Ogrody Wahla

teren wypoczynkowo-rozrywkowy w Warszawie, funkcjonujący do lat dwudziestych XX wieku

Ogrody Wahla – teren wypoczynkowo-rozrywkowy, założony w XIX wieku i funkcjonujący do lat dwudziestych XX wieku w Warszawie, na ich terenie znajduje się współcześnie gmach Muzeum Narodowego.

Widok na Ogrody Wahla (1904)
Widok na Ogrody Wahla (1904)

Ogrody mieściły się między nieistniejącym dziś odcinkiem ulicy Smolnej a Aleją 3 Maja (obecnie Aleje Jerozolimskie)[1]. Tereny te należały do warszawskiego konsystorza prawosławnego, a przez Ludwika Wahla były od niego dzierżawione[2]. Dużą część Ogrodów Wahla zajmował sad, w którym rosły głównie jabłonie. Latem mieścił się tu welodrom, czyli tor kolarski oraz korty tenisowe, a zimą ślizgawka. Na wybetonowany plac o powierzchni około 1000 metrów kwadratowych wylewano wodę z hydrantów. Ślizgawkę dodatkowo wyróżniał autorski projekt właściciela ogrodów w postaci toru łyżwiarskiego. Lodem bowiem pokrywane były również alejki parkowe, dzięki czemu można było spacerować na łyżwach po całym ogrodzie. Jedna z alejek biegnąca wzdłuż muru (równolegle do Alei Jerozolimskich) zamieniana była na tor przeszkód. Wykopywane były w niej co kilka metrów głębokie doły. Do pokonania takiej przeszkody łyżwiarze musieli się bardzo rozpędzić, aby po zjechaniu w dół mieć wystarczającą energię do wyjechania z zagłębienia. Park odwiedzali również gimnazjaliści, aby ćwiczyć na świeżym powietrzu[3][4], a także harcerze, aby skorzystać z dużego placu, na którym organizowali swoje zbiórki po odzyskaniu przez Polskę niepodległości[4].

W 1912 r. tereny te zostały sprzedane przez warszawski konsystorz prawosławny za kwotę 1 mln 105 tys. rubli[5], a na początku lat 20. XX wieku ogrody zlikwidowano, gdyż rozpoczęła się budowa gmachu Muzeum Narodowego[1].

Przypisy edytuj

  1. a b Pomiędzy Smolną a Aleją 3-go Maja. [online], Warszawy historia ukryta, 6 lutego 2016 [dostęp 2023-10-30] (pol.).
  2. Natalia Bet, Niesamowite odkrycie. Aleje Jerozolimskie na zdjęciach sprzed stu lat! [online], metro.waw, 16 czerwca 2015 [dostęp 2023-10-30] (pol.).
  3. Aleje Jerozolimskie [online], ulicetwojegomiasta.pl [dostęp 2023-10-30].
  4. a b Stanisław Niewiadomski, Ogrody Wahla, „Stolica: warszawski tygodnik ilustrowany” (47 (1561)), Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”, 1977, s. 15 [dostęp 2023-10-31] (pol.).
  5. Grzegorz Piątek: Sanator. Kariera Stefana Starzyńskiego. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2016, s. 221. ISBN 978-83-280-2149-5.