Nikołaj Aleksandrowicz Panin-Kołomienkin, ros. Николай Александрович Панин-Коломенкин (ur. 8 stycznia 1872 w Chrienowoje, zm. 19 stycznia 1956 w Leningradzie) – rosyjski łyżwiarz figurowy, strzelec sportowy (pistolet dowolny 50 m) i trener łyżwiarstwa figurowego. Mistrz olimpijski z Londynu (1908), który zdobył pierwszy w historii złoty medal olimpijski dla Imperium Rosyjskiego.

Nikołaj Panin
Николай Панин-Коломенкин
Ilustracja
Nikołaj Panin (1908)
Reprezentacja

 Imperium Rosyjskie

Data i miejsce urodzenia

8 stycznia 1872
Chrienowoje

Data i miejsce śmierci

19 stycznia 1956
Leningrad

Konkurencja

Soliści

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Imperium Rosyjskie
Igrzyska olimpijskie
złoto Londyn 1908 łyżwiarstwo figurowe
(pokaz specjalny mężczyzn)
Mistrzostwa świata
srebro Petersburg 1903 soliści
Mistrzostwa Europy
srebro Warszawa 1908 soliści
brąz Davos 1904 soliści

Biografia

edytuj

W młodości Kołomienkin trenował wioślarstwo, kolarstwo, lekkoatletykę oraz gimnastykę. Łyżwiarstwo figurowe poznał w 1893 roku, gdy rozpoczął naukę na Petersburskim Uniwersytecie Państwowym. Zafascynowany nowo poznanym sportem szybko stał się jednym z najlepszych łyżwiarzy figurowych w kraju, jednak w obawie przed negatywnymi opiniami kolegów przez całą swoją karierę łyżwiarską używał pseudonimu Nikołaj Panin zamiast swojego prawdziwego nazwiska Kołomienkin[1].

W 1903 roku został wicemistrzem świata przegrywając ze Szwedem Ulrichem Salchowowem, który był dominatorem swojej konkurencji przez wiele lat[1]. Następnie Panin zdobył brązowy medal mistrzostw Europy 1904 oraz srebrny medal mistrzostw Europy 1908 w Warszawie. Zdobył również sześć tytułów mistrza kraju w konkurencji solistów w latach 1901-05 i 1907[1].

Podczas studiów na uniwersytecie Kołomienkin był wszechstronnym sportowcem, rywalizującym w kolarstwie, wioślarstwie, lekkoatletyce, pływaniu, jeździe na nartach, hokeju oraz grze w piłkę nożną. Po ukończeniu studiów na kierunku matematyka w 1898 roku Kołomienkin oprócz kariery łyżwiarskiej rozpoczął równolegle karierę strzelca, zdobywając 23 tytuły mistrza Rosji w strzelaniu z pistoletu (1906–1917).

 
Figury wykonane przez Panina w pokazie specjalnym mężczyzn na igrzyskach olimpijskich (1908)
 
Znaczek pocztowy z wizerunkiem Panina (Rosja 1908)

Największym sukcesem Panina było zdobycie pierwszego złotego medalu dla Imperium Rosyjskieego na letnich igrzyskach olimpijskich w 1908 w Londynie w pokazie specjalnym mężczyzn[2]. Na tych samych igrzyskach brał również udział w zmaganiach solistów[3]. Panin zajmował drugie miejsce po pierwszej części zawodów – figurach obowiązkowych, ale wycofał się przed programem dowolnym. Nigdy nie podano oficjalnego powodu jego decyzji, jednak spekulowano, że był on rozczarowany sędziowaniem zawodów, które dały prowadzenie jego największemu rywalowi Szwedowi Ulrichowi Salchowowi lub po prostu z rywalizacji wykluczyła go choroba[3].

Po zdobyciu tytułu mistrza olimpijskiego w łyżwiarstwie figurowym zakończył karierę amatorską i zaczął pracę jako trener łyżwiarstwa. Ponadto wystartował na letnich igrzyskach olimpijskich w 1912, gdzie wystąpił w konkurencjach strzeleckich. W konkurencji strzelania z pistoletu dowolnego, 50 m zajął 8. miejsce[4], zaś drużynowo jego reprezentacja zajęła czwarte miejsce przegrywając medal brązowy zaledwie o 3 punkty. Warto dodać, że Kołomienkin był najlepszym strzelcem w swojej drużynie, zdobywając 469 z 1801 punktów[5].

W latach 1915–1917 Kołomienkin był sekretarzem generalnym Rosyjskiego Komitetu Olimpijskiego, a w latach 1919–1930 pracował na różnych stanowiskach finansowych w obwodzie piotrogradzkim (później leningradzkim) i rządach obwodowych[1]. Od 1933 roku aż do śmierci Kołomienkin pracował jako kierownik działu łyżwiarstwa figurowego w Państwowym Instytucie Kultury Fizycznej im. Lesgafta (obecnie Państwowy Uniwersytet Wychowania Fizycznego, Sportu i Zdrowia im. Lesgafta w Petersburgu)[1].

 
Pamiątkowa moneta upamiętniająca pierwszy złoty medal olimpijski dla Rosji (1993)

W 1993 roku, 37 lat po śmierci Kołomienkina, Rosja wydała monetę o nominale 50 rubli rosyjskich upamiętniając w ten sposób zdobycie pierwszego złotego medalu olimpijskiego w historii dla ich kraju. Na rewersie pamiątkowej monety przedstawiony został wizerunek Panina-Kołomienkina obok pierścieni olimpijskich, ognia, wieńca laurowego i łyżwy ze skrzydłami[6]. W 2009 roku uhonorowano go w Światowej galerii Sławy Łyżwiarstwa Figurowego[7].

Osiągnięcia

edytuj

Łyżwiarstwo figurowe

edytuj
 
Nikołaj Panin na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1908

Soliści

edytuj
Zawody 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908
Międzynarodowe
Igrzyska olimpijskie WD
Mistrzostwa Świata 2
Mistrzostwa Europy 3 2
Krajowe
Mistrzostwa Rosji 1 1 1 1 1 1

Pokaz specjalny mężczyzn

edytuj
Zawody 1908
Międzynarodowe
Igrzyska olimpijskie 1

Strzelectwo

edytuj

Pistolet dowolny, 50 m

edytuj
Zawody 1912
Międzynarodowe
Igrzyska olimpijskie 8

Pistolet dowolny, 50 m drużynowo

edytuj
Zawody 1912
Międzynarodowe
Igrzyska olimpijskie 4

Nagrody i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Nikolay Kolomenkin [online], olympedia.org [dostęp 2023-02-04] (ang.).
  2. Figure Skating at the 1908 Summer Olympics; Special Figures, Men [online], olympedia.org [dostęp 2023-02-04] (ang.).
  3. a b Figure Skating at the 1908 Summer Olympics; Singles, Men [online], olympedia.org [dostęp 2023-02-04] (ang.).
  4. Shooting at the 1912 Summer Olympics; Free Pistol, 50 metres, Men [online], olympedia.org [dostęp 2023-02-04] (ang.).
  5. Shooting at the 1912 Summer Olympics; Free Pistol, 50 metres, Team, Men [online], olympedia.org [dostęp 2023-02-04] (ang.).
  6. The Series: The Olympic Century of Russia First Gold Medal [online], cbr.ru [dostęp 2018-08-28] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-18] (ang.).
  7. a b World Hall of Fame Members [online], World Figure Skating Museum and Hall of Fame [dostęp 2018-08-28] (ang.).

Bibliografia

edytuj