Pomnik Tatiszczewa i de Gennina

Pomnik Tatiszczewa i de Gennina (ros. Памятник Татищеву и де Геннину) – znajdujący się w Jekaterynburgu, w obwodzie swierdłowskim, pomnik przedstawiający Wasilija Tatiszczewa i Georga Wilhelma de Gennina, uznawanych za założycieli miasta.

Pomnik Tatiszczewa i de Gennina
Памятник Татищеву и де Геннину
Państwo

 Rosja

Obwód

 swierdłowski

Miejscowość

Jekaterynburg

Projektant

Piotr Czusowitin
(Пётр Чусовитин)

Data odsłonięcia

14 sierpnia 1998

Położenie na mapie Jekaterynburga
Mapa konturowa Jekaterynburga, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik Tatiszczewa i de Gennina”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Pomnik Tatiszczewa i de Gennina”
Położenie na mapie obwodu swierdłowskiego
Mapa konturowa obwodu swierdłowskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Tatiszczewa i de Gennina”
Ziemia56°50′17,62″N 60°36′21,39″E/56,838228 60,605942

Historia i charakterystyka

edytuj

Wasilij Tatiszczew oraz Georg Wilhelm de Gennin są uważani za ojców-założycieli miasta Jekaterynburga[1]. Wasilij Tatiszczew kierował rodzącym się Jekaterynburgiem w latach 1720–1722, a następnie został odwołany i zastąpiony de Genninem[1]. Obaj w zasadzie nie przebywali w Jekaterynburgu w tym samym czasie[2].

W 1997 roku ogłoszono konkurs na pomnik ojców-założycieli miasta, z okazji zbliżającej się 275 rocznicy założenia Jekaterynburga[3]. Do konkursu zgłoszono kilkanaście propozycji, a wybrano jeden, który został ostatecznie zrealizowany[3]. Autorem monumentu jest pochodzący z Moskwy artysta Piotr Czusowitin[1][2]. Został on uroczyście odsłonięty 14 sierpnia 1998 roku[3]. Rzeźby zostały wykonane w jekaterynburskiej fabryce Urałmasz, nie są one jednolite i składają się z 19 elementów[4]. Na froncie cokołu wyryta została następująca inskrypcja:

Chwalebnym synom Rosji
W. N. Tatiszczewowi i W. I.[a] de Genninowi
wdzięczny Jekaterynburg
1998 rok[5]

Pomnik był krytykowany z uwagi na swego rodzaju naciąganie historii, na pomniku Tatiszczew i de Gennin przedstawieni zostali nieomal jak bracia lub bliscy przyjaciele, gdy w rzeczywistości nie darzyli się zbytnią sympatią[1][2]. Inskrypcja nie oddaje także ustawienia postaci na pomniku[1]. De Gennin z kapeluszem na głowie, znajduje się po lewej stronie (z perspektywy obserwatora), a Tatiszczew w peruce po prawej[1]. Pomnik w zasadzie nigdy nie cieszył się wielką popularnością wśród mieszkańców miasta[1]. Sondy przeprowadzane wśród jekaterynburskich obywateli wskazują, że 90% z nich nie jest w stanie wskazać, która rzeźba na cokole przedstawia Wasilija Tatiszczewa, a która Georga Wilhelma de Gennina[3]. W latach dziewięćdziesiątych wśród jekaterynburskiej młodzieży postawione na cokole rzeźby założycieli miasta znane były jako Beavis i Butt-head, co było nawiązaniem do swego czasu popularnego amerykańskiego serialu animowanego[2]. Przez niektórych mieszkańców miasta zwany też był on pomnikiem t.A.T.u.[3].

W czerwcu 2010 roku szerokim echem w mieście odbił się przypadek artystycznej prowokacji, kiedy to na głowach rzeźb umieszczono kartonowe pudła, co przez wielu mieszkańców i władze zostało uznane za akt zwykłego wandalizmu[6]. Na kartonach znajdowały się wizerunki wspomnianych już bohaterów serialu "Beavis i Butt-head"[7]. W 2011 roku pomnik został ograbiony przez niezidentyfikowanych złodziei[8]. Skradziono umieszczone na cokole pamiątkowe płyty[8]. Władze miasta zostały skrytykowane, gdyż jak się okazało nie były w stanie ustalić, kiedy doszło do kradzieży[8]. Administracja jekaterynburska zastąpiła je wkrótce nowymi. Monument jest często celem ataków wandali, wielokrotnie już bywał oblewany farbą[9].

  1. Georg Wilhelm de Genin znany jest także jako Wilim Iwanowicz, stąd inicjały W. I. na cokole pomnika.

Przypisy

edytuj