Madonna na tronie z Dzieciątkiem na tle kwiatów i owoców

obraz Antonio da Negroponte

Madonna na tronie z Dzieciątkiem na tle kwiatów i owoców[2] (wł. Madonna col bambino, La Vergine in trono col Bambino[a]) – obraz temperowy działającego w Wenecji malarza nieznanej narodowości Antonia da Negroponte, będący jedynym znanym dziełem tego artysty. Znajduje się w kościele San Francesco della Vigna.

Madonna na tronie z Dzieciątkiem na tle kwiatów i owoców
Ilustracja
Autor

Antonio da Negroponte

Data powstania

ok. 1450

Medium

tempera na desce

Wymiary

300 × 235[1] cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Wenecja

Lokalizacja

Kościół San Francesco della Vigna

Historia edytuj

Obraz być może zdobił pierwotnie XV-wieczny ołtarz będący własnością rodziny Morosini w kościele San Francesco della Vigna. Gdy świątynia została zburzona w 1509 roku i odbudowana w stylu renesansowym w 1534 roku przez architekta Jacopa Sansovina z fasadą zaprojektowaną przez Andreę Palladia w 1564 roku, obraz został dopasowany do nowego ołtarza w kaplicy kościelnej. Istnieje hipoteza, że mógł być on początkowo środkowym panelem tryptyku[3].

Jeszcze do początku XX wieku obraz uważany był za dzieło Vivariniego[4]. Obraz w lunecie, dodany później i przedstawiający Ojca Przedwiecznego, namalował Benedetto Rusconi[5].

Był dwukrotnie odrestaurowany: w 1976 roku ze środków fundacji Save Venice Inc. i ponownie w 2008 ze środków Young Friends of Save Venice[3].

Opis edytuj

Madonna na tronie z Dzieciątkiem znajduje się w weneckim kościele San Francesco della Vigna w prawym transepcie. Jest jedyną zachowaną pracą Antonia da Negroponte[4]. Nosi sygnaturę „Frater Antonius de Negropon Pinxit”. Określenie „frater” oznacza, iż autor malowidła był zakonnikiem[6]. Obraz przedstawia Matkę Bożą siedzącą na tronie, z Dzieciątkiem na kolanach, z puttami po bokach i u góry, podtrzymującymi jej płaszcz. Malowidło jest zwieńczone girlandami kwiatów i liści[6]. Obraz jest dziełem quattrocenta, oznaczającego przejście od późnej fazy gotyku do wczesnego renesansu[7]. Mimo że został namalowany w połowie XV wieku, to jest ekscentrycznie gotycki - z bogato malowaną suknią Najświętszej Maryi Panny, z malowanymi wkładkami papierowymi, kilka dziwnymi figurami i klasyczną architekturą przypomina gobelin[4]. Wygięty w łuk girland kwiatowy, tworzący oprawę Matki i Dzieciątka wykazuje podobieństwo do Poliptyku San Zeno Andrei Mantegni oraz do obrazów szkoły Francesca Squarcione z Padwy. Delikatna żywiołowość roślinnego i zwierzęcego detalu przypomina gotyckie upodobanie do symboliki: girlanda jest tu symbolem płodności, ogrodzony ogród stanowi ewokację Dziewicy i jej porodu, róże i goździki ucieleśniają miłość, ptaki zaś – wyzwolenie duszy. Obraz staje się wizualnym kazaniem na temat zbawczej mocy ofiary Chrystusa[7].

Uwagi edytuj

  1. W języku włoskim obraz nosi różne tytuły w zależności od źródła.

Przypisy edytuj

  1. Web Gallery of Art: Antonio da Negroponte. www.wga.hu. [dostęp 2016-08-17]. (ang.).
  2. Tytuł według: Danuta Stefańska: Wenecja i okolice. Przewodnik turystyczny. Wyd. I. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1980, s. 134.
  3. a b Save Venice Inc.: Church of San Francesco della Vigna, Castello: Antonio Falier da Negroponte, Madonna and Child Enthroned, 1460s. savevenice.org. [dostęp 2016-08-17]. (ang.).
  4. a b c Jeff Cotton: San Francesco della Vigna. www.churchesofvenice.co.uk. [dostęp 2016-08-17]. (ang.).
  5. VeneziaMuseo: Ciexa de San Francesco de la Vigna. www.veneziamuseo.it. [dostęp 2016-08-17]. (wł.).
  6. a b Pietro Zampetti: ANTONIO da Negroponte. www.treccani.it. [dostęp 2016-08-17]. (wł.).
  7. a b Sonia H. Evers: From High Gothic To Early Renaissance: Four Transitional Venetian Altarpieces. savevenice.org. [dostęp 2016-08-17]. (ang.).