Paraskeva Clark (ur. 28 października 1898 w Sankt Petersburgu, (Rosja) jako Paraskeva Plistik, zm. 10 sierpnia 1986 w Toronto, Ontario) – kanadyjska malarka pochodzenia rosyjskiego, członkini Kanadyjskiej Grupy Malarzy.

Paraskeva Clark
Ilustracja
Paraskeva Clark, Autoportret, 1933, National Gallery of Canada
Data i miejsce urodzenia

28 października 1898
Sankt Petersburg, Rosja

Data i miejsce śmierci

10 sierpnia 1986
Toronto, Ontario

Dziedzina sztuki

malarstwo

Muzeum artysty

National Gallery of Canada, Art Gallery of Ontario, Art Gallery of Greater Victoria

Ważne dzieła

Petroushka (1937)

Życiorys edytuj

Paraskeva Plistik wychowała się w Sankt Petersburgu w rodzinie robotniczej. W dzień pracowała w fabryce obuwia, studiując wieczorami sztukę na miejscowej akademii. Po wybuchu rewolucji w 1917 i zmianach w statusie akademii kontynuowała studia do 1921. Jej nauczycielem był wówczas Kuzma Petrov-Vodkin, zwolennik Cézanne'a[1]. W 1922 dostała zlecenie z Teatru Małego na wykonanie dekoracji. W teatrze poznała malarza Oreste Allegri Juniora. Oboje wkrótce pobrali się a w marcu 1923 urodził się ich syn, Benedykt. Oboje planowali wyjazd do Paryża, gdy tuż przed wyjazdem Allegri utonął[2]. Do Paryża Paraskeva wyjechała jesienią 1923, zabierając ze sobą syna[3]. W Paryżu kilka lat później poznała Kanadyjczyka Philipa Clarka. W 1931 oboje pobrali się, po czym wyjechali do Kanady, do Toronto[1].

Paraskeva Clark wniosła do środowiska artystycznego Toronto zmysł strukturalnych i formalnych tradycji sztuki francuskiej, wywodzących się od Paula Cézanne'a i kubistów[1], co z jednej strony kontrastowało z twórczością dominującej wówczas Grupy Siedmiu, a z drugiej zbliżało ją do malarzy z Montrealu[3]. Pierwszymi obrazami, jakie namalowała w Kanadzie, były portrety i martwe natury[1]. Clark poznała wiele znaczących osobistości kanadyjskiej sceny artystycznej, m.in.: Lawrena Harrisa, Bertrama Brookera i A.Y. Jacksona[2]. W 1932 zaprezentowała swój autoportret na corocznej wystawie organizowanej przez Królewską Kanadyjską Akademię Sztuk Pięknych (Royal Canadian Academy of Arts)[4]. W czerwcu 1933 urodziła syna (Clive)[2]. W listopadzie 1933 uczestniczyła w pierwszej wystawie Kanadyjskiej Grupy Malarzy, zorganizowanej w Art Gallery of Toronto. W 1936 została wybrana na pełnoprawnego członka tego ugrupowania uczestnicząc w jego wystawach aż do lat 60[1]. W latach 30. należała do tych nielicznych artystów kanadyjskich, których twórczość odzwierciedlała ich przekonania polityczne, w jej przypadku lewicowe[4] (obraz Petroushka, 1937)[1].

Podczas II wojny światowej Clark dostała z National Gallery of Canada zlecenie na malarski zapis działalności oddziałów kobiecych w ramach kanadyjskich sił zbrojnych.

Między 1951 a 1956 brała udział w wielu wystawach zbiorowych; miała też cztery duże wystawy indywidualne: w New Laing Gallery (1959), University of Toronto (1952), MacDonald College przy McGill University (1956) i w centrum studenckim Hart House przy University of Toronto (1956)[4]. W 1974 w Arts and Letters Club w Toronto Clark miała wspólną wystawę z synem Benedyktem. W ramach wystawy eksponowany był jej autoportret, Myself, zakupiony potem przez National Gallery of Canada. Obraz ten znalazł się następnie na zorganizowanej w 1975 przez National Gallery wystawie „Canadian Painting in the Thirties” uświetniając okładkę towarzyszącego wystawie katalogu, co stanowiło uznanie pozycji Paraskevy Clark w historii sztuki kanadyjskiej. W 1976 National Gallery nabyła najbardziej cenione dzieło artystki, Petroushka. W 1982 Dalhousie Art Gallery w Halifaksie zorganizowała wystawę jej obrazów i rysunków[2].

Prace Clark znajdują się w National Gallery of Canada, Hart House, Art Gallery of Ontario i w kolekcjach prywatnych[4].

W 1982 Clark stała się tematem filmu krótkometrażowego Portrait of the Artist... as an Old Lady, zrealizowanego przez National Film Board of Canada (NFB), w reżyserii Gaila Singera[3][5].

Członkostwo edytuj

Clark była członkinią Kanadyjskiej Grupy Malarzy (od 1936), Kanadyjskiego Stowarzyszenia Akwarelistów (Canadian Society of Painters in Water Colour; od 1937), Canadian Society of Graphic Art (od 1938; zrezygnowała w 1940), Stowarzyszenia Artystów Ontario (Ontario Society of Artists; od 1954) i Królewskiej Kanadyjskiej Akademii Sztuk Pięknych (Royal Canadian Academy of Arts; członek stowarzyszony od 1956, pełny od 1966)[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f The National Gallery of Canada: Collections. Paraskeva Clark. [dostęp 2012-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-17)]. (ang.).
  2. a b c d Library and Archives Canada: Celebrating Women’s Achievements - Paraskeva Clark. [dostęp 2012-03-28]. (ang.).
  3. a b c Anne Mcdougall w: The Canadian Encyclopedia: Paraskeva Clark. [dostęp 2012-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-18)]. (ang.).
  4. a b c d e Canadian Women Artists History Initiative: Artist Database, CLARK, Paraskeva. [dostęp 2012-03-28]. (ang.).
  5. National Film Board of Canada: Our Collection Portrait of the Artist--As an Old Lady. [dostęp 2012-03-28]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj