Oszczadnica (potok)
Oszczadnica (słow. Oščadnica) – duży potok w Beskidzie Żywiecko-Kisuckim, lewobrzeżny dopływ Kisucy. Należy do zlewiska Morza Czarnego. Cały bieg potoku znajduje się w granicach wsi Oszczadnica w powiecie Czadca na Słowacji[1].
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Potok | |
| Długość | ok. 14 km |
| Źródło | |
| Miejsce | pn. stoki Wielkiej Raczy) |
| Wysokość |
ok. 1050 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Kisuca |
| Miejsce | |
| Wysokość |
396 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie Słowacji  | |
Źródła na wysokości ok. 1050 m n.p.m. na północnych stokach Wielkiej Raczy. Spływa początkowo krótko w kierunku północnym, a następnie w kierunku północno-zachodnim głęboką, zalesioną i początkowo bezludną doliną[2], przyjmując szereg drobnych dopływów ze stoków Wielkiego Przysłopu i Kikuli[3]. W miejscu, gdzie przyjmuje prawobrzeżny dopływ – potok Hrabovec (ok. 490 m n.p.m.) – wykręca ku południowemu zachodowi i w dolnej części wsi Oszczadnica, na wysokości ok. 396 m n.p.m., uchodzi do Kisucy[2].
Oszczadnica odwadnia rozległy obszar sięgający na wschodzie po główny europejski dział wodny na odcinku od Wielkiej Raczy przez Wielki Przysłop i Magurę po Kikulę. Na południu obszar ten ogranicza grzbiet Wielka Racza – Upratiská – Kalinový vrch – Hackov vrch, zaś na północy grzbiet Kikula – Starý košiar – Liesková – Javorské. Najważniejsze dopływy prawostronne: Hanzlov potok, Hrabovec, Javorský potok, lewostronne: Lalikov potok, Dedovka[2].
Zwarta zabudowa Oszczadnicy ciągnie się w górę doliny potoku aż po ujście jego prawobrzeżnego dopływu, zwanego Hanzlov potok (ok. 520 m n.p.m.). Wyżej w dolinie spotkamy luźniej rozrzucone gospodarstwa oszczadnickiego przysiółka Závozy, dochodzące aż po leśniczówkę Tichá (ok. 650 m n.p.m.). Wzdłuż całej doliny Oszczadnicy aż po wspomnianą leśniczówkę biegnie droga jezdna[2].
Źródła Oszczadnicy leżą w granicach rezerwatu przyrody Veľká Rača. Górny bieg potoku znajduje się w granicach CHKO Kysuce, zaś jego dolny bieg wyznacza północno-zachodnią granicę tego obszaru chronionego[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Názvy vodných tokov. Úrad geodézie, kartografie a katastra SR, Bratislava. [dostęp 2024-07-26].
- ↑ a b c d Kysucké Beskydy, Tatraplan
- ↑ Vavrík, Galvánek, s. 253
- ↑ Mapa turystyczna. [dostęp 2024-07-26].
Bibliografia
edytuj- Kysucké Beskydy. Veľká Rača. Turistická mapa 1:50 000 (nr 101), 1. wyd., wyd. VKÚ Harmanec, 1994-95, ISBN 80-85510-17-2;
- Kysucké Beskydy. Turistická mapa 1:50 000 (nr 5009), 1 wyd., wyd. BB Kart dla Tatraplan, Banská Bystrica 2013, ISBN 978-80-89134-41-0;
- Vavrík Bartolomej, Galvánek Viliam: Javorníky, Kysuce. Turistický sprievodca ČSSR, wyd, Šport, slovenské telovýchovné vadavateľstvo, Bratisłava 1984;