Kyryło Budanow
Kyryło Ołeksijowycz Budanow, ukr. Кирило Олексійович Буданов (ur. 4 stycznia 1986 w Kijowie) – ukraiński wojskowy, od 2020 szef Głównego Zarządu Wywiadu Ministerstwa Obrony Ukrainy, od 2022 generał porucznik[1]. W sierpniu 2022 roku został odznaczony Krzyżem Bojowych Zasług[2].
| |
 generał porucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
     
| |
Życiorys edytuj
W 2007 r. ukończył Akademię Wojskową w Odessie, następnie rozpoczął służbę w siłach specjalnych wywiadu Ukrainy[3].
Od wiosny 2014 r. walczył w wojnie w Donbasie i dwukrotnie został ranny[4][5].
6 do 8 sierpnia 2016 r. w pobliżu wsi Suworowo pod Armiańskiem na Krymie miał miejsce tak zwany incydent krymski, podczas którego doszło do wymiany ognia między stroną rosyjską i ukraińską, w wyniku czego zginęli: oficer FSB podpułkownik Roman Michajłowicz Kamieniew (ros. Роман Михайлович Каменев) i Siemion Sycziew (ros. Семён Сычев), pracownik Ministerstwa Obrony Rosji[6]. Rzecz została szeroko skomentowana w rosyjskich mediach. Strona rosyjska oskarżała o sprowokowanie incydentu wojska Ukrainy i wskazywała konkretnych winnych, między innymi Budanowa[7]. Putin uznał incydent za sabotaż, sprowokowany przez władze Ukrainy, które łamią porozumienia mińskie[8]. Zaprzeczała temu strona ukraińska (między innymi ówczesny prezydent Petro Poroszenko), która uznała oskarżenia za prowokację i zaprzeczała, aby strzelanina była wynikiem desantu armii ukraińskiej na Krym, co sugerowała Rosja[6][9]. W listopadzie 2018 r. rosyjska sieć telewizyjna Rossija 24 wyemitowała program o incydencie krymskim, ponownie oskarżając o udział w nim Budanowa i Maksyma Szapowała (oficera wywiadu Ukrainy, który zginął w czerwcu 2017 r. w zamachu bombowym w centrum Kijowa)[10].
4 kwietnia 2019 r. w rejonie hołosijiwskim w Kijowie pod samochodem Budanowa (Chevrolet Evanda) umieszczono ładunek wybuchowy, który eksplodował przedwcześnie i ranił jednego z zamachowców[11]. Wedle doniesień medialnych za zamachem stały siły specjalne Federacji Rosyjskiej[11][12].
W 2020 r. Budanow został zastępcą dyrektora Departamentu Służby Wywiadu Zagranicznego Ukrainy[3].
5 sierpnia 2020 r. został mianowany przez prezydenta Zełenskiego szefem Głównego Zarządu Wywiadu Ministerstwa Obrony Ukrainy[13], zastępując na tym stanowisku Wasyla Wasylowicza Burbę[14]. Dziennikarzy poinformował, że za swoje kluczowe zadania uznaje przywrócenie Ukrainie Krymu, odparcie sił rosyjskich z Donbasu oraz walkę z rosyjską dezinformacją[15]. Od 2020 r. kierował również działaniami sztabu w zakresie jeńców wojennych[5].
21 listopada 2021 r. amerykańskie czasopismo „Military Times” opublikowało wywiad z Budanowem, w którym omówił on planowaną w przyszłym roku inwazję Rosji na Ukrainę. Przewidział jej początek na styczeń lub luty, a nakreślony przez niego scenariusz ataku i przebiegu walk pokrył się ze stanem faktycznym[16]. W marcu 2022 r. w wywiadzie dla „Coffee or Die” poinformował, że o planowaniu inwazji Ukraina dowiedziała się w listopadzie, korzystając z cyberwywiadu i źródeł osobowych, w tym takich, które znajdują się w wojsku, na Kremlu i w administracji Putina[4][17].
We wrześniu 2022 r. brał udział w koordynacji największej wymiany jeńców wojennych pomiędzy Ukrainą i Rosją (wówczas strona ukraińska doprowadziła do uwolnienia 215 jeńców, w tym dowódców Pułku „Azow”)[18].
