Masakra w Samaszkach

Masakra w Samaszkach – masowy mord ludności cywilnej narodowości czeczeńskiej dokonany przez wojska rosyjskie w dniach 7–8 kwietnia 1995 w czasie trwania I wojny w Czeczenii we wsi Samaszki, położonej 35 km na zachód od Groznego.

Masakra w Samaszkach
Państwo

 Rosja

Republika

 Czeczenia

Miejsce

Samaszki

Data

7–8 kwietnia 1995

Liczba zabitych

250 (wg AI)

Typ ataku

masakra, zbrodnia wojenna

Sprawca

Wojska wewnętrzne MSW Rosji, OMON, OMSN

Położenie na mapie Czeczenii
Mapa konturowa Czeczenii, po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce masakry”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce masakry”
43°17′24,0000″N 45°18′00,0000″E/43,290000 45,300000

Przebieg wydarzeń edytuj

6 kwietnia 1995 wojska rosyjskie rozpoczęły ostrzał artyleryjski wsi Samaszki, położonej 35 km na zachód od Groznego. Następnego dnia o piątej rano przeprowadzony został półgodzinny nalot, po którym miejscowość została otoczona przez wojska pancerne. Delegacja mieszkańców, w skład której weszła starszyzna wioski, usiłowała przekonać Rosjan o zaprzestanie oblężenia, z uwagi na fakt wycofania się bojowników czeczeńskich kilka dni przed pojawieniem się wojsk rosyjskich. W rozmowie z gen. Jurijem A. Antonowem delegacja usłyszała, „Jeżeli nie dostarczycie broni (nie wydacie bojowników) do godziny czwartej po południu, będę zmuszony spełnić swój obowiązek”[1]. Sytuacja mieszkańców wsi stała się dramatyczna, bowiem w rzeczywistości nie przetrzymywali oni broni ani nie ukrywali bojowników. Te fakty nie przekonały Rosjan, którzy w liczbie 350 żołnierzy o godzinie 15:45 przystąpili do ataku opanowując wieś do godziny 19:00. Po rozprawieniu się z dziesięcioosobowym oddziałem samoobrony mieszkańców żołnierze przeszli do metodycznego „oczyszczania” wsi. Kulminacją rajdu na Samaszki były wydarzenia z 8 kwietnia 1995. Żołnierze rosyjskiego MSW (MWD) rozpoczęli wówczas przeszukania domostw mieszkańców wsi, dokonując licznych egzekucji i podpaleń. Amnesty International podaje, że zginęło wówczas 250 cywili, w tym wiele kobiet i dzieci. Winę Rosjan potęguje ponadto fakt, że aż do 10 kwietnia 1995 nie wpuszczali oni do Samaszek lekarzy i przedstawicieli Międzynarodowego Czerwonego Krzyża, w rezultacie czego wielu rannych zmarło.

Następstwa edytuj

Zbrodnia ludobójstwa w Samaszkach wyznaczyła nowy etap w historii I wojny czeczeńskiej. Według relacji świadków, rosyjscy żołnierze wyciągali z piwnic mężczyzn i rozstrzeliwali ich na oczach rodzin. Zatrzymanych szczuli psami i bili. Domy podpalali i grabili[2]. Ciała wrzucono podobno do masowego grobu i przysypano niegaszonym wapnem. Zdarzenie pokazało, że Rosjanie są zdolni do morderstw na ludności cywilnej, by zastraszyć mieszkańców osad czeczeńskich lub zlikwidować potencjalne zagrożenie. Bezpośrednim rezultatem wydarzeń w Samaszkach było sprowokowanie w Czeczenach żądzy odwetu, której upust dali w czasie kryzysu Budionnowskiego[3].

Przypisy edytuj

  1. The Betrayed, reż. Clive Gordon, 1995.
  2. Pijani żołnierze sprawcami masakry w Samaszkach [online], Archiwum Rzeczpospolitej [dostęp 2018-12-28].
  3. Piotr Grochmalski, Czeczenia. Rys prawdziwy, Wrocław 1999, ISBN 83-86882-86-1.