Wikipedia

Maurycy Mansch de Leoney

oficer Wojska Polskiego
(Przekierowano z Maurycy de Leoney Mansch)

Maurycy Mansch de Leoney[1] (ur. 7 września 1867 we Lwowie, zm. 24 grudnia 1929 tamże) – generał brygady Wojska Polskiego.

Maurycy Mansch de Leoney
Moritz Mansch Edler von Leoney
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

7 września 1867
Lwów

Data i miejsce śmierci

24 grudnia 1929
Lwów

Przebieg służby
Lata służby

1884–1922

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

11 Brygada Artylerii

Stanowiska

dowódca brygady

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Order Korony Żelaznej III klasy (Austro-Węgry) Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie pokoju) Krzyż Wojskowy Karola Odznaka za 25-letnią Służbę Wojskową (Austro-Węgry) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Krzyż Jubileuszowy Wojskowy Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913 Krzyż Żelazny (1813) II Klasy Krzyż Fryderyka Augusta, wojskowy (Oldenburg) Krzyż Fryderyka Augusta, wojskowy (Oldenburg)

Życiorys edytuj

Urodził się 7 września 1867 we Lwowie, w rodzinie Filipa. Był narodowości polskiej i wyznania rzymskokatolickiego[2]. Ukończył pięć klas gimnazjum we Lwowie[3]. 18 września 1883 wstąpił do Szkoły Kadetów Artylerii w Wiedniu[4][5]. 29 września 1884 został zaprzysiężony jako żołnierz (asenterowany)[4]. Jesienią 1887 rozpoczął zawodową służbę wojskową w cesarskiej i królewskiej Armii[6]. Został wcielony do 6 Galicyjskiego Batalionu Artylerii Fortecznej w Krakowie[7]. 1 stycznia 1891 batalion, w którym służył został włączony w skład Morawsko-Galicyjskiego Pułku Artylerii Fortecznej Nr 2 w Krakowie[8]. W 1895 pełnił funkcję adiutanta batalionu[9]. W 1896 został przeniesiony do Węgierskiego Pułku Artylerii Fortecznej Nr 6 w Komárom[10]. W 1904 został przeniesiony do Czesko-galicyjskiego Pułku Artylerii Fortecznej Nr 3 w Przemyślu[11]. W kwietniu 1908 został przeniesiony do nowo utworzonego Dywizjonu Haubic Ciężkich Nr 3 w Przemyślu[12]. 1 marca 1912 oddział, w którym pełnił służbę został przemianowany na Dywizjon Haubic Ciężkich Nr 10[13]. W 1913 został przeniesiony do Pułku Haubic Polowych Nr 11 we Lwowie na stanowisko komendanta 1. dywizjonu[14]. W 1918 pełnił służbę w Pułku Artylerii Polowej Nr 111[15]. W czasie służby w c. i k. Armii awansował na kolejne stopnie: kadeta ze starszeństwem z 1 września 1887[16], kadeta-zastępcy oficera (1888)[17], porucznika ze starszeństwem z 1 listopada 1889[18], nadporucznika ze starszeństwem z 1 stycznia 1894[19], kapitana 2. klasy ze starszeństwem z 1 listopada 1902[20], kapitana 1. kasy w 1906 ze starszeństwem z 1 listopada 1902[21], majora ze starszeństwem z 1 listopada 1913[22], podpułkownika ze starszeństwem z 1 września 1915[23] i pułkownika 24 sierpnia 1918 ze starszeństwem z 1 maja 1918 i 121. lokatą[24]. 30 września 1917 został nobilitowany otrzymując przydomek „Leoney”[25].

26 marca 1919 w Wiedniu zgłosił się do Wojska Polskiego[26]. Od 26 czerwca 1919 pozostawał bez przydziału w Stacji Zbornej we Lwowie[26]. 30 lipca został przydzielony do Szkoły Artylerii w Rembertowie[26]. 15 sierpnia 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej z zatwierdzeniem posiadanego stopnia pułkownika ze starszeństwem z 1 maja 1918, z zaliczeniem do I Rezerwy oraz powołaniem do służby czynnej na czas wojny aż do demobilizacji[27] i mianowany sztabowym oficerem inspekcyjnym artylerii w Dowództwie Okręgu Generalnego „Lwów”[26][28]. 29 maja 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu pułkownika, w artylerii, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej[29]. Podczas wojny polsko-bolszewickiej od 4 czerwca 1920 pełnił funkcję dowódcy 11 Brygady Artylerii. Z dniem 1 października 1922 został przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu pułkownika artylerii z prawem noszenia munduru[30]. 26 października 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała brygady[31]. Na emeryturze mieszkał we Lwowie[32][33][34]. Tam 24 grudnia 1929 zmarł[35].

