Półtorak (miód pitny)
Półtorak – rodzaj miodu pitnego o zawartości alkoholu od 15 do 18% obj.[1], powstały z naturalnego miodu pszczelego. Barwa półtoraka waha się od złocistego do ciemno-bursztynowego i uzależniona jest od rodzaju miodu pszczelego użytego do produkcji.
Nazwa edytuj
Nazwa miodu wywodzi się od liczebnika 1,5 (półtora) oznaczającego historycznie ustaloną proporcję objętości miodu i wody w brzeczce miodowej, z której po procesie fermentacji powstaje gotowy produkt. W półtoraku proporcja ta to jedna część objętości miodu na połowę objętości wody.
Półtorak jako polski produkt tradycyjny edytuj
Miód pitny półtorak jest częścią polskiego dziedzictwa kulinarnego. Wpisany jest na listę Gwarantowanych Tradycyjnych Specjalności Unii Europejskiej (GTS; ang.Traditional Speciality Guaranteed, TSG)[2] oraz na Listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi[3]. Wprowadzając do handlu producent może umieścić na etykiecie napis: „miód pitny wytworzony zgodnie ze staropolską tradycją”.
Metoda produkcji edytuj
Metoda produkcji półtoraka obejmuje kilka etapów:
- Sycenie brzeczki miodowej w temperaturze 95-105 °C w kotle warzelnym z płaszczem parowym. Dopuszczalny jest dodatek przypraw korzenno-ziołowych lub zastąpienia części wody sokiem owocowym
- Studzenie brzeczki do temperatury 20-22 °C
- Zaszczepienie brzeczki miodowej roztworem drożdży miodowych wysokiego odfermentowania w zbiorniku fermentacyjnym
- Fermentacja burzliwa przez 6-10 dni w temperaturze do 28 °C
- Fermentacja cicha przez 3-6 tygodni
- Odciąg odfermentowanego nastawu znad osadu drożdżowego
- Leżakowanie, dojrzewanie i dekantacja. Okres leżakowania dla półtoraka wynosi minimum 3 lata
- Doprawianie, czyli korekta cech organoleptycznych i fizyko-chemicznych. Możliwe jest dosładzanie, dodatek wyciągów ziołowo-korzennych, dodanie alkoholu etylowego pochodzenia rolniczego
- Rozlew
Przy produkcji półtoraka zabrania się używania konserwantów, stabilizatorów, sztucznych barwników lub aromatów[4].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Stowarzyszenie Winiarzy i Miodosytników Polskich: Definicje miodów pitnych.
- ↑ Produkty regionalne i tradycyjne. Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. [dostęp 2015-08-30].
- ↑ Miód PItny Półtorak. Lista produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2010-06-01].
- ↑ Półtorak – wniosek o rejestrację gwarantowanej tradycyjnej specjalności. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, 09.11.2007. [dostęp 2010-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-02)].
Bibliografia edytuj
- Jan Cieślak: Domowy wyrób win owocowych, miodów pitnych oraz wódek, likierów i cocktaili. Wydawnictwo Przemysłu Lekkiego i Spożywczego, Warszawa 1965