Mauzoleum Żołnierzy Niemieckich we Włocławku

Mauzoleum Żołnierzy Niemieckich we Włocławku – znajdujące się obecnie na cmentarzu komunalnym we Włocławku, częściowo zniszczone mauzoleum poświęcone żołnierzom niemieckim poległym w czasie I wojny światowej.

Mauzoleum Żołnierzy Niemieckich
we Włocławku

Mauzoleum w 2012
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Miejscowość	Włocławek
Typ obiektu	Mauzoleum
Data budowy	1915
Data odsłonięcia	1915
Położenie na mapie Włocławka Mauzoleum Żołnierzy Niemieckich we Włocławku
Położenie na mapie Polski Mauzoleum Żołnierzy Niemieckich we Włocławku
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Mauzoleum Żołnierzy Niemieckich we Włocławku
52°38′25,5″N 19°04′21,5″E

Tło historyczne

21 września 1914 do Włocławka wkroczyły wojska niemieckie, jednak 7 listopada został on odbity przez Rosjan. W dniach 11-13 listopada doszło do bitwy pod Włocławkiem, w wyniku której 12 listopada Włocławek został ostatecznie opanowany przez wojska niemieckie i pozostał w ich rękach aż do końca I wojny światowej.

Budowa mauzoleum

Pierwszy pomnik upamiętniający żołnierzy niemieckich poległych w czasie walk o Włocławek wzniesiono na terenie nieistniejącego dziś już cmentarza wojennego na Zazamczu. Miał on kształt kamiennego obelisku. W 1915 na terenie cmentarza ewangelickiego (obecnie część cmentarza komunalnego) wzniesiono mauzoleum, którego uroczyste odsłonięcie miało miejsce na początku 1915.

Wygląd

Podstawę mauzoleum stanowią trzy kamienne płyty, stopniowo coraz mniejsze. Czwarta, najmniejsza, ale i najwyższa, to postument, na którego ścianach znajdowały się cztery tablice. Pierwsza z nich, znajdująca się na południowej ścianie postumentu, zawierała napis „Unsern Helden 1914-1915” („Naszym Bohaterom 1914-1915”) oraz znajdujący się nad nim stylizowany krzyż. Trzy pozostałe zawierały imiona i nazwiska żołnierzy niemieckich poległych w walkach o Włocławek. Na postumencie znajdowała się wykonana z piaskowca figura woja trzymającego tarczę i miecz, zwróconego twarzą w kierunku południowym. Figura otoczona była czterema kolumnami, które wspierały strop mauzoleum. Wewnętrzna część stropu pomalowana była na niebiesko z gwiazdami, zaś po południowej stronie znajdował się napis „Gott mit Uns” („Bóg z Nami”). Na stropie znajdowały się trzy zmniejszające się stopnie, na szczycie których umieszczony był metalowy orzeł z rozpostartymi skrzydłami. Mauzoleum otoczone było metalowym ogrodzeniem.

Historia

W latach 1915–1918 odbywały się tu uroczystości ku czci poległych żołnierzy. W latach 1918–1939 mauzoleum opiekowali się miejscowi ewangelicy pochodzenia niemieckiego. W czasie II wojny światowej przeszło ono pod opiekę władz okupacyjnych. 11 lutego 1945 po pogrzebie żołnierzy Armii Czerwonej poległych we Włocławku doszło do dewastacji ewangelickiej części cmentarza komunalnego we Włocławku. Jej ofiarą padło także mauzoleum. Zniszczeniu uległa figura woja, tablice oraz metalowy orzeł. W takim stanie mauzoleum znajduje się do dziś.

Galeria

• 
  Tablica "Unsere Helden"
• 
  Krzyż Żelazny na tablicy "Unsere Helden"
• 
  Jedna z tablic, niemal całkiem nieczytelna
• 
  Jedna z tablic, zawiera nazwiska poległych i ich przydział wojskowy
• 
  Detal jednej z tablic, przydział wojskowy żołnierzy
• 
  Zacierające się nazwiska żołnierzy
• 
  Mauzoleum Żołnierzy Niemieckich
• 
  Sufit mauzuoleum z typowym dla Luteran sklepieniem
• 
  Miejsce, w którym pierwotnie była rzeźba orła
• 
  Miejsce pochówku poległych żołnierzy z mauzoleum w tle