Wikipedia

Monaster Zaśnięcia Matki Bożej w Nowym Dworze

Monaster Zaśnięcia Matki Bożej – męski klasztor w Nowym Dworze (rejon piński obwodu brzeskiego Białorusi). Został utworzony jako wspólnota męska w 1618, z fundacji Grzegorza Wołodkowicza, na miejscu, gdzie według cerkiewnej tradycji istniał między XIII a XV w. klasztor założony przez metropolitę kijowskiego Piotra. W 1743 przeszedł w ręce unickiego zakonu bazylianów, po rozbiorach został na polecenie władz carskich przekształcony w klasztor prawosławny, zaś w 1817 całkowicie zlikwidowany.

Monaster Zaśnięcia Matki Bożej
Państwo

 Białoruś

Miejscowość

Nowy Dwór

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Rodzaj klasztoru

monaster

Eparchia

mińska i słucka

Klauzura

nie

Typ monasteru

męski

Obiekty sakralne
Cerkiew

Zaśnięcia Matki Bożej

Fundator

Grzegorz Wołodkowicz

Materiał budowlany

XVII w.

Data zamknięcia

1817

brak współrzędnych

Historia

edytuj

Tradycja cerkiewna łączy początki życia mniszego w Nowym Dworze z postacią Piotra, metropolity kijowskiego, urodzonego na Wołyniu. Duchowny ten przed chirotonią biskupią miał sam żyć w klasztorze w Nowym Dworze, jak również napisać dla niego ikonę Zaśnięcia Matki Bożej, wystawioną w głównej cerkwi monasterskiej i znaną jako wizerunek cudotwórczy. Monaster ten, podlegający bezpośrednio eparchii turowsko-pińskiej, przestał istnieć w XV w.[1].

Według innych źródeł męski klasztor prawosławny w Nowym Dworze powstał w XVI w., lub też został utworzony dopiero w 1618 jako fundacja Grzegorza Wołodkowicza[2][1], choć istnienie i kult ikony napisanej przez metropolitę Piotra nie ulega wątpliwości[2]. W XVII w. klasztor podlegał monasterowi Świętego Ducha w Wilnie[3].

Z 1722 pochodzi pierwsza informacja o przejęciu monasteru w Nowym Dworze przez Kościół unicki. W swoim liście do cara Piotra I biskup mścisławski, mohylewski i orszański Sylwester skarżył się, iż unicki biskup turowsko-piński Teofil Godebski siłą podporządkował sobie monastery w Nowym Dworze i Pińsku oraz zmusił 20 tys. miejscowych wiernych do zmiany wyznania z prawosławnego na unickie[4]. Odrębna relacja opisuje przejęcie monasteru w Nowym Dworze przez bazylianów z monasteru w Ceprze w 1743[5].

Po rozbiorach Polski, na prośbę namiestnika monasteru Świętego Ducha w Wilnie, archimandryty Melchizedeka (Bohdanowicza), władze rosyjskie przekazały monaster w Nowym Dworze mnichom prawosławnym jako filię klasztoru Objawienia Pańskiego w Pińsku[2]. W 1817 klasztor został zamknięty. Jego cerkiew funkcjonowała nadal jako świątynia parafialna i przetrwała do 1862, gdy na jej miejscu wzniesiono nową świątynię prawosławną[2].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Mironowicz A.: Biskupstwo turowsko-pińskie w XI–XVI wieku. Trans Humana, 2011, s. 270. ISBN 978-83-61209-55-3.
  2. ↑ a b c d I. Sluńkowa, Chramy i monastyri Biełarusi XIX wieka w sostawie Rossijskoj Impierii. Pieriesozdanije nasledija, „Progress-Tradicija”, Moskwa 2010, ISBN 978-5-89826-326-3, s.601
  3. ↑ T. Kempa, Wileńskie bractwo Św. Ducha jako centrum obrony prawosławia w Wielkim Księstwie Litewskim w końcu XVI i w pierwszej połowie XVII w.. kamunikat.fontel.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-05-24)]., s.65
  4. ↑ Mironowicz A.: Diecezja białoruska w XVII i XVIII wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2008, s. 197. ISBN 978-83-7431-150-2.
  5. ↑ Diecezja białoruska w latach 1697–1772. [dostęp 2013-05-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-02)].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Monaster_Zaśnięcia_Matki_Bożej_w_Nowym_Dworze&oldid=68113049”