Metafraza (gr. μετάφρασις metáphrasis przekład)[1][2] – dosłowne tłumaczenie (przekład) z jednego języka na inny słowo po słowie i linia po linii dokonany w celu dokładnego oddania treści, bez uwzględniania walorów artystycznych[3]. Metafraza oznacza również przerobienie wiersza na prozę lub prozy na wiersz[4][5].

Stanowi przeciwieństwo parafrazy pochodzącej od greckiego słowa paraphrasis i oznaczające „wyrażanie czegoś innymi słowami”, czyli polegające na swobodnej przeróbce tekstu lub tłumaczenia, które rozwija i modyfikuje treść oryginału, zachowując jednak jego zasadniczy sens. Termin „parafraza” jest zazwyczaj stosowany w teorii literatury, w przeciwieństwie do terminu „metafraza”, używanego tylko w teorii tłumaczeń[6].

Termin „metafraza” został użyty po raz pierwszy przez Filona z Aleksandrii w dziele De vita Mosis[7].

Przypisy

edytuj
  1. Władysław Kopaliński: metafraza. [w:] Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [on-line]. slownik-online.pl. [dostęp 2018-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-02)].
  2. Henry George Liddell, Robert Scott: μετάφρασις. [w:] A Greek-English Lexicon [on-line]. [dostęp 2018-07-14]. (ang.).
  3. Ovid's Epistles, Preface by John Dryden, London: Jacob Tonson, 1681, cited in Mona Baker, Kirsten Malmkjær, Routledge encyclopedia of translation studies, Routledge, 1998, ISBN 0-415-09380-5, p. 153
  4. Andrew Dousa Hepburn, Manual of English Rhetoric, BiblioBazaar, LLC, 2008, ISBN 0-559-76232-1, p.18
  5. Słownik języka polskiego.pl PWN
  6. Baker, Malmkjær, p. 154
  7. Baker, Malmkjær, p. 153.