Plan na bazie dłoni

Plan na bazie dłoni (duń. Fingerplanen) to strategiczny plan rozwoju obszaru metropolitalnego Kopenhagi. Został zapoczątkowany przez grupę młodych architektów i urbanistów, m.in. Steena Eilera Rasmussena i Christiana Erhardta Bredsdorffa w 1947 r. Według planu centrum Kopenhagi to dłoń, której pięć palców rozciąga się wzdłuż podmiejskich linii kolejowych szybkiego ruchu – jest to strefa rozwoju. Przestrzenie pomiędzy palcami to tereny zielone. Plan miał zapobiec niekontrolowanemu rozprzestrzenianiu się miast.

Obszar Kopenhagi, widoczny z lotu ptaka

Założenia

Punktem wyjścia planu na bazie dłoni jest Kopenhaga jako centrum regionu stołecznego. Założeniem Bredsdorffa i jego współpracowników było zachowanie w stolicy Danii krótkich odstępów pomiędzy miejscem zamieszkania, miejscem pracy i terenami zielonymi, bazując na rozmieszczeniu dróg transportu publicznego. Dojazd do pracy i z powrotem miały zagwarantować liczne połączenia autobusowe i tramwajowe.

Realizacja

Mały palec

Północne przedmieścia wzdłuż małego palca są najbogatsze. W języku potocznym obszar ten nazywany jest „pasem Whiskey” (ang. The Whiskey Belt), mimo że występują tutaj zarówno dwory, jak i dużej i średniej wielkości domy. Liczba mieszkańców wynosi ok. 270 000.

Palec serdeczny

Północną i północno-zachodnią część przedmieść tworzy palec serdeczny. Obszar ten składa się w dużej mierze z wolnostojących domów klasy średniej, z kilkoma wyjątkami budynków, zamieszkiwanych przez klasy wyższe. Liczba mieszkańców wynosi ok. 100 000.

Palec środkowy

Palec środkowy tworzy północno-zachodnie przedmieścia. Jest to obszar mieszany, składający się z wolnostojących domów klasy średniej, rozległych miast – ogrodów i dużych, niskich zabudowań. Obszar ten odgrywa znaczącą rolę dla przemysłu Kopenhagi, głównie w sektorze rzemiosła. Liczba mieszkańców wynosi ok. 110 000.

Palec wskazujący

Tworzy zachodnie przedmieścia, w których jest najmniejszy przychód i najwyższy wskaźnik przestępczości. Przedmieścia tworzy zarówno drobnomieszczański Glostrup, jak i rozlegle położone niskie zabudowania w Albertslund czy Taastrup. Liczba mieszkańców wynosi 145.000, z czego 20% to imigranci w pierwszym lub drugim pokoleniu.

Kciuk

Według planu, kciuk tworzą południowo-zachodnie przedmieścia wzdłuż wybrzeża. Podczas gdy centralne obszary zdominowane są przez wysokie bloki mieszkaniowe, oraz mieszkańców z niskimi dochodami, bardziej odległe obszary tworzą wolnostojące domy klasy średniej. Liczba mieszkańców ze znacznym udziałem imigrantów wynosi 215 000.

Dodatkowy palec

Podczas tworzenia planu na bazie dłoni nie uwzględniono wyspy Amager, ponieważ nie spełniała ona wymagań nowoczesnej infrastruktury. Od tego czasu polepszyła się i Amager stała się najbardziej nowoczesnym przedmieściem współczesnej Kopenhagi, które zaczęto nazywać dodatkowym palcem.

Linki zewnętrzne

• https://www.scandinaviastandard.com/a-brief-look-at-urban-planning-in-copenhagen/ [18.11.2020].