Madżd al-Krum
Madżd al-Krum (hebr. מַגְ'ד אל-כֻּרוּם; arab. مجد الكروم; ang. Majd al-Kurum; pol. Chwała Winnicy) – samorząd lokalny położony w Dystrykcie Północnym, w Izraelu.
Typowa zabudowa Madżd al-Krum | |
Państwo | |
---|---|
Dystrykt | |
Poddystrykt | |
Powierzchnia |
9 km² |
Wysokość |
277 m n.p.m. |
Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość |
|
Nr kierunkowy |
+972 4 |
Położenie na mapie Dystryktu Północnego | |
Położenie na mapie Izraela | |
32°55′14″N 35°15′11″E/32,920556 35,253056 |
Położenie
edytujMiejscowość jest położona na wysokości 277 metrów n.p.m. w zachodniej części Doliny Bet ha-Kerem na północnej krawędzi Dolnej Galilei. Dolina Bet ha-Kerem wyznacza granicę między Dolną a Górną Galileą. Miejscowość leży u podnóża stromego urwiska pasma górskiego Matlul Curim (wysokość dochodzi do 769 m n.p.m.). W miejscu tym różnica wysokości między dnem a krawędzią doliny dochodzi do 500 metrów. Po stronie zachodniej dolina zwęża się i kończy wzgórzem Har Gamal (324 m n.p.m.). Na południu wznoszą się wzgórza Har Karmi (362 m n.p.m.) i Har Gillon (367 m n.p.m.). W jej otoczeniu znajdują się miasto Karmiel, miejscowości Bina, Dejr al-Asad, Julis i Jirka, kibuce Pelech, Tuwal i Kiszor, moszaw Achihud, oraz wioski komunalne Szoraszim, Curit, Gilon i Tal-El. Na zachód od miejscowości znajduje się strefa przemysłowa Bar-Lev. Na północnym zachodzie znajduje się baza wojskowa Sił Obronnych Izraela (prawdopodobnie są to magazyny amunicji).
Podział administracyjny
edytujMadżd al-Krum jest położone w Poddystrykcie Akki, w Dystrykcie Północnym.
Demografia
edytujZgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w 2011 roku w Madżd al-Krum żyło prawie 13,8 tys. mieszkańców, z czego 99,9% Arabowie muzułmanie i 0,1% inne narodowości. Wskaźnik wzrostu populacji w 2011 roku wynosił 0,0%. Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych średnie wynagrodzenie pracowników w Madżd al-Krum w 2009 roku wynosiło 4283 ILS (średnia krajowa 7070 ILS)[1][2].
Wiek (w latach) | Procent populacji w % |
---|---|
0 – 4 | 12,3 |
5 – 9 | 12,4 |
10 – 14 | 12,4 |
15 – 19 | 10,7 |
20 – 29 | 14,7 |
30 – 44 | 20,6 |
45 – 59 | 11,2 |
60 – 64 | 1,6 |
65 – | 4,0 |
Źródło danych: Central Bureau of Statistics.
Historia
edytujW czasach starożytnych znajdowała się tutaj żydowska osada Bet ha-Kerem, od której pochodzi nazwa Doliny Bet ha-Kerem. W późniejszym czasie na jej miejscu powstała arabska wioska. Pod koniec XIX wieku była to niewielka wioska z domami wzniesionymi z kamienia. Była otoczona drzewami oliwkowymi i gruntami ornymi[3]. W wyniku I wojny światowej w 1918 roku cała Palestyna przeszła pod panowanie Brytyjczyków. Po arabskim powstaniu w Palestynie (1936–1939) Brytyjczycy wybudowali tutaj fort policji mandatowej (Fort Tegart). Przyjęta 29 listopada 1947 roku Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 w sprawie podziału Palestyny przyznawała rejon miejscowości Arraba państwu arabskiemu[4]. Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny na początku 1948 roku do wioski wkroczyły siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej, które paraliżowały żydowską komunikację w całym obszarze Galilei. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej Izraelczycy przeprowadzili w tym rejonie operację Hiram, i 29 października 1948 roku zajęli Madżd al-Krum. Według naocznych świadków, izraelscy żołnierze wybrali losowo 12 mężczyzn i rozstrzelali ich z zawiązanymi oczami[5]. Większość mieszkańców wioski wówczas uciekła, jednak po wojnie na ich miejsce wprowadzili się Arabowie wysiedleni z innych zniszczonych w Galilei wiosek. Dzięki temu Madżd al-Krum zachowała swój pierwotny charakter[6]. W 1964 roku Madżd al-Krum otrzymała status samorządu lokalnego[7]. Następnie, w 2003 roku przeprowadzono reformę terytorialną, w