Maria Teresa Dogrumowa

inicjatorka afery politycznej za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego

Maria Teresa Dogrumowa, także d’Ugrumoff (żyła w 2. poł. XVIII w.) – inicjatorka afery politycznej za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Maria Teresa Dogrumowa
Data urodzenia

XVIII w.

Zawód, zajęcie

żona wojskowego

Małżeństwo

Aleksander Ugrumov

Historia edytuj

Pochodzenie Dogrumowej nie jest znane. Według niektórych źródeł pochodziła z Holandii i nazywała się Anna Maria de Neri, natomiast według jej własnych zeznań urodziła się w Wiedniu jako baronówna de Lautenburg[1]. Trudniła się nierządem. W Warszawie przebywała w 1767 roku. Po wyjeździe do Moskwy, gdzie spędziła siedem lat, wyszła tam za mąż za rosyjskiego wojskowego majora Aleksandra Ugrumova. Do Polski wróciła w 1782 roku. Najpierw dwukrotnie zwracała się do króla Stanisława Augusta Poniatowskiego z rzekomą informacją o zagrażającym spisku na jego życie: pierwszy raz w 1782 roku, drugi w 1784. Król nie dał wiary ani za pierwszym, ani za drugim razem. Intrygantka, widząc, że nic nie wskóra w obozie króla, udała się do księcia Adama Czartoryskiego. Podczas spotkania z księciem oskarżyła królewskiego kamerdynera Franciszka Ryxa oraz generała Jana Chrzciciela Komarzewskiego o planowanie zamachu na jego życie. Aresztowano Ryxa, Komarzewski sam zgłosił się do aresztu. W trakcie procesu Dogrumowa najpierw wycofała swe oskarżenie wobec generała Komarzewskiego. W trakcie procesu Dogrumową goszczono w domu Izabeli Lubomirskiej. Sąd marszałkowski oczyścił z zarzutów Ryxa i Komarzewskiego. Dogrumowa została skazana na dożywocie i naznaczenie piętnem szubienicznym pod pręgierzem. Naznaczenia dokonano na rynku Starego Miasta w Warszawie[2]. Dogrumowa została uwolniona z twierdzy gdańskiej w 1793 roku przez władze pruskie, po II rozbiorze Polski[3][4].

Przypisy edytuj

  1. https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/maria-teresa-dogrumowa
  2. Adam Danilczyk: Franciszek Ryx nie tylko kamerdyner jego królewskiej mości. lazienki-krolewskie.pl. [dostęp 2022-08-04]. (pol.).
  3. Adam Danilczyk. Afera Dogrumowej a konsolidacja opozycji antykrólewskiej w latach 1785–1786. „Kwartalnik Historyczny”. 4(2004), s. 45–63. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Semper”. ISSN 0023-5903. [dostęp 2022-08-03]. (pol.). 
  4. Dogrumowa Maria Teresa, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-08-03].