Wikipedia

Meczet Mardżaniego

zabytkowy meczet w Kazaniu

Meczet Mardżaniego[2] (tatar. Мәрҗани мәчете, inne nazwy: meczet Efendi, meczet Junusowski[1]) – meczet typu tatarskiego(inne języki), wzniesiony w latach 1768–1771 w Kazaniu w stylu łączącym barok i sztukę tatarską; jeden z najstarszych meczetów miasta[3].

Meczet Mardżaniego
Distinctive emblem for cultural property.svg nr rej. 1610058000[1]
Ilustracja
Widok z południa (2016)
Państwo

 Rosja

Miejscowość

Kazań

Wyznanie

islam

Rodzaj

meczet

Historia
Data budowy

1768–1771

Położenie na mapie Kazania
Mapa konturowa Kazania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Meczet Mardżaniego”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Meczet Mardżaniego”
Położenie na mapie Tatarstanu
Mapa konturowa Tatarstanu, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Meczet Mardżaniego”
Ziemia55°46′47″N 49°07′03″E/55,779722 49,117500
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

HistoriaEdytuj

 
Wnętrze (2012)

Budowa nowego kamiennego meczetu w Kazaniu była możliwa dzięki przychylności carycy Katarzyny II Wielkiej[3], która po spotkaniu z delegacją tatarską w 1767 roku[3] zezwoliła na budowę świątyni w mieście[3] i nakazała, aby gubernator A.N. Kwasznin-Samarin dopełnił wszelkich formalności i nie przeszkadzał Tatarom w budowie[3]. Na potrzeby budowy 62 osoby zebrały kwotę 5 tys. rubli[3]. Autorem projektu świątyni był prawdopodobnie Wasilij Kaftyriew(inne języki)[4]. Budowę rozpoczęto latem 1768 roku, ukończono ją w 1771 roku[3]. Podczas budowy świątyni władze miasta były zaniepokojone wysokością minaretu i wystosowały w tej kwestii list do carycy, która odpowiedziała: Wyznaczyłam im miejsce na ziemi i będą on swobodnie wznosić się w niebo według własnego uznania, ponieważ niebo nie podlega mojej władzy[3]. W 1861 roku meczet został rozbudowany[4], drewniane ogrodzenie meczetu zastąpiono murowanym[4]. W 1863 roku rozbudowano mirhab[4].

Od początku istnienia meczet Mardżaniego pełni rolę głównej świątyni muzułmańskiej w mieście, jest również centrum kazańskiego muhtasibatu(inne języki)[3]. Imamami meczetu byli słynni tatarscy teologowie, m.in. Rawił Gajnietdin(inne języki)[3], Gusman Ischakow(inne języki)[3], Szigabutdin Mardżani[5] (od niego pochodzi obecna nazwa świątyni[6]), Tałgat Tadżuddin[3].

W latach 2004–2007 dokonano kompleksowej rewitalizacji obiektu[3], dobudowano salę modlitw dla kobiet (wcześniej kobiety modliły się w podziemiach meczetu)[3].

ArchitekturaEdytuj

Budynek dwukondygnacyjny[4], położony na nieregularnej działce ukośnie w stosunku do otaczających go budynków[4], nad brzegiem jednego z jezior Kaban(inne języki)[5]. Na drugim piętrze znajdują się sale modlitewne[4]. Sklepienia tychże sal pokrywa bogata sztukateria i złocone roślinne ornamenty, stylistycznie stanowiąc połączenie baroku oraz tatarskiej sztuki użytkowej[4]. Sztukateria na ścianach jest wykonana w kolorach niebieskim, zielonym i złotym[4].

W centrum budynku znajduje się okazały minaret[3] o trzech kondygnacjach[4], wewnątrz którego znajdują się spiralne schody[4]. Meczet okala murowane ogrodzenie[4].

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ a b Республика Татарстан - г.Казань, Архив культурного наследия [dostęp 2022-04-21] (ros.).
  2. ↑ Selim Chazbijewicz, Islam a Rosja i Związek Sowiecki (Zagadnienia wstępne), „Przegląd Tatarski”, 1, 2017, s. 25 [dostęp 2022-05-02].
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o История мечети «Аль-Марджани», Соборная мечеть Аль-Марджани [dostęp 2022-04-21] (ros.).
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l Казанская Соборная мечеть "Аль-Марджани" (Казань, Россия, Татарстан), Проект ИсламЦентр [dostęp 2022-04-21] (ros.).
  5. ↑ a b Улица Марджани Шигабутдина, KZNPORTAL.RU, 7 września 2011 [dostęp 2022-04-21] (ros.).
  6. ↑ Мечеть Аль-Марджани (Первая соборная, Старокаменная, Юнусовская), Покажу Казань [dostęp 2022-04-21] (ros.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Meczet_Mardżaniego&oldid=70320201”