Maria Truskolaska Leszczyńska

Maria Leszczyńska z domu Truskolaska herbu Ślepowron (ur. 1830 lub 1831, zm. 30 grudnia 1899 w Posadzie Sanockiej) – polska właścicielka dóbr ziemskich.

Maria Leszczyńska
Maria Truskolaska
Rodzina

Truskolascy herbu Ślepowron

Data urodzenia

1830 lub 1831

Data i miejsce śmierci

30 grudnia 1899
Posada Sanocka

Ojciec

Stanisław Truskolaski

Matka

Joanna z d. Żurowska

Mąż

Emil Leszczyński

Dzieci

Bronisław, Tadeusz, Mieczysław, Stanisław

Nagrobek Marii Leszczyńskiej

Życiorys edytuj

Urodziła się w 1830[1] lub w 1831[2]. Wywodziła się z rodu Truskolaskich herbu Ślepowron[3][4][2]. Była córką Stanisława i Joanny z domu Żurowskiej[2]. Miała brata Leonarda (1825-1888)[2]. Poślubiła Emila Leszczyńskiego herbu Korczak (1828-1903, dziedzic Polańczyka, Soliny, Łobozwi)[3][2].

Wraz z mężem w swoim majątku dworskim w Łobozwi organizowała pomoc dla uczestników powstania styczniowego, które wybuchło w 1863[1]. W latach 80. i 90. była właścicielką tabularną Łobozwi[5][6] (wcześniej należącej formalnie do jej męża[7]).

Zmarła 30 grudnia 1899 w Posadzie Sanockiej w wieku 69 lat[4]. Została pochowana na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku 1 stycznia 1900 w pogrzebie pod przewodnictwem sanockiego proboszcza ks. Bronisława Stasickiego[4].

Synami Emila i Marii Leszczyńskich byli: Bronisław Feliks, Tadeusz Stanisław, Mieczysław Kazimierz (ur. 1866), Stanisław Jacek[3] z Leszna (ur. 1868, od 1904 żonaty z Heleną Janowską, córką Zygmunta; zm. 17 lutego 1906 w wieku 38 lat w wyniku zaczadzenia w Płonnej, gdzie przebywał w związku z pogrzebem swojego kuzyna Włodzimierza Truskolaskiego[8][9][10], [3][11].

Szczyt pomnika nagrobnego Marii Leszczyńskiej stanowi naczynie, określane przez opisujących obiekt jako kielich[12], waza[13] wzgl. urna[14]). Nagrobki Marii i Stanisława Leszczyńskich zostały uznane za obiekty zabytkowe i podlegają ochronie prawnej[15].

Przypisy edytuj

  1. a b Maciej Augustyn. Mieszkańcy Bieszczadów w powstaniu styczniowym. „Bieszczad”. Nr 6, s. 153-154, 1999. 
  2. a b c d e Robert Antoń. Włodzimierz Truskolaski (1858-1906). Marszałek, ziemianin, syn zacnego rodu. „Tygodnik Sanocki”. Nr 35 (1389), s. 14-15, 31 sierpnia 2018. 
  3. a b c d Herbarz polski (14) 1911 ↓, s. 147.
  4. a b c Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 312 (poz. 207).
  5. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielk. Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Złoczów: 1886, s. 108.
  6. Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 114.
  7. Konrad Orzechowski: Przewodnik statystyczno topograficzny i skorowidz obejmujący wszystkie miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi W.X. Krakowskiem i X. Bukowinie, według najświeższych skazówek urzędowych. Kraków: 1872, s. 45.
  8. Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Dydni, AP Rzeszów – O/Sanok (zespół 500, sygn. 7), rok 1904, poz 1.
  9. Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 26 (poz. 27).
  10. Kronika. Tragiczny wypadek. „Gazeta Sanocka”. Nr 112, s. 3, 18 lutego 1906. 
  11. Leszczyńscy. gryglaszewski.pl. [dostęp 2021-04-04].
  12. Inwentarz Archiwum Historycznego Muzeum Historycznego w Sanoku. Nr teczki 341: Opis nagrobków przeznaczonych do odnowienia i przedstawiających wartość historyczną na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki w Sanoku. Muzeum Historyczne w Sanoku, s. 13.
  13. Stefan Stefański: Cmentarze sanockie. Sanok: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Oddział w Sanoku, 1991, s. 13.
  14. Paweł Nestorowicz: Boża rola. Przyczynek do historii cmentarzy sanockich w 110-tą rocznicę konsekracji cmentarza przy ul. Rymanowskiej. Sanok: 2005, s. 48, 50.
  15. Zabytkowe nagrobki. starecmentarze.sanok.pl. [dostęp 2021-04-04].

Bibliografia edytuj