Liczkowce
Liczkowce (ukr. Личківці) – wieś położona obecnie na Ukrainie, w rejonie czortkowskim obwodu tarnopolskiego, w hromadzie Husiatyn, nad rzeką Gniła i Zbrucz koło Husiatyna na Podolu.
 Ruiny kościoła katolickiego w Liczkowcach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Hromada | |
| Powierzchnia |
3.542 km² |
| Populacja • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
+380 3557 |
| Kod pocztowy |
48253 |
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
 49°08′46″N 26°09′36″E/49,146111 26,160000
| |
Historia edytuj
Do 17 września 1939 należała do Polski – województwo tarnopolskie (Małopolska Wschodnia), po czym włączona została do Ukraińskiej SRR, a później, w roku 1991 do Ukrainy.
W 1848, w pobliżu wsi, której właścicielem był Konstanty Zaborowski[1], z rzeki Zbrucz wydobyto sławny posąg – Światowid, pochodzący z IX wieku (przekazany do Muzeum Archeologicznego w Krakowie).
Do czasu II wojny światowej Liczkowce zamieszkane były w większości przez Polaków. Ludność ukraińska stanowiła mniejszość. We wsi znajdowała się polska szkoła podstawowa, oraz katolicki kościół z 1728 r., który w czasie wojny został zamieniony na magazyn. Budynek jest obecnie ruiną[2].
Stacjonowały tu jednostki graniczne Wojska Polskiego: w lutym 1922 w Liczkowcach wystawiła placówkę 1 kompania 23 batalionu celnego. W latach 1943-1945 nacjonaliści ukraińscy A zamordowali tutaj 15 Polaków[3].
Do 2020 roku część rejonu husiatyńskiego, od 2020 – czortkowskiego[4].
Wypędzeni edytuj
Po II wojnie światowej, w konsekwencji czystki etnicznej w Małopolsce Wschodniej, której na ludności polskiej dopuszczali się członkowie OUN i UPA, oraz w następstwie zmian granic kraju, polscy mieszkańcy Liczkowiec zmuszeni zostali do przesiedlenia się na zachodnie Ziemie Odzyskane (1946)[5].
Największym skupiskiem byłych mieszkańców Liczkowiec jest miejscowość Wierzbowa na Dolnym Śląsku. Dla zaznaczenia swojego związku z Liczkowcami nowi mieszkańcy Wierzbowej (wcześniej niem. Rückenwaldau) obrali dla kościoła w Wierzbowej wezwanie tożsame z kościołem w Liczkowcach tj. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny. Dość duża grupa mieszkańców Liczkowiec osiedliła się także we wsi Rurzyca w gminie Goleniów w woj. zachodniopomorskim. Zofia Rzepa, była mieszkanka Liszkowiec, a obecnie Rurzycy, przywiozła do Polski tablicę z orłem w koronie i napisem „Urząd Gminy Liczkowce", którą jej babcia ukryła w dniu agresji ZSRR na Polskę i przechowała przez całą wojnę. Tablica od listopada 2011 r. jest eksponowana w goleniowskiej izbie pamięci.[6]
Zabytki edytuj
- zamek – nieistniejący
- Kościół z 1728 roku – w ruinie
Urodzeni edytuj
- Wincenty Leon Szeptycki – generał brygady powstania listopadowego
- Tymon Zaborowski – wieszcz Miodoboru, znany polski poeta patriotyczny
Przypisy edytuj
- ↑ Bogumiła Sawa-Sroczyńska, Mieczysław Ludwik Potocki — konserwator zabytków Galicji i historyk Zamościa, „Ochrona Zabytków”, 34/3—4 (134—135) s. 162, 1981
- ↑ Ruiny kościoła. [dostęp 2010-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-26)].
- ↑ Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 234, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487.
- ↑ Розпорядження Кабінету Міністрів України від 12 червня 2020 року № 724-р «Про визначення адміністративних центрів та затвердження територій територіальних громад Тернопільської області»
- ↑ Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939 - 1946., Wrocław: „Nortom”, 2004, ISBN 83-89684-50-0, OCLC 69633471.
- ↑ Ryzykowali życie dla godła [online], goleniowska.com, 14 listopada 2011 [dostęp 2020-05-18] (pol.).
Zobacz też edytuj
Bibliografia edytuj
- Józef Anczarski: Kronikarskie zapisy z lat cierpień i grozy w Małopolsce Wschodniej 1939 - 1946. Wydawnictwo Bł. Jakuba Strzemię Archidiecezji Lwowskiej Ob. Łac. - Oddział w Krakowie, Lwów-Kraków 1998. ISBN 83-906044-6-9
Linki zewnętrzne edytuj
- Ludwik Dziedzicki, Liczkowce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 213.
- Fotografie zrujnowanego kościoła NPNMP w Liczkowcach, 2009. panoramio.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].