Mateusz vel Maciej Frankowski (ur. 1742 na Podlasiu – zm. po 1812 roku) – generał major wojsk litewskich, generał major ziemiański w powstaniu kościuszkowskim, członek Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego w 1812 roku.[1]

Mateusz vel Maciej Frankowski
Generał major
Data urodzenia

1742

Data śmierci

po 1812

Przebieg służby
Główne wojny i bitwy

Wojna polsko-rosyjska
Insurekcja kościuszkowska

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari

Pochodził z rodu Frankowskich. W latach 1766–1772 kształcił się w Szkole Rycerskiej w Warszawie, następnie był tam wychowawcą, a od 1773 podbrygadierem. W 1779 po przejściu do służby liniowej, został podpułkownikiem, a w 1783 pułkownikiem Korpusu Kadetów.

W czasie wojny polsko-rosyjskiej 1792 pułkownik 5. regimentu Buławy Wielkiego Księstwa Litewskiego, odznaczył się w bitwie pod Brześciem za co został odznaczony Krzyżem Orderu Virtuti Militari i awansowany 18 lipca 1792 r. na generała majora.

Komisarz Komisji Policji Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1794 roku[2]. Czynny w sprzysiężeniu insurekcyjnym na Litwie w Wilnie. W powstaniu kościuszkowskim został generałem majorem milicji ziemiańskiej województwa brzeskolitewskiego. Walczył w obronie Wilna i na Żmudzi, potem podczas walk odwrotowych gen. S. Mokronowskiego. Wyznaczony na organizatora siły zbrojnej i generała ziemiańskiego zdołał zmobilizować niewielkie oddziały i odniósł kilka lokalnych sukcesów, co zyskało mu opinię dobrego dowódcy powstańczego.

Przystąpił do Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego w 1812 roku wraz z obywatelami Brześcia i powiatu brzeskolitewskiego[3].

W latach późniejszych czynny działacz masoński, członek loży wolnomularskiej Hesperus[4]. W życiu publicznym udziału nie brał.

Przypisy edytuj

  1. Jarosław Gdański, Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki, Kamil Stepan, Wojsko Koronne. Formacje Targowicy, szkolnictwo wojskowe. Varia, Uzupełnienia, Kraków 2003, s. 166.
  2. Leonid Żytkowicz, Litwa i Korona w r. 1794 , w: Ateneum Wileńskie, rocznik XII, wilno 1937, s. 521.
  3. Dziennik Konfederacyi Jeneralnej Królestwa Polskiego. 1812, nr 3, s. 25.
  4. Kamilla Mrozowska, Szkoła Rycerska Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764-1794), Warszawa 1961, s. 240.

Bibliografia edytuj

  • H. P Kosk Generalicja polska t. 1 wyd.: Oficyna Wydawnicza "Ajaks" Pruszków 1998.