Piaskowce (rejon werenowski)
Piaskowce[2] (biał. Пескаўцы; ros. Песковцы) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie werenowskim, w sielsowiecie Misiewicze.
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
 53°50′12″N 24°53′51″E/53,836667 24,897500
| |
Historia edytuj
W dwudziestoleciu międzywojennym leżały w Polsce, w województwie nowogródzkim, w powiecie lidzkim, w gminie Myto/Wawiórka[3]. Po II wojnie światowej w granicach Związku Sowieckiego. Od 1991 w niepodległej Białorusi.
Mord w Piaskowcach edytuj
W dniach 12-13 marca 1945 r. w Piaskowcach i okolicy Grupa Operacyjna NKWD w podstępny sposób zlikwidowała oddział partyzancki, mordując żołnierzy AK oraz jego dowódcę Franciszka Weramowicza „Kunę”. Piotr Kuźmicz, mieszkaniec wsi Kunieje, który przez dłuższy czas zbierał informację o tym wydarzeniu relacjonuje: Do oddziału w sposób podstępny przyłączyła się grupa NKWD pozorująca oddział „zielonych”, czyli „własowców” pod dowództwem Mirkowskiego, który za tę operację został odznaczony tytułem Bohatera Związku Radzieckiego. Oddział „Kuny” składał się z miejscowej ludności, dwóch Niemców i Francuza. Liczył ponad 50 żołnierzy i konspiracyjną siatkę rezerwistów. Dowódca „Kuna” osobiście znał jednego z „zielonych”, który był agentem NKWD pod ps. „Pierwyj”. Darzył go zaufaniem i dał się namówić do połączenia oddziałów. 12 marca „Zieloni” (GO NKWD) przy użyciu noży, siekier i broni palnej przystąpili do likwidacji oddziału AK we wsi Piaskowce. Rano w sztabie „zielonych” zamordowali dowódcę Franciszka Weramowicza, w dzień w lesie obok wsi Dajnowa pomordowano wysłane patrole AK, a wieczorem zaczął się ogólny mord we wsi Piaskowce. Według dokumentów wówczas zginęło 36 osób. Zwłoki pomordowanych w Piaskowcach milicja przewiozła do Radunia na rozpoznanie. Zabici w patrolach zostali pochowani w lesie koło wsi Dajnowa. Część akowców w tym Niemcy i Francuz wyrwali się przez pierścień sowieckich wojsk otaczających wieś Piaskowce. O świcie 13 marca 1945 r. NKWD przystąpiło do mordowania wykrytych rezerwistów z siatki konspiracyjnej we wsiach: Siewruki, Bobrowniki, Zaprudziany, Smilginie, Lipkuńce, Rukańce, Kurdziuki. Wówczas zamordowano w bestialski sposób 23 osoby. Pomordowani spoczęli na przylegających do tych wsi cmentarzach[4].
Przy drodze Zieniewicze – Piaskowce po prawej stronie na skrzyżowaniu do wsi Dajnowa wzniesiono wysoki drewniany krzyż, pomalowany na niebiesko. Obok na kamiennym kopcu w 2011 roku postawiono metalowy krzyż z granitową tablicą upamiętniającą pomordowanych 12/13 marca 1945 r. Tablica została zniszczona w 2022 roku[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. ISBN 978-83-254-2578-4.
- ↑ Baza Miejscowości Kresowych. [dostęp 2020-07-18]. (pol.).
- ↑ a b Łukaszyści zbezcześcili grób żołnierzy Armii Krajowej na Białorusi. Kolejny [online], Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna [dostęp 2022-08-27] (pol.).
Bibliografia edytuj
- Piaskowce na mapie WIG
- Геопортал земельно-информационной системы Республики Беларусь. [dostęp 2020-07-18]. (ros.).
_LIDA_1926_300dpi_bcuj298235-285456.jpg){kind=link}