Lista produktów tradycyjnych

lista polskich, tradycyjnych produktów żywnościowych prowadzona przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Lista produktów tradycyjnych – lista prowadzona przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zawierająca produkty, których jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji. Utworzona na mocy ustawy z dnia 17 grudnia 2004 o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych[1], którą zastąpiła ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o rejestracji i ochronie nazw pochodzenia, oznaczeń geograficznych oraz gwarantowanych tradycyjnych specjalności produktów rolnych i środków spożywczych, win lub napojów spirytusowych oraz o produktach tradycyjnych[2].

Grzyby marynowane z szyszką
Śliwka żniwka lipowska”[a]
Złotnicka pstra (prosięta)[b]
„Mazowieckie powidła śliwkowe”
Pierniki szczecińskie
„Miody Pojezierza Choszczeńskiego”

Charakterystyka

edytuj

Za tradycyjne uważa się metody wykorzystywane od co najmniej 25 lat. Wiek udowodnić należy za pomocą uźródłowionych przekazów książkowych, fotograficznych, czy nagraniowych. Gdy warstwa przekazu jest uboga, wnioskodawca przeprowadzić może badania etnograficzne, np. rozmowy ze starszymi osobami – świadkami spożycia danego specjału[3]. Produkt ubiegający się o taki wpis (występuje o niego producent) powinien stanowić element tożsamości społeczności lokalnej i należeć do dziedzictwa kulturowego regionu, z którego pochodzi. Producenci nie nabywają żadnego prawa ani do ochrony, ani do promocji wpisanych produktów jako własnych, gdyż ochronie podlega sam produkt, a nie jego wytwórca. Za weryfikację wniosku o wpis produktu na listę produktów tradycyjnych odpowiedzialny jest marszałek danego województwa, który przed dokonaniem oceny zwraca się do izby gospodarczej, zrzeszającej producentów produktów regionalnych i tradycyjnych z prośbą o wyrażenie jej opinii. Następnie wniosek o wpis przesyłany jest do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Minister odpowiedzialny jest za prowadzenie i uaktualnianie Listy Produktów Tradycyjnych. Lista jest publikowana w Dzienniku Urzędowym Ministra (raz w roku) oraz na stronach internetowych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (na bieżąco)[4]. Na listę trafić mogą produkty mięsne (w tym rybne), mleczne, warzywa, owoce, wyroby piekarnicze i cukiernicze, oleje i tłuszcze, miody, napoje, dania gotowe i inne produkty[5].

Lista w liczbach

edytuj

Liczba wpisów na Listę produktów tradycyjnych według województw, stan na 30 lipca 2024[6]:

W sumie 2120 wpisów.

Zobacz też

edytuj
  1. Wpisana na Listę… 17 lutego 2017 w kategorii „Warzywa i owoce” w woj. śląskim.
  2. Mięso pochodzące od świń złotnickich (białych i pstrych) wpisano 12 maja 2006 na Listę… w kategorii „Produkty mięsne” w woj. wielkopolskim pod nazwą „wielkopolska wieprzowina złotnicka”.

Przypisy

edytuj
  1. Dz.U. z 2022 r. poz. 2268.
  2. Dz.U. z 2023 r. poz. 588.
  3. Dorota Krupińska, Niebo w gębie, czyli cebularz lubelski oraz piróg biłgorajski, w: Atrakcje Lublina i Lubelszczyzny, dodatek do Kuriera Lubelskiego, 7.7.2014, s. 11.
  4. Produkty Tradycyjne.
  5. Lista produktów tradycyjnych wg województw. [w:] Lista produktów tradycyjnych [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2018-06-27)].
  6. Lista produktów tradycyjnych wg województw – tamże dokument (arkusz kalkulacyjny) z zestawieniem produktów wpisanych na Listę podający stan na dzień 30 lipca 2024. [w:] Lista produktów tradycyjnych [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2024-08-23].

Linki zewnętrzne

edytuj