Marian Bąk (harcerz)
Marian Bąk (ur. 2 lutego 1902 w Latowiczu, zm. 4 sierpnia 1920 pod Paprocią Dużą) – polski harcerz, działacz młodzieżowych organizacji niepodległościowych i uczestnik walk o niepodległość Polski[1].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Organizacja harcerska | |
| drużynowy 24 WDH im. Chodkiewicza, drużynowy drużyny harcerskiej w Latowiczu | |
| Okres sprawowania |
od 1918 |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1920 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
201pp |
| Stanowiska |
żołnierz |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
Marian Bąk był synem Grzegorza i Heleny z domu Wardzyńskiej. Uczył się w Gimnazjum im. Rocha Kowalskiego w Warszawie. Od 18 stycznia 1918 roku był członkiem Organizacji Młodzieży Narodowej (OMN), przyjętym do niej przez Tomasza Piskorskiego[2], później członkiem Prezydium Zarządu Głównego OMN Szkół Średnich.
W czasie nauki w gimnazjum aktywnie uczestniczył w pracach samopomocowych[2] (był działaczem Towarzystwa Samopomocy Koleżeńskiej[3]), zajmował się również kolportażem nielegalnych wydawnictw młodzieżowych. Od 28 kwietnia 1918 roku był zastępowym w drużynie harcerskiej im. Karola Chodkiewicza w Gimnazjum Rocha Kowalskiego[4], następnie został drużynowym tej drużyny[5]. W 1919 roku prowadził drużynę harcerską w rodzinnym Latowiczu[5][6][7].
Od co najmniej maja 1918 roku należał do POW w Latowiczu[8].
W 1919 roku był działaczem Związku Kół Młodzieży Wiejskiej[5][6].
W 1920 roku był członkiem i aktywnym działaczem tajnego Związku Młodzieży Polskiej „ZET”, Straży Kresowej, Związku Rad Ludowych i Centralnego Związku Kółek Rolniczych[9].
Będąc jeszcze uczniem, w świetle nadciągającej inwazji ze wschodu zgłosił się ochotniczo do wojska. W czasie wojny polsko-bolszewickiej walczył w II batalionie 201 ochotniczego pułku piechoty utworzonym i dowodzonym przez jego starszego kolegę, również harcerza Karola Wądołkowskiego. Zginął w czasie bitwy pod Paprocią Dużą[10] lub – jak pisze Tomasz Piskorski: wzięty do niewoli (...) został przez bolszewików w sposób okrutny zamordowany[5]. W 1934 roku został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Niepodległości[11].
Jest pochowany w zbiorowej mogile na cmentarzu parafialnym w Szumowie. M.in. jego nazwisko znajduje się na granitowej tablicy kolumny wieńczącej tę mogiłę[10].
Przypisy edytuj
- ↑ Tadeusz W. Nowacki, II. W wirach wojny, [w:] Tadeusz W. Nowacki (red.), ZET w walce o niepodległość i budowę państwa − szkice i wspomnienia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 120, ISBN 83-01-12142-4.
- ↑ a b Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 40 (1918), Warszawa: Archiwum Akt Nowych, 2019.
- ↑ Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 43 (1918), Warszawa: Archiwum Akt Nowych, 2019.
- ↑ Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 46 (1918), Warszawa: Archiwum Akt Nowych, 2019.
- ↑ a b c d Tomasz Piskorski, Wykaz poległych i zmarłych uczestników Ruchu Niepodległościowego Młodzieży Narodowej (członków Związku Młodzieży Polskiej – „Zet”, Organizacji „Przyszłość” – „Pet” i innych stopni organizacyjnych w okresie lat 1886–1936, Warszawa: Związek Seniorów OMN i ZPMD, 1936, s. 8.
- ↑ a b Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 77 (1919), Warszawa: Archiwum Akt Nowych, 2019.
- ↑ Tadeusz W. Nowacki, II. W wirach wojny, [w:] Tadeusz W. Nowacki (red.), ZET w walce o niepodległość i budowę państwa − szkice i wspomnienia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 110, ISBN 83-01-12142-4.
- ↑ Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 48 (1918), Warszawa: Archiwum Akt Nowych, 2019.
- ↑ Tadeusz W. Nowacki, III. W II Rzeczypospolitej, [w:] Tadeusz W. Nowacki (red.), ZET w walce o niepodległość i budowę państwa − szkice i wspomnienia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 245, ISBN 83-01-12142-4.
- ↑ a b Artur Żyłkowski, Andrzejewo-Szumowo. Bohaterowie 1920. [online], www.dobroni.pl, 31 marca 2018 [dostęp 2019-01-01].
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 27, poz. 41