Maurycy Mansch de Leoney był żonaty z Laurą Giblówną, z którą miał dwóch synów[36][37]: Alfreda Filipa (1895–1949), porucznika artylerii pospolitego ruszenia i Ludwika Leona (1898–1940), porucznika taborów rezerwy[25][38]. W czasie I wojny światowej obaj synowie walczyli razem z ojcem w tym samym pułku[25]. Starszy z braci w stopniu chorążego rezerwy został ranny w 1916 pod Korytnicą[25][39], a młodszy również został mianowany chorążym rezerwy ze starszeństwem z 1 października 1917 i odznaczony Krzyżem Wojskowym Karola[40]. Ludwik Leon został zamordowany w Charkowie[41], a Alfred Filip zmarł w Wielkiej Brytanii i został pochowany na cmentarzu Gunnersbury w Londynie.

Ordery i odznaczenia edytuj

W czasie służby w cesarskiej i królewskiej Armii otrzymał następujące ordery i odznaczenia:

Przypisy edytuj

  1. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1577, tu jako Maurycy Mansch de Leancy.
  2. ↑ Kolekcja ↓, s. 4.
  3. ↑ Kolekcja ↓, s. 22.
  4. ↑ a b Kolekcja ↓, s. 4, 5.
  5. ↑ Górzyński 1999 ↓, s. 177, tu 29 września 1884.
  6. ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 214, wg autora 18 września 1889.
  7. ↑ Militär-Schematismus 1888 ↓.
  8. ↑ Schematismus 1891 ↓, s. 760.
  9. ↑ Schematismus 1895 ↓, s. 801.
  10. ↑ Schematismus 1897 ↓, s. 848.
  11. ↑ Schematismus 1905 ↓, s. 906.
  12. ↑ Schematismus 1909 ↓, s. 960.
  13. ↑ Schematismus 1913 ↓, s. 1044.
  14. ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 844.
  15. ↑ a b Ranglisten 1918 ↓, s. 1202.
  16. ↑ Militär-Schematismus 1888 ↓, s. 664.
  17. ↑ Militär-Schematismus 1889 ↓, s. 717.
  18. ↑ Schematismus 1890 ↓, s. 688.
  19. ↑ Schematismus 1894 ↓, s. 740.
  20. ↑ Schematismus 1903 ↓, s. 879.
  21. ↑ Schematismus 1907 ↓, s. 930.
  22. ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 750.
  23. ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 1029.
  24. ↑ Kolekcja ↓, s. 4, 11.
  25. ↑ a b c d Górzyński 1999 ↓, s. 177.
  26. ↑ a b c d e f g Kolekcja ↓, s. 5.
  27. ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 87 z 3 września 1919, poz. 3060.
  28. ↑ Ostanek 2014 ↓, s. 198.
  29. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 9 czerwca 1920, s. 398.
  30. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 5 sierpnia 1922, s. 594, tu także jako Maurycy Mansch de Leancy.
  31. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923, s. 738.
  32. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1577.
  33. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1406 tu również jako Maurycy Mansch de Leancy.
  34. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 880.
  35. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930, s. 231.
  36. ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 214.
  37. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 330, tu nazwisko panieńskie „Gold”.
  38. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 275, 964 (Alfred) i 186, 714 (Ludwik).
  39. ↑ Lista strat nr 479. c. i k. Ministerstwo Wojny, 1916-10-19, s. 4..
  40. ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 1125, 1203.
  41. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 330.
  42. ↑ Kolekcja ↓, s. 60, 70, nadany rozkazem dowódcy 4 Armii L. 5147/V/pf.

Bibliografia edytuj

  • Maurycy Mansch de Leoney. [w:] Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.370 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-11-19].
  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1888. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1887. (niem.).
  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1889. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1888. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1890. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1889. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1891. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1891. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1894. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1894. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1895. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1895. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1897. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1896. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1903. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1902. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1905. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1904. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1907. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1906. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1909. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1909. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1913. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1912. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
  • Sławomir Górzyński: Nobilitacje w Galicji w latach 1772-1918. Warszawa: DiG, 1999.
  • Adam A. Ostanek. Dowództwo Okręgu Generalnego „Lwów”, czyli o początkach terenowej organizacji wojskowej w Małopolsce Wschodniej (1919–1921). „Historia i Świat”. 3, 2014. 
  • Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Maurycy_Mansch_de_Leoney&oldid=72817696”