W styczniu 2023 r. „The Washington Post”, powołując się na osobę z bliskiego kręgu Budanowa, informował, że na jego życie przeprowadzono co najmniej dziesięć zamachów[19].
Awanse edytuj
- Generał brygady (od 24 sierpnia 2021 r.)
- Generał major (od 3 kwietnia 2022 r.)[1]
- Generał porucznik (od 7 września 2023 r.)
Odznaczenia i wyróżnienia edytuj
- Bohater Ukrainy z Orderem „Złota Gwiazda” (2024)[20]
- Krzyż Bojowych Zasług[21]
- Order „Za odwagę”[3]
- Medal „Za wojskową służbę Ukrainie”[3]
Przypisy edytuj
- ↑ a b Начальник Головного управління розвідки Міністерства оборони України генерал-майор Буданов Кирило Олексійович. Główny Zarząd Wywiadu Ministerstwa Obrony Ukrainy. [dostęp 2022-04-22]. (ros.).
- ↑ Указ Президента України №591/2022. Про нагородження відзнакою Президента України "Хрест бойових заслуг", [w:] www.president.gov.ua [online], 23 sierpnia 2022.
- ↑ a b c d Буданов Кирило Олексійович [online], LB.ua [dostęp 2023-02-15].
- ↑ a b Howard Altman, Ukraine’s Intel Chief: We Have Sources in the Kremlin, but We Need Jets [online], Coffee or Die Magazine, 8 września 2236 [dostęp 2023-02-15] (ang.).
- ↑ a b Взвод № 1. НВ називає 25 найвпливовіших українських військових [online], nv.ua [dostęp 2023-02-15].
- ↑ a b Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2023-02-15].
- ↑ «Россия 24» показала видео о подготовке разведкой Украины взрывов в Крыму [online], РБК [dostęp 2023-02-15] (ros.).
- ↑ Путин объяснил диверсию в Крыму промахами в политике Киева [online], РБК [dostęp 2023-02-15] (ros.).
- ↑ Турчинов о заявлении ФСБ по "терактам" в Крыму: "провокационный бред" [online], www.unian.net [dostęp 2023-02-15] (ros.).
- ↑ Новый руководитель ГУР отказался комментировать покушение на него [online], Украинская правда [dostęp 2023-02-15] (ros.).
- ↑ a b Зеленский сменил главу военной разведки [online], Зеркало недели | Дзеркало тижня | Mirror Weekly [dostęp 2023-02-15].
- ↑ В 35 лет стал генералом [online], Наша Ніва [dostęp 2023-02-15] (ros.).
- ↑ Головне управління розвідки МО України [online], gur.gov.ua [dostęp 2023-02-15].
- ↑ Політолог: екс-головний військовий розвідник Бурба залишив країну на тлі зовнішніх загроз [online], www.unian.ua [dostęp 2023-02-15] (ukr.).
- ↑ Крим, Донбас, гібридні війни, дезінформація [online], novynarnia.com, 10 sierpnia 2020 [dostęp 2023-02-15] (ukr.).
- ↑ Howard Altman, Russia preparing to attack Ukraine by late January: Ukraine defense intelligence agency chief [online], Military Times, 20 listopada 2021 [dostęp 2023-02-15] (ang.).
- ↑ Szef wywiadu Ukrainy: Rosja wdraża nowy plan 'D-plus 60' [online], Wojsko-News - informacje strefy mundurowej [dostęp 2023-02-15].
- ↑ Главный разведчик Украины. Кто такой Кирилл Буданов и как он "предсказал" войну с РФ [online], РБК-Украина [dostęp 2023-02-15] (ros.).
- ↑ Ukraine intel chief predicted Russia’s war. He says Crimea will be retaken., „The Washington Post”, ISSN 0190-8286 [dostęp 2023-02-15] (ang.).
- ↑ УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №57/2024 Про присвоєння К.Буданову звання Герой України [online], 8 lutego 2024 (ukr.).
- ↑ Зеленський надав Буданову Хрест бойових заслуг. Хто ще нагороджений [online], novynarnia.com, 28 sierpnia 2022 [dostęp 2023-02-16] (ukr.).