Polska Izba Rzeczników Patentowych

Polska Izba Rzeczników Patentowych (PIRP) – samorząd zawodowy rzeczników patentowych w Polsce.

Informacje ogólne edytuj

Ogół rzeczników patentowych i aplikantów rzecznikowskich tworzy Polską Izbę Rzeczników Patentowych. Jest to jeden z samorządów zawodów prawniczych. Zawód rzecznika patentowego, podobnie jak zawód adwokata i radcy prawnego, jest wolnym zawodem oraz należy do zawodów zaufania publicznego.

Polska Izba Rzeczników Patentowych (PIRP) jest regulowana ustawą z dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych[1]. Na mocy tej ustawy PIRP reprezentuje jej członków i sprawuje pieczę nad należytym wykonywaniem zawodu rzecznika patentowego w granicach interesu publicznego oraz dla jego ochrony. Polska Izba Rzeczników Patentowych ma osobowość prawną. Jej samodzielność podlega ochronie sądowej.

Historia edytuj

Zawód rzecznika patentowego ma długą historię. Naczelnik Państwa 13 grudnia 1918 r. wydał Dekret tymczasowy o Urzędzie Patentowym[2], w którym było zawarte postanowienie odnoszące się do pełnomocników: Strony mogą występować w Urzędzie Patentowym bądź osobiście, bądź przez pełnomocników. Pełnomocnikami mogą być osoby mieszkające w Polsce, z wyższym, zwłaszcza technicznym wykształceniem, wciągnięte przez Urząd na listę pełnomocników.

W okresie powojennym organy reprezentujące zawód rzecznika patentowego zostały praktycznie zlikwidowane. Ustawą z dnia 20 grudnia 1949 r. o utworzeniu Kolegium Rzeczników Patentowych[3] stworzono Kolegium Rzeczników Patentowych, które działało przy Urzędzie Patentowym do 1958 r. W związku z ustawą z dnia 22 maja 1958 r. o rzecznikach patentowych powstało Zrzeszenie Rzeczników Patentowych. 31 marca 1967 r., na mocy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 czerwca 1966 r. w sprawie zasad, trybu i terminów zakończenia działalności rzeczników patentowych oraz ich zrzeszenia, prowadzonej na podstawie ustawy z dnia 22 maja 1958 r. o rzecznikach patentowych[4], działalność tego Zrzeszenia została zakończona. W okresie 1967-1980 nie istniała jakakolwiek organizacja reprezentująca interesy rzeczników patentowych, zarówno wobec pracodawców, jak i przed Urzędem Patentowym. 12 grudnia 1980 r., z inicjatywy grupy rzeczników patentowych, została podpisana Deklaracja założycielska Stowarzyszenie Rzeczników Patentowych (SRP). Stowarzyszenie zostało zarejestrowane 17 listopada 1981 r. z siedzibą w Poznaniu. SRP w oparciu o stworzone oddziały terenowe rozpoczęło aktywną działalność, współpracując z właściwymi organami, w celu opracowania nowego modelu wykonywania zawodu rzecznika patentowego[5]. Prace te trwały 13 lat i doprowadziły do uchwalenia ustawy z dnia 9 stycznia 1993 r. o rzecznikach patentowych[6]. Ustawa odrestaurowała zawód rzecznika patentowego i powołała do życia samorząd rzeczników patentowych – Polską Izbę Rzeczników Patentowych, która istnieje do dziś.

Struktura edytuj

Organami samorządu zawodowego rzeczników patentowych są: 1) Krajowy Zjazd Rzeczników Patentowych; 2) Krajowa Rada Rzeczników Patentowych; 3) Prezes Polskiej Izby Rzeczników Patentowych; 4) Komisja Rewizyjna; 5) Odwoławczy Sąd Dyscyplinarny; 6) Sąd Dyscyplinarny; 7) Rzecznik Dyscyplinarny; 8) okręgowe zgromadzenia rzeczników patentowych; 9) okręgowe rady rzeczników patentowych.

Przypisy edytuj

  1. Dz.U. z 2023 r. poz. 303
  2. Dz.U. z 1918 r. nr 21, poz. 66
  3. Dz.U. z 1949 r. nr 63, poz. 495
  4. Dz.U. z 1966 r. nr 27, poz. 164
  5. Strona główna | Stowarzyszenie Rzeczników Patentowych [online], www.srp.org.pl [dostęp 2017-07-15].
  6. Kancelaria Sejmu RP, Internetowy System Aktów Prawnych [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2017-07-15].

Linki zewnętrzne edytuj