Michał Okurzały

kapral 1 Armii WP

Michał Okurzały (ur. 28 kwietnia 1919 w Białym Potoku, zm. 2 sierpnia 1944 w rejonie wsi Głusiec) – członek Związku Strzeleckiego[1], kapral ludowego Wojska Polskiego, uczestnik II wojny światowej[2].

Michał Okurzały
kapral kapral
Data i miejsce urodzenia

28 kwietnia 1919
Biały Potok

Data i miejsce śmierci

2 sierpnia 1944
Głusiec

Przebieg służby
Lata służby

1940–1944

Siły zbrojne

Ludowe Wojsko Polskie

Jednostki

kompania łączności

Stanowiska

radiotelegrafista

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1943–1989) Krzyż Bitwy pod Lenino
Kurhan kaprala Michała Okurzałego w Zajezierzu

Życiorys

edytuj

Michał Okurzały pochodził z patriotycznej rodziny mieszkającej na Podolu. Podczas II wojny światowej, w październiku 1940 roku powołany został do Armii Czerwonej, w grudniu 1942 roku przeniesiono go w okolice Stalingradu, gdzie wziął udział w obronie miasta[1]. W 1943 roku zgłosił się do ludowego Wojska Polskiego formowanego w ZSRR, w obozie nad Oką. Uczestniczył w bitwie pod Lenino, jako radiotelegrafista w kompanii łączności 2 pułku piechoty 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Po bitwie pod Lenino służył jako łącznościowiec w baterii dział 76 mm 2 pułku piechoty. Michał Okurzały zginął bez wieści w czasie forsowania Wisły w rejonie Górnego Dęblina, a jego miejsce pochówku jest do dziś nieznane.

Pułkownik w stanie spoczynku Jerzy Lewandowski był świadkiem śmierci Okurzałego. Latem 1944 roku podczas forsowania Wisły pod Dęblinem przez siły 2 pułku piechoty na przyczółku w rejonie wsi Głusiec kierował ogniem polskiej artylerii poprzez radiostację. Okrążony przez Niemców, widząc śmierć kolegów, nie poddał się, lecz skierował ogień na siebie. Zginął, a wraz z nim wielu wrogów. Pułkownik Lewandowski (wówczas również telegrafista w sztabie) znał Okurzałego osobiście i słyszał jego ostatnią rozmowę z dowódcą: „Niemcy nas okrążyli. Atakują ze wszystkich stron. Bijcie na mnie! Niech żyje Polska!”. Według innej wersji, oprócz wspomnianych wyżej słów w meldunku miał także przekazać informacje o śmierci por. Władysława Jakubowskiego[3].

Upamiętnienie

edytuj

Imię Michała Okurzałego nosi (nosiło) kilka szkół (między innymi szkoły podstawowe w Tąpkowicach, Zagórowie i Zajezierzu) oraz ulice w wielu polskich miastach.

2 sierpnia 1966 roku Minister Obrony Narodowej nadał imię szeregowego Michała Okurzałego 2 Ośrodkowi Rozpoznania Radioelektronicznego w Przasnyszu[4][5].

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Nasz patron. Szkoła Podstawowa im. Michała Okurzałego w Zagórowie. [dostęp 2022-08-26].
  2. Sobczak 1975 ↓, s. 399.
  3. Rydłowski 1971 ↓, s. 152.
  4. Rozkaz Nr Pf 32/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 2 sierpnia 1966 r. w sprawie nadania imienia i ustanowienia dorocznego święta 2 Ośrodka Rozpoznania Radioelektronicznego (Dziennik Rozkazów Tajnych MON Nr 8, poz. 38).
  5. Leszkowicz 2022 ↓, s. 749.

Bibliografia

edytuj
  • Mała Encyklopedia Wojskowa, tom II (K – P), Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1970.
  • Tomasz Leszkowicz: Spadkobiercy Mieszka, Kościuszki i Świerczewskiego. Ludowe Wojsko Polskie jako instytucja polityki pamięci historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, 2022. ISBN 978-83-8229-588-7.
  • Jerzy Rydłowski: Żołnierze lat wojny i okupacji. Warszawa: 1971.
  • Kazimierz Sobczak: Encyklopedia II wojny światowej. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1975.