Mistrz Londyńskiego Wawrina

Mistrz Londyńskiego Wawrina – anonimowy miniaturzysta, czynny prawdopodobnie w Brugi w drugiej połowie XV wieku.

Mistrz Londyńskiego Wawrina
Ilustracja
Iluminacja Gandoline w łóżku z Anciennes et nouvelles chroniques d’Angleterre
Dziedzina sztuki

iluminatorstwo

Nazwę anonimowemu artyście nadano od autora kronik, do których wykonał iluminacje, Jeana de Wavrina.

Geneza miana artysty

edytuj

Jean de Wavrin był politykiem, kronikarzem i doradcą Filipa III. Przez ostatnie 25 lat swojego życia spisywał dzieje królów angielskich i związane z nimi legendy oraz wydarzenia historyczne. W sześciotomowej pracy Anciennes et nouvelles chroniques d’Angleterre korzystał z licznych dostępnych mu źródeł: listów i wcześniejszych prac m.in. z Historia regum Britanniae Geoffreya z Monmouth i Chroniques Jeana Froissarta z XIV wieku[1]. Pierwsza edycja kronik została ukończona około 1445 roku, a opisywane w niej wydarzenia kończą się na roku 1413, wraz ze śmiercią króla Anglii Henryka IV. Druga wersja powstała w 1469 roku. Jedyny kompletny rękopis znajdował się w bibliotece Louisa de Gruuthuse (obecnie w Francuskiej Bibliotece Narodowej w Paryżu); drugi niekompletny w bibliotece Nassau[2]. Trzecia wersja kronik powstała prawdopodobnie już po śmierci Wavrina. W jej zawartość wchodzi m.in. jeden tom bogato ilustrowany powstały dla króla Edwarda IV (obecnie w Bibliotece Brytyjskiej). Rękopis powstał w Brugii około 1475 roku i był ilustrowany przez Mistrza Londyńskiego Wawrina[3].

Życie i działalność artystyczna

edytuj
 
Śmierć Hengista, iluminacja z Anciennes et nouvelles chroniques d’Angleterre

Według historyka sztuki Scotta McKendricka, Mistrz Londyńskiego Wawrina poprzez iluminowanie świeckich historii przyczynił się do odkurzenia tej tematyki z zapomnienia. Charakteryzował się ostrym liniowym stylem, zmiękczanym poprzez grę świateł na postaciach i rozległym krajobraz z podniesionym horyzontem zawsze towarzyszący scenom. Jego iluminacje wprowadzały poetycką, spokojną atmosferę[4][5]. Niemiecki historyk sztuki Max Jakob Friedländer Friedrich Winkler zaliczał go do grupy artystów skupionych wokół Mistrzów Złotego Runa. Współpracował prawdopodobnie z innym iluminatorem Mistrzem Getty Froissart.

Przypisywane iluminacje w pracach[6]

edytuj
  • Anciennes et nouvelles chroniques d’Angleterre - 1475, Biblioteka Brytyjska, Londyn[7][8]
  • Histoire de la Toison d’Or - trzy iluminacje do pracy Guillaume Fillastre's; Osterreichische Staatsarchiv, Wiedeń, (Ms.I);
  • Chroniques - iluminacje do kopii pracy Jeana Froissarta; 1480-1483 powstałe w Brugii, obecnie w Bibliotece Brytyjskiej, Londyn, (ms.14 D.vi); J. Paul Getty Museum[9]
  • Régime de Santé - praca Aldobrandinusa ze Sieny, wespół z Mistrzem Antoniego Burgundzkiego; Biblioteca de Ajuda, Lizbona, (52-XIII-26)
  • Tresor des histories - 1475-1480, Brugia ((f. 22r, 30v) Biblioteka Brytyjska, Londyn
  • Statut i Herbarz Orderu Złotego Runa - 1481 - 1486, Brugia (Ms Harley 6199) Biblioteka Brytyjska, Londyn
  • Des cas de nobles hommes et femmes - ok. 1480, Biblioteka Brytyjska, Londyn (Ms Royal 14 E.v.)

Przypisy

edytuj
  1. w: Królewskie Manuskrypty – geniusz iluminacji.
  2. Obecnie rękopis jest rozproszony po różnych ośrodkach m.in.: w Hadze, w Baltimore, w Oxfordzie
  3. Kren 2003 ↓, s. 276-280.
  4. McKendrick 2013 ↓, s. 165.
  5. Kren 2003 ↓, s. 276.
  6. Lista prac w Lexicon van Boekverluchters. [dostęp 2021-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-29)].
  7. Iluminacje on-line
  8. Iluminacje w Bibliotece Brytyjskiej
  9. Iluminacje w Getty Museum

Bibliografia

edytuj
  • Thomas Kren, Scot McKendrick: Illuminating the Renaissance: The Triumph of Flemish Manuscript Painting in Europe. Getty Museum/Royal Academy of Arts, 2003. ISBN 1-903973-28-7.
  • Kathleen Doyle, Scot McKendrick: 1000 Years of Royal Books and Manuscripts. The British Library Publishing Division, 2013. ISBN 978-0712357081.