Niszczyciele rakietowe typu Lütjens

Niszczyciele typu Lütjens (Typu 103) to seria trzech niszczycieli rakietowych marynarki RFN, w służbie od lat 70. XX wieku do 2003, nazwana tak od głównego okrętu typu. Typ ten stanowił wersję amerykańskiego typu Charles F. Adams (DDG-2). Były to jedyne niszczyciele marynarki niemieckiej zbudowane jako rakietowe.

Niszczyciele rakietowe typu Lütjens
Ilustracja
Niszczyciel "Lütjens" w 2003 r. w Kilonii
Kraj budowy

 Niemcy

Użytkownicy

 Deutsche Marine

Stocznia

Bath Iron Works, Bath (Maine)

Wejście do służby

marzec 1969

Zbudowane okręty

3

Okręty w służbie

0

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

standardowa – 4162 ton
pełna – 4729 ton

Długość

134,48 m

Szerokość

14,35 m

Zanurzenie

4,8 (maks. 6,4) m

Napęd

4 kotły wodnorurkowe, 2 turbiny parowe o mocy łącznej 70 000 KM, napędzające dwie śruby napędowe

Prędkość

34 węzły

Zasięg

4030 mil morskich przy prędkości 18 w
1240 mil morskich przy prędkości 34 w

Załoga

334 osoby

Historia edytuj

Po II wojnie światowej marynarka wojenna RFN (Bundesmarine) podlegała ograniczeniom międzynarodowym. W 1961 roku jednakże Unia Zachodnioeuropejska wyraziła zgodę na posiadanie przez Niemcy Zachodnie niszczycieli rakietowych o wyporności ponad 3000 ton. Z powodu długiego czasu wymaganego na zaprojektowanie własnych jednostek, rząd RFN zdecydował zakupić w USA trzy okręty typu Charles F. Adams (niszczyciele tego typu były to pierwsze okręty na świecie zaprojektowane od początku jako niszczyciele rakietowe, budowane od 1960 w liczbie 23 jednostek dla marynarki wojennej USA i 3 dla marynarki australijskiej).

 
Niszczyciel „Mölders”
 
„Mölders” od rufy (na nadbudówce widoczna uniesiona pionowo wyrzutnia rakiet przeciwlotniczych)

Ostatnie trzy jednostki tego typu zbudowano specjalnie na zamówienie RFN, w stoczni Bath Iron Works w stanie Maine, na podstawie zamówienia złożonego 1 kwietnia 1965 roku[1]. Budowę prowadzono pod numerami 338, 339 i 342, a przejściowo, przed przekazaniem Niemcom, okręty nosiły amerykańskie oznaczenia DDG-28, 29 i 30[1]. Okręty niemieckie różniły się nieco od amerykańskich szczegółami i wyposażeniem elektronicznym (wizualnie przede wszystkim kształtem kominów). Zmiany dotyczyły w dużym stopniu wnętrz pomieszczeń[1]. Część podzespołów do budowy okrętów dostarczył przemysł niemiecki. Cena pojedynczego okrętu wynosiła 43,75 mln dolarów, a cała wartość umowy – 150 mln dolarów[1].

Trzy niemieckie niszczyciele typu Charles F. Adams, oznaczonego w Niemczech jako typ 103 (Klasse 103), weszły do służby w latach 19691970. Otrzymały nazwy „Lütjens”, „Mölders” i „Rommel” na cześć niemieckich dowódców wojskowych z trzech rodzajów sił zbrojnych z okresu II wojny światowej (Günther Lütjens, Werner Mölders i Erwin Rommel), co budziło wówczas kontrowersje[1]. Od nazwy pierwszego okrętu oznaczane są też jako typ Lütjens. Do Niemiec przybyły po przeszkoleniu załóg, kolejno 9 grudnia 1969 roku, 29 czerwca 1970 roku i 16 marca 1971 roku[1]. Uzupełniły one niszczyciele klasyczne typu Hamburg (później zmodernizowane jako niszczyciele rakietowe, lecz w ograniczony sposób).

W toku służby, niemieckie okręty przeszły modernizację uzbrojenia i wyposażenia elektronicznego, doprowadzającą je do standardu ówczesnego pola walki, między innymi w latach 1977-1981 wymieniono pociski przeciwlotnicze Tartar na Standard SM-1MR (magazyn mieścił 40 pocisków)[2]. W latach 80. dodano też możliwość wystrzeliwania pocisków przeciwokrętowych Harpoon (zabierano 8 pocisków Harpoon i 2 szkolne oraz 30 pocisków przeciwlotniczych)[2]. Uzyskały wówczas oznaczenie Typ 103B. W połowie lat 90. okręty ponownie zmodernizowano, wymieniono sonar na nowszy oraz dodano dwie wyrzutnie pocisków przeciwlotniczych bliskiego zasięgu RAM („Mölders” w 1993, „Lütjens” w 1995 i „Rommel” w 1996).

Okręty typu Lutjens zostały wycofane po wejściu do służby nowych fregat typu 124. "Rommel" został wycofany w 1999, pozostałe okręty w 2003.

Od 24 czerwca 2005 „Mölders” jest udostępniony jako okręt-muzeum w bazie w Wilhelmshaven.

Okręty edytuj

Nazwa (znak taktyczny) położenie stępki wodowanie wejście do służby wycofanie
Lütjens (D185) 1. 03. 1966 11. 08. 1967 22. 03. 1969 18. 12. 2003
Mölders (D186) 12. 04. 1966 13. 04. 1968 20. 09. 1969 28. 05. 2003
Rommel (D187) 22. 08. 1967 1. 02. 1969 02. 05. 1970 30. 06. 1999
 
Dziobowa armata 127 mm "Lütjensa"

Uzbrojenie edytuj

Wyposażenie elektroniczne edytuj

 
Załoga "Lütjensa" oddaje honory niszczycielowi USS "Winston S. Churchill" (DDG-81) po ataku terrorystycznym na WTC, 14 września 2001
  • stacja radiolokacyjna dozoru powietrznego AN/SPS-40 (dziób)
  • stacja radiolokacyjna dozoru powietrznego AN/SPS-52 (rufa)
  • stacja radiolokacyjna dozoru ogólnego AN/SPS-10, późn. SPS-67
  • dwie stacje radiolokacyjne naprowadzania pocisków przeciwlotniczych AN/SPG-51
  • stacja radiolokacyjna kierowania ogniem artylerii AN/SPG-53, późn. SPG-60
  • stacja radiolokacyjna AN/SPS-21, później SPQ-9
  • podkilowa stacja hydrolokacyjna AN/SQS-23A, później DSQS-21B
  • systemy walki radioelektronicznej
  • wyrzutnie celów pozornych Mk 36 SRBOC (po modernizacji)

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Zvonimir Freivogel. Niszczyciele rakietowe typu „Lütjens”. Część I. „Okręty Wojenne”. Nr 3/2015(131), s. 96, 2015. Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X. 
  2. a b Zvonimir 2015b ↓, s. 83-84.

Bibliografia edytuj

  • Zvonimir Freivogel. Niszczyciele rakietowe typu „Lütjens”. Część I. „Okręty Wojenne”. Nr 4/2015(132), lipiec - sierpień 2015. Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X.