, major rezerwy WP, wyróżniony medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.
 major rezerwy
| |
| Data i miejsce urodzenia |
9 stycznia 1921 |
|---|---|
| Data śmierci |
16 marca 2008 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
    
| |
Syn Cezariusza i Anny z d. Klochowicz. W 1938 r. ukończył Gimnazjum i Liceum im. A. Mickiewicza, po czym rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim. 1 września 1939 r. otrzymał przydział do szpitala polowego nr 901 w DOK Brześć. Od 1941 r. kontynuował studia. Dyplom lekarza uzyskał w 1946 r. w Poznaniu, a specjalizację chirurgiczną w 1956[1].
II wojna światowa edytuj
Podczas II wojny światowej działał w konspiracji, w szeregach batalionu „Parasol”, jako dowódca 2. drużyny w II plutonie. Na początku 1944 roku jako student IV roku medycyny wraz z narzeczoną Lidią Kowalczyk ps. „Akne” wszedł w skład tzw. sekcji instruktorskiej plutonu, która kształciła żołnierzy. Elew Szkoły Podchorążych Sanitarnych.
Uczestnik:
- akcji Wilanów (dowódca grupy „Ubezpieczenie II”),
- akcji Fruhwirth (dowódca akcji)[2],
- akcji Braun (obserwator).
Podczas powstania warszawskiego 15 sierpnia poślubił Lidią Strzelecką ps. „Akne”[3]. Jako lekarz niósł pomoc rannym w walkach na Woli, Starym Mieście i Czerniakowie, gdzie sam doznał poważnej rany – 19 września na Czerniakowie. Rannego Krystyna przeniesiono do budynku, w którym wybuchł pożar. Uratowany został przez swoją żonę – rozbroiła ona Niemca, który zapędził się na „ziemię niczyją” i zmusiła go do niesienia rannego. Udało się jej dotrzeć do Wisły i umieścić „Zawała” na jednej z ostatnich łodzi odpływających na prawy brzeg, gdzie było już Wojsko Polskie. Obawiając się jednak, by ranny nie wypadł z łodzi, w pełnym umundurowaniu wskoczyła do wody i płynęła, asekurując męża.
Po wojnie pracował jako chirurg. Miał córkę Sylwię[4].
Pochowany 26 marca 2008 r. na Starych Powązkach w Warszawie (kw. 29-6-25)[5].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2001)[4]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
- Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (1983, wraz z matką Anną i siostrami Aliną Marią i Barbarą)[1]
Przypisy edytuj
- ↑ a b Powstańcze Biogramy - Krystyn Strzelecki [online], www.1944.pl [dostęp 2019-08-25] (ang.).
- ↑ Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 348-349. ISBN 83-01-04203-6.
- ↑ Marek Getter: Lidia Strzelecka (1920–1989). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XLIV. Polska Akademia Nauk, 2007.
- ↑ a b Odznaczenia w Pałacu Prezydenckim / Aktualności rok 2001 / Archiwalne aktualności / Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej [online], www.prezydent.pl, 7 czerwca 2001 [dostęp 2019-08-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-25].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: TEKLA KĘDZIERSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-28].
Bibliografia edytuj
- nekrologi "Gazeta Wyborcza" 21 i 22-23 marca 2008 r.
- Artykuł Oddział Do Zadań Specjalnych Kedywu KG AK. wilk.wpk.p.lodz.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-09)].
- Charakterystyka wybranych członków Parasola. 208wdhiz.home.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-14)].
- Piotr Stachiewicz – "Parasol. Dzieje oddziału do zadań specjalnych"
Linki zewnętrzne edytuj
- Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie Pamięci. sprawiedliwi.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-11)].