wyniku której połączono Madżd al-Krum z sąsiednimi miejscowościami Bi’ina i Dejr al-Asad tworząc jeden samorząd lokalny Szagor. W marcu 2005 roku otrzymał on prawa miejskie[8]. Powstałe w ten sposób miasto było jednak sztucznym tworem. Brakowało jednolitej administracji, a wszystkie dzielnice oskarżały się wzajemnie o nadmierne przywileje i niepłacenie podatków. Wzajemne spory doprowadziły do głębokiej zapaści gospodarczej, której widocznym efektem był upadek instytucji odpowiedzialnych za wywóz śmieci i kanalizację miejską. W rezultacie odpadki komunalne wywożono do sąsiednich wadi, zanieczyszczając w ten sposób okolicę. Ze względu na rosnące zadłużenie miasta, wielokrotnie wstrzymano dostawy wody pitnej dla mieszkańców. W dniu 1 grudnia 2008 roku podjęto decyzję o rozwiązaniu miasta Szagor, i Madżd al-Krum powróciło do statusu samorządu lokalnego. Podczas II wojny libańskiej w 2006 roku Madżd al-Krum ucierpiało od ostrzału rakietowego prowadzonego przez organizację terrorystyczną Hezbollah z terytorium Libanu. Ogółem na miejscowość spadły 43 rakiety, które zabiły 4 osoby i spowodowały duże straty materialne[9].
Polityka
edytujSiedziba władz samorządowych znajduje się w centrum miejscowości.
Architektura
edytujMiasteczko posiada typową arabską architekturę, charakteryzującą się ciasną zabudową i wąskimi, krętymi uliczkami. Zabudowa powstawała bardzo chaotycznie, bez zachowania jakiegokolwiek wspólnego stylu architektonicznego. Pomimo że zabudowa w centrum ma charakter miejski, to na obrzeżach przybiera typowy charakter wiejski.
Kultura
edytujW miejscowości znajduje się dom kultury z biblioteką publiczną. Organizowane są tutaj festiwale kultury arabskiej, dzięki którym Madżd al-Krum jest arabskim centrum regionalnym.
Edukacja i nauka
edytujW miejscowości znajduje się 10 szkół, w tym 6 szkół podstawowych. W 2010 roku uczyło się w nich ponad 4 tys. uczniów, w tym 2,2 tys. w szkołach podstawowych. Średnia uczniów w klasie wynosiła 27.
Sport i rekreacja
edytujZ obiektów sportowych jest tutaj boisko do piłki nożnej. Przy szkołach są usytuowane mniejsze boiska i sale sportowe.
Gospodarka
edytujPodstawą lokalnej gospodarki pozostaje rolnictwo, chociaż coraz większą rolę odgrywają usługi i handel. Wielu mieszkańców pracuje w okolicznych strefach przemysłowych.
Transport
edytujZ miejscowości wyjeżdża się dwoma drogami na południe na drogę ekspresową nr 85, którą jadąc na wschód dojeżdża się do miasta Karmiel i dalej do miasteczka Nachf, lub jadąc na zachód dojeżdża się do skrzyżowania z lokalną drogą prowadzącą do wiosek Gilon i Curit, a dalej do moszawu Achihud. Lokalna droga prowadzi na północny wschód do miejscowości Dejr al-Asad i Bi’ina.
Przypisy
edytuj- ↑ Dane statystyczne Madżd al-Krum. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2013-04-04]. (hebr.).
- ↑ Welcome To Majd al-Kurum. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2013-04-04]. (ang.).
- ↑ Madżd al-Krum. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2013-04-04]. (hebr.).
- ↑ Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP. [w:] United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2013-04-04]. (ang.).
- ↑ Chapter nine – Part 2 of 2. [w:] Encyclopedia of the Palestine Problem [on-line]. [dostęp 2011-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-05)]. (ang.).
- ↑ Chaim Herzog, Shlomo Gazit: The Arab-Israeli Wars. Vintage books, 2005, s. 89-91.
- ↑ Dov Gutterman: Mo'atza Mekomit Majd Al-Kurum. [w:] Flags Of The World [on-line]. 2007-07-14. [dostęp 2013-04-04]. (ang.).
- ↑ Dov Gutterman: Iriyat Shaghur. [w:] Flags Of The World [on-line]. 2007-07-28. [dostęp 2013-04-04]. (ang.).
- ↑ Civilians under assault, Case Studies: Karmiel, Majd al-Krum and Deir al-Assad. [w:] Human Rights Watch [on-line]. [dostęp 2008-02-20]. (ang.).