Patryca

strona ujednoznaczniająca

Patryca (od łac. pater – ojciec[1]; także puncon[2]) – rodzaj wypukłego stempla, służącego do wykonania wklęsłej matrycy[2][3]. Patryca to "matryca" służąca do wykonania matrycy, czyli formy, z której dopiero wykonuje się kopie. Patryca jest negatywem matrycy - wystające elementy rysunku na powierzchni jednej z nich są analogicznymi zagłębieniami w drugiej. Patryca jest modelem lub kopią oryginału i służy do wykonania jednej lub wielu matryc (np. w numizmatyce wskazane jest, aby liczba matryc była jak najmniejsza lub wręcz równa jeden - aby wszystkie kopie były identyczne). Patryca jest siłą rzeczy wykonana z twardszego lub w inny sposób bardziej odpornego materiału niż matryca. Matrycę uzyskuje się z patrycy metodą tłoczenia lub kucia, na zimno lub gorąco.

Przypisy edytuj

  1. Barbara Bieńkowska, Książka na przestrzeni dziejów, Elżbieta Maruszak, Warszawa: CEBID, 2005, s. 68, ISBN 83-88581-21-X.
  2. a b Encyklopedia wiedzy o książce, Aleksander (red.) Birkenmajer, Bronisław (red.) Kocowski, Jan (red.) Trzynadlowski, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1971, s. 1816.
  3. Helena Szwejkowska, Książka drukowana XV–XVIII wieku. Zarys historyczny, wyd. 4, Warszawa ; Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 20, ISBN 83-01-00902-0.