Adwokat

Francuski adwokat, ilustracja z początku XX wieku

Adwokat (łac. advocatus od advocare, wzywać na pomoc) – prawnik świadczący pomoc prawną, w szczególności polegającą na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami. Adwokatów nazywa się potocznie (choć nieprecyzyjnie) obrońcami sądowymi. W Polsce zawód wykonywany na podstawie ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze.

Spis treści

Adwokaci w Polsce

Liczba adwokatów i aplikantów adwokackich w Polsce (maj 2015)

Liczba adwokatów w największych polskich miastach (maj 2015)

Średnia liczba mieszkańców na 1 adwokata w największych polskich miastach (maj 2015)

Wymagania zawodowe

Adwokat może wykonywać swój zawód w zespołach adwokackich lub indywidualnie (także w formie handlowych spółek osobowych). Kandydat na adwokata musi ukończyć wyższe studia prawnicze, odbyć aplikację adwokacką, tj. praktykę w adwokaturze oraz zdać egzamin adwokacki. Osoby posiadające tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego w dziedzinie nauki prawne są zwolnieni z konieczności odbycia aplikacji i zdawania egzaminu adwokackiego.

Zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami. Adwokaturę stanowi ogół adwokatów i aplikantów adwokackich. Prawo wykonywania zawodu ma tylko ten, kto został wpisany na listę adwokatów przez okręgową radę adwokacką. W Polsce wpisanych na listę jest ponad 7 tys. adwokatów.

Organy adwokatury

Organy adwokatury na szczeblu centralnym to:

• Krajowy Zjazd Adwokatury,
• Naczelna Rada Adwokacka,
• Wyższy Sąd Dyscyplinarny,
• Rzecznik Dyscyplinarny Adwokatury
• Wyższa Komisja Rewizyjna.

Na szczeblu regionalnym istnieją izby adwokackie, które skupiają adwokatów i aplikantów adwokackich. Organami izby są: zgromadzenie izby, okręgowa rada adwokacka, sąd dyscyplinarny, komisja rewizyjna.

Naczelna Rada Adwokacka, izby adwokackie i zespoły adwokackie mają osobowość prawną. Najwyższym ciałem samorządu jest Naczelna Rada Adwokacka, natomiast w rejonie, okręgowa rada adwokacka. Do Naczelnej Rady Adwokackiej należy m.in.: uchwalanie regulaminów dotyczących zasad odbywania aplikacji adwokackiej i składania egzaminu adwokackiego, regulaminu dotyczącego zasad wykonywania zawodu indywidualnie lub w określonych spółkach, regulaminu dotyczącego zasad przeprowadzania konkursu na aplikantów adwokackich. Okręgowa rada adwokacka uprawniona jest m.in. do występowania z wnioskiem do organów rejestrowych lub ewidencyjnych o wszczęcie postępowania o wykreślenie z rejestru lub ewidencji podmiotu prowadzącego działalność w zakresie pomocy prawnej niezgodnie z przepisami ustawy Prawo o adwokaturze.

Liczba adwokatów w Polsce

Zgodnie z danymi z Krajowego Rejestru Adwokatów i Aplikantów Adwokackich liczba adwokatów czynnych zawodowo w Polsce w maju 2015 wynosiła 13 897, a liczba aplikantów adwokackich wynosiła 8037. Najwięcej adwokatów wykonywało swój zawód na terenie Warszawy w liczbie 3085. Kolejne polskie miasta najliczniejsze pod względem liczby adwokatów to Kraków, Wrocław, Łódź i Poznań.

Dysproporcje pod względem liczby adwokatów na terenie całej Polski wynikają przede wszystkim z czynników socjologicznych i gospodarczych. Na diagramach można przeanalizować liczbę adwokatów w największych polskich miastach oraz zobaczyć jak rozkłada się liczba mieszkańców na 1 adwokata w poszczególnych miastach Polski.

Inne

Zawodem pokrewnym do adwokata jest zawód radcy prawnego oraz doradcy podatkowego. Podstawową różnicą między radcami prawnymi a adwokatami to możliwość świadczenia pomocy prawnej w stosunku pracy (którą mają radcowie), do 1 lipca 2015 także możliwość pełnienia funkcji obrońcy w procesie karnym, tj. w sprawach karnych i karnoskarbowych (którą mają adwokaci).

Istniejący podział na dwie korporacje uznawany jest za sztuczny. Z tego powodu wysuwane są koncepcje połączenia radców prawnych z adwokatami w jednej wspólnej korporacji.

Podział ten jednak ma następującą podstawę: pozostający w stosunku pracy radca prawny nie powinien być obrońcą w sprawie karnej, gdyż powstaje obawa o niezależność jego decyzji w odniesieniu do jego pracodawcy. Adwokat nie jest podmiotem podporządkowanym swoim przełożonym, a zatem nie są na niego wywierane naciski o charakterze służbowym.

Zobacz też

• adwokatura
• adwokat kościelny
• mecenas
• aplikant adwokacki

Linki zewnętrzne

• Naczelna Rada Adwokacka

